Từ ngày hôm nay (29-6), nhà thầu thi công dự án cao tốc Hậu Giang – Cà Mau, thuộc tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam sẽ tiến hành khai thác cát biển khu vực ngoài khơi bờ biển tỉnh Sóc Trăng để đắp nền đường.
Thí điểm từ đường tỉnh đến đường cao tốc
Phạm vi thí điểm sử dụng cát biển để đắp nền đường được Bộ GTVT thực hiện từ Km 81+000 đến hết phạm vi tuyến chính tại Km126+223 (thuộc địa bàn huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu; huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang; huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau) và từ Km 6+522 đến Km16+510 đoạn tuyến nối Cà Mau (thuộc địa bàn các huyện Thời Bình, Trần Văn Thời và Cái Nước, tỉnh Cà Mau).
Để việc triển khai lấy cát biển đúng quy định và thuận tiện, Bộ GTVT vừa chỉ đạo Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận, nhà thầu thi công tổ chức quản lý, khai thác, vận chuyển tuân thủ các nội dung quy định trong suốt quá trình khai thác.
“Việc mở rộng thí điểm thi công trên dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam là cơ sở quan trọng để Bộ GTVT và các địa phương đánh giá, mở rộng phạm vi sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường đối với các dự án đường cao tốc đang được triển khai trong khu vực…”- Bộ GTVT cho hay.
Thêm vào đó, Bộ GTVT cũng có văn bản đề nghị bốn Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Xây dựng quan tâm có hướng dẫn kịp thời (khi có đề nghị) để Bộ GTVT, chủ đầu tư triển khai đảm bảo chất lượng, tiến độ dự án, tuân thủ các quy định về môi trường.
UBND các tỉnh Bạc Liêu, Kiên Giang và Cà Mau cũng được Bộ GTVT đề nghị chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh và UBND các địa phương có dự án đi qua phối hợp với chủ đầu tư trong việc kiểm tra, giám sát, theo dõi quá trình tổ chức triển khai thực hiện lấy cát biển làm dự án cao tốc.
Quá trình nghiên cứu thấy cát biển đáp ứng yêu cầu thi công
Thực tế, cát đắp nền đường cao tốc trước đây đều là cát sông, tuy nhiên thời gian qua khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, đang triển khai rất nhiều dự án cao tốc như: dự án thành phần Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam; dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; An Hữu - Cao Lãnh và một số dự án trọng điểm khác, với tổng nhu cầu nguồn vật liệu cát đắp khoảng 50 triệu m3.
Trước nhu cầu cát lớn như vậy, dù được Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp mỏ vật liệu và sự chỉ đạo sát sao từ lãnh đạo Chính phủ nhưng nguồn cát sông vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu và tiến độ thi công. Nên Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT phối hợp các Bộ ngành liên quan nghiên cứu giải pháp vật liệu thay thế, trong đó có việc nghiên cứu sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường.
Sau đó, Bộ GTVT phối hợp với các đơn vị liên quan, nhà khoa học, chuyên gia tiến hành thí điểm sử dụng cát biển đắp nền đường trên chiều dài 300m của đoạn tuyến hoàn trả đường tỉnh 978, thuộc dự án đường cao tốc Hậu Giang - Cà Mau qua Bạc Liêu.
Kết quả thi công và sử dụng dự án cho thấy cát có các chỉ tiêu cơ lý đáp ứng tiêu chuẩn đối với vật liệu thi công nền đường. Công tác thi công cát biển được thực hiện tương tự như cát sông, đến nay chưa thấy có biểu hiện tăng độ mặn đối với môi trường xung quanh, đủ điều kiện để mở rộng thi công thí điểm.
Song song quá trình trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng tiến hành nhiệm vụ đánh giá tài nguyên khoáng sản cát biển làm vật liệu xây dựng thông thường.
Kết quả, Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định được khu B1 tại vùng biển Sóc Trăng đáp ứng yêu cầu làm vật liệu san lấp hạ tầng đô thị theo TCVN 5747:1993; đáp ứng được các chỉ tiêu cơ bản làm vật liệu san lấp nền đường ô tô theo TCVN 9436:2012…
Tuy nhiên, Chính phủ đánh giá việc sử dụng cát biển làm đường cao tốc cần triển khai thận trọng, nên tiếp tục mở rộng thí điểm ở dự án có cấp quy mô lớn hơn khu vực đã thí điểm.
Trên cơ sở đó, Bộ TN&MT, UBND tỉnh Sóc Trăng triển khai các thủ tục giao mỏ cát biển khu vực B1 cho các đơn vị liên quan để triển khai mở rộng phạm vi thí điểm. Và dự án được lựa chọn tiếp theo đó là đoạn Hậu Giang - Cà Mau.
Đối với các tỉnh khan hiếm nguồn cát sông làm cao tốc, Bộ GTVT cũng đề nghị các địa phương triển khai thí điểm mở rộng sử dụng cát biển làm nền đường cho dự án. Nhưng bộ này lưu ý vùng triển khai phải có điều kiện môi trường tương tự dự án thí điểm, đồng thời xem xét áp dụng các tiêu chuẩn về ngưỡng chịu mặn của cây trồng, đất nông nghiệp, nước nuôi trồng thủy sản theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
