Kể từ khi phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine, Nga đã giành quyền kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ nước láng giềng này (theo ước tính của Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky). Dù vậy, Moscow đã gặp khó khăn đáng kể trong việc quản lý những khu vực này, theo trang 19fortyfive.
Trong những tuần đầu của xung đột, phần lớn miền nam Ukraine đã nhanh chóng rơi vào tay Nga. Tuy nhiên, vụ ám sát quan chức hàng đầu trong chính quyền "dân sự - quân sự" do Nga hậu thuẫn tại TP Kherson ngày 24-6 đã cho thấy giới hạn của Nga trong việc quản lý các khu vực giành được từ Ukraine.
Nga nỗ lực thiết lập quyền quản lý các khu vực giành được từ Ukraine
Nga thiết lập quyền kiểm soát trải dài TP Kherson ở phía tây nam Biển Đen, đến các TP miền nam Ukraine như Melitopol, Berdyansk và Mariupol trước khi tăng cường tiến công vùng Donbass ở phía đông. Truyền thông Nga nhiều lần đưa tin rằng các TP tự trị do Moscow kiểm soát đang muốn được sáp nhập vào Nga.
 |
Quân đội Ukraine. Ảnh: 45TH INFANTRY BRIGADE COMBAT TEAM |
Nga lập quyền kiểm soát các khu vực ở Ukraine bằng nhiều cách. Đơn cử là việc buộc các hoạt động trao đổi kinh tế ở các địa phương này phải được thực hiện bằng đồng rúp, hoặc phát sóng các kênh truyền hình của Nga.
Tổng thư ký Hội đồng Liên bang Nga - ông Andrei Turchak là nhân vật hàng đầu có nhiệm vụ thiết lập quan hệ giữa Nga với các vùng lãnh thổ mà nước này kiểm soát ở Donbass.
Ông Turchak cho biết Nga sẽ mở các trung tâm hỗ trợ pháp lý trực thuộc đảng Nước Nga Thống nhất (đảng cầm quyền do Tổng thống Vladimir Putin lãnh đạo) ở các vùng lãnh thổ Nga giành được, ngay sau khi chúng sáp nhập vào nước này.
Các trung tâm hỗ trợ pháp lý ở miền đông Ukraine cho thấy đảng cầm quyền Nga đang dần thâm nhập vào hệ thống pháp luật ở các khu vực nước này vừa giành được.
Ukraine chống trả mạnh mẽ
Tuy nhiên, dân Ukraine đã khiến các kế hoạch của Nga không thể đi theo đúng dự tính ban đầu.
Trong những tháng đầu tiên dưới sự kiểm soát của chính quyền Moscow, các cuộc biểu tình phản đối quân đội Nga diễn ra phổ biến. Nhiều quan chức được bầu hoặc bổ nhiệm dưới thời chính phủ Ukraine được quốc tế công nhận như Thị trưởng Ivan Fedorov của TP Melitopol đã không phối hợp với các cơ quan quản lý của Nga, ngay cả khi một số đồng nghiệp của họ đã làm như vậy.
 |
Quân Nga trong chiến dịch quân sự ở Ukraine. Ảnh: REUTERS |
Các cuộc tấn công nhắm vào quân đội và chính quyền Nga xảy ra thường xuyên và đã gây thiệt hại khá lớn cho các lực lượng Nga hiện diện trên các vùng lãnh thổ Moscow kiểm soát.
Trước chiến dịch quân sự của Nga, các lực lượng tình báo Mỹ dự báo quân Nga sẽ tràn ngập lãnh thổ Ukraine trong vài ngày. Thời điểm đó, Washington thậm chí đã nghĩ đến việc hỗ trợ một cuộc nổi dậy của người Ukraine để chiến đấu với lực lượng quân đội Nga.
Mặc dù thực tế tình hình hiện tại cho thấy những dự báo của Mỹ không chính xác, nhưng hiện người Ukraine đã chứng tỏ họ sẵn sàng phản kháng.
Nhịp độ đánh du kích của Ukraine đang tăng
Kể từ giữa đến cuối tháng 4 và tháng 5, nhịp độ và cường độ của các cuộc tấn công của Ukraine đã tăng lên, có khả năng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần của quân đội Nga.
Các lực lượng đặc biệt của Ukraine có cả liên kết trực tiếp và gián tiếp với các nhóm du kích trong các khu vực do Nga kiểm soát. Các lực lượng này đã xây dựng một trang web đặc biệt để giúp thông báo và huấn luyện các nhóm này phản đối sự kiểm soát của Nga.
 |
| Quân nhân Ukraine khai hỏa pháo tự hành Caesar. Ảnh: AFP |
Mặc dù không thể đánh giá tỷ lệ các cuộc tấn công nổi dậy do lực lượng đặc biệt của Ukraine hoặc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) trực tiếp tổ chức, việc đánh du kích không phải là điều gì mới mẻ đối với người dân Ukraine.
Trong nhiều năm sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các đảng phái Ukraine ở miền tây Ukraine đã tiến hành một cuộc nổi dậy cấp thấp chống lại quân đội Liên Xô ở đó mà không có sự hỗ trợ từ bên ngoài.
Vụ ám sát quan chức do Nga hậu thuẫn ở Kherson ngày 24-2 chỉ là vụ mới nhất trong một loạt vụ ám sát và tấn công đã diễn ra trên khắp các vùng lãnh thổ bị Nga kiểm soát.
Cũng có thể người đứng sau các cuộc tấn công này là các tổ chức khác. Nhiều người suy đoán rằng các nhóm tội phạm có tổ chức có thể lợi dụng sự hỗn loạn hiện tại để thực hiện các chiến dịch của riêng chúng. Hoạt động du kích đặc biệt tăng cao ở xung quanh TP Melitopol, khiến quân đội và quan chức do Nga hậu thuẫn khó có thể hoạt động ở các khu vực này.
Những hoạt động du kích này đã thách thức đáng kể nỗ lực của Nga nhằm thiết lập quyền kiểm soát đối với miền nam và miền đông Ukraine. Mặc dù số lượng và quy mô của quân đội Nga đã giúp Moscow đẩy lùi các lực lượng vũ trang và chính phủ chính quy Ukraine khỏi một số khu vực nhất định, nhưng những điều đó chưa phải là lợi thế của Nga trong cuộc xung đột này.
