Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh vừa ra quyết định thi hành một bản án hành chính của TAND Cấp cao tại TP.HCM. Theo đó, UBND tỉnh chính thức giao lại căn nhà số 5 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phường 2, TP Trà Vinh cho bà Hồng Thị Lợi. Quyết định đồng thời còn giao UBND TP Trà Vinh hướng dẫn bà Lợi thực hiện thủ tục để được cấp giấy chứng nhận.
Như đã thông tin, năm 1967, cha của bà Lợi mua một căn nhà tại phường 2 (thị xã Trà Vinh), sau đó sửa chữa lại để kinh doanh phòng nghỉ. Năm 1978, Nhà nước giao căn nhà này cho Công ty Khách sạn ăn uống thị xã Trà Vinh quản lý, cha của bà Lợi được bố trí làm nhân viên phục vụ.
Bà Hồng Thị Lợi trong căn nhà của cha mẹ để lại. Bà phải theo kiện suốt 25 năm mới được trả lại nhà. Ảnh: THANH VÂN
Năm 1984, UBND thị xã Trà Vinh giao nhà cho Công ty XNK thị xã Trà Vinh quản lý và sử dụng phía trước, phía sau thì để cho gia đình bà Lợi ở. Năm 1990, công ty này giải thể, gia đình bà Lợi quản lý, sử dụng cả căn nhà. Năm 1992, cha của bà Lợi làm đơn xin lại nhà. Hai năm sau ông mất, bà Lợi tiếp tục làm đơn xin hợp thức hóa toàn bộ nhà, đất.
Quá trình giải quyết sau đó, Bộ Xây dựng có công văn yêu cầu UBND tỉnh Trà Vinh bán lại nhà cho bà Lợi theo quy định tại Nghị định 61/1994 (về mua bán và kinh doanh nhà ở). Tuy nhiên, UBND tỉnh Trà Vinh không đồng ý và có công văn thông báo chỉ bán theo giá thị trường.
Năm 2011, Bộ Xây dựng tiếp tục có công văn giữ nguyên quan điểm là tỉnh Trà Vinh phải bán nhà cho bà Lợi theo Nghị định 61/1994. Lần này, UBND tỉnh Trà Vinh đã đồng thuận. Tháng 7-2012, chủ tịch UBND tỉnh đã ra Quyết định 1350 bác yêu cầu của bà Lợi xin hợp thức hóa căn nhà, bà Lợi được mua lại nhà theo quy định tại Nghị định 61/1994. Không đồng ý với việc căn nhà vốn là của gia đình mình, bà Lợi khởi kiện Quyết định 1350 của chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh.
Sau hơn một năm thụ lý, tháng 1-2014, TAND tỉnh ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án với lý do “không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án”. Ba tháng sau, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM đã hủy quyết định đình chỉ này, yêu cầu TAND tỉnh giải quyết lại.
Xử sơ thẩm hồi tháng 1-2015, TAND tỉnh Trà Vinh đã bác yêu cầu của bà Lợi. Tháng 11-2016, TAND Cấp cao tại TP.HCM nhận định nguồn gốc căn nhà là của cha mẹ bà Lợi. Từ năm 1990 đến nay, UBND tỉnh Trà Vinh vẫn chưa bố trí căn nhà cho mục đích khác nên theo quy định hiện hành, UBND tỉnh phải trao trả nhà cho những người thừa kế của cha mẹ bà Lợi.
HĐXX cũng chỉ rõ theo Điều 5 Nghị quyết 755/2005 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đối với nhà, đất đã được Nhà nước quản lý theo chính sách cải tạo XHCN trước ngày 1-7- 1991 nhưng thực tế Nhà nước chưa quản lý, chưa bố trí sử dụng thì Nhà nước không tiếp tục quản lý. Người trực tiếp sử dụng được thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Ở đây, bà Lợi được quyền xác lập quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật về nhà ở.
Từ đó, HĐXX đã tuyên hủy toàn bộ Quyết định 1350 và yêu cầu chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh ban hành quyết định khác theo đúng quy định của pháp luật.
Sau đó, chánh án TAND tỉnh Trà Vinh đã ra quyết định buộc thi hành bản án hành chính đối với chủ tịch UBND tỉnh này. Quyết định cũng đồng thời được gửi đến Thủ tướng Chính phủ, người có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc và xử lý trách nhiệm của chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh trong việc chấp hành bản án theo quy định pháp luật. Đến nay thì bản án đã được chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh thực hiện.