Kết thúc phần tranh luận trong phiên toà xử vụ cướp đò trên sông Ka Long đối với bị cáo Bùi Mạnh Giáp, chiều 18-4, TAND TP Móng Cái đã công bố sẽ nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào sáng 25-4.
6 căn cứ buộc tội thiếu căn cứ?
Luật sư (LS) bào chữa cho bị cáo Giáp cho rằng bản luận tội, cáo trạng của VKS sử dụng 6 tài liệu cũ làm căn cứ buộc tội là không đủ căn cứ. Cụ thể, VKS sử dụng lời khai nhận tội của nhóm nhân chứng là năm cửu vạn trong biên bản bắt người phạm tội quả tang, biên bản truy tìm vật chứng, lời khai tại đồn biên phòng và Công an TP Móng Cái (tháng 12-2012), biên bản và bản án phiên toà phúc thẩm ngày 11-9-2014.
Theo LS các căn cứ buộc tội mà VKS đưa ra đã bị phiên toà phúc thẩm xử bị cáo Giáp ngày 15-4-2016 xác định là không đủ căn cứ buộc tội.
Các LS trình bày tại tòa.
Theo LS các biên bản bắt người phạm tội quả tang, biên bản truy tìm vật chứng mà Đồn biên phòng Hải Hoà lập là các tài liệu có dấu hiệu ngụy tạo, mâu thuẫn. Các nhân chứng khai các biên bản này họ bị bắt ký sau khi bị bắt về đồn biên phòng sau 2 ngày bị đánh, ép ký. Vật chứng là 3 bao hàng máy tính cũ, hung khí kiếm, tuýp sắt, dây thừng do cán bộ biên phòng mang tự mang về rồi bắt họ ký biên bản.
Lời khai nhận tội tại đồn biên phòng cũng là khai bị đánh, ép phải nhận tội, khai Giáp là người chỉ đạo. Nhân chứng Cường khai tại Công an TP Móng Cái bị một KSV đánh, ép phải nhận tội, khiến nhóm cửu vạn sợ hãi, sau đó mới ghi âm ghi hình họ nhận tội, khai Giáp chỉ đạo đi cướp.
LS cũng chỉ ra bản án phúc thẩm xử năm cửu vạn ngày 11-9-2014 của TAND tỉnh Quảng Ninh không đúng. Cụ thể, tại phiên toà sơ thẩm trước đó, năm cửu vạn không nhận tội bị phạt 9-10 năm tù. Tới phiên toà phúc thẩm, cán bộ quản giáo khuyên nhận tội được giảm án, ra toà, họ tiếp tục được hứa hẹn giảm án nên đã nhận tội, khai Giáp chỉ đạo đi cướp. Cường được giảm án còn 6 năm tù, Tùng, Lâm, Đáng xuống còn 5 năm tù, Trung không kháng cáo cũng được giảm còn 5 năm tù, đều là mức án dưới khung.
LS cho rằng, theo BLHS, chỉ khi có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ, mới được xử dưới khung, trong vụ án này, các cửu vạn chỉ nhận tội mà toà xử dưới khung như vậy là thiếu căn cứ pháp luật. Vì vậy, việc VKS sử dụng bản án này để buộc tội bị cáo Giáp là thiếu căn cứ. Luật sư cũng đề nghị Toà Móng Cái kiến nghị cấp trên kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án này.
Đại diện VKS đề nghị LS chứng minh bị cáo Giáp vô tội.
LS còn cho rằng một số tài liệu đã bị biến mất khỏi hồ sơ vụ án. Cụ thể thời điểm Công an tỉnh Quảng Ninh điều tra, KVS Bùi Quang Huy (VKSND tỉnh Quảng Ninh) lấy lời khai Hồ Văn Trung, Bùi Văn Lâm, Lê Đình Đáng đã thể hiện họ có các bản tường trình, lời khai không nhận tội nhưng những tài liệu này đã biến mất không có trong hồ sơ vụ án. Các luật sư kiến nghị cần khởi tố vụ án làm sai lệch hồ sơ vụ án.
KSV đối đáp gì?
Đối đáp về dấu hiệu tài liệu bị biến mất, không có trong hồ sơ vụ án, đại diện VKS cho rằng do KSV Hồ Quang Huy thuộc VKSND tỉnh Quảng Ninh nhầm. Tuy nhiên, LS dẫn ra nhiều văn bản trong hồ sơ thể hiện KSV Huy dẫn ra các tài liệu đó khi lấy cung đối với ba cửu vạn nên không thể nhầm.
Đáp lại ý kiến bào chữa của các LS, đại diện VKS đã đưa ra các lập luận giống như bản luận tội với sáu chứng cứ buộc tội nêu trên. LS đề nghị VKS, nếu có căn cứ buộc tội nào mới thì đưa ra. Đại diện VKS đề nghị ngược lại LS chứng minh bị cáo Giáp vô tội. Trong khi LS cho rằng nghĩa vụ chứng minh tội phạm là của cơ quan tố tụng.
Bị cáo Bùi Mạnh Giáp tại tòa.
Đại diện VKS cho rằng năm nhân chứng, bản án có hiệu lực pháp luật nên mặc nhiên là có tội nên không tranh luận họ có tội hay không, chỉ tranh luận bị cáo Giáp có vai trò chủ mưu hay không. LS cho rằng trách nhiệm của VKS bảo vệ pháp luật và công, bản án có hiệu lực pháp luật vẫn có thể phải xem lại theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.
Theo LS, bản án đối với năm cửu vạn là khởi nguồn của vụ án bị cáo Giáp nên không thể không xem xét, nếu thấy có dấu hiệu không đúng, VKS có trách nhiệm kiến nghị tới người có thẩm quyền xem xét giám đốc thẩm, tái thẩm.
Tại phiên toà, bị cáo Giáp chỉ ra hồ sơ vụ án có sai sót ngay trong bản cáo trạng truy tố mình. Theo đó, bản cáo cáo trạng ngày 30-1-2019 của VKSND TP Móng Cái truy tố bị cáo Giáp tội cướp tài sản theo điều 168 BLHS 2015 nhưng tại trang 3 lại trích dẫn Điều 136. Đại diện VKS thừa nhận sai sót này và cho rằng do lỗi đánh máy.
Có một nhóm cướp khác? Theo LS tại phiên toà phúc thẩm ngày 15-4-2016, nhân chứng Nguyễn Quốc Cường khai khi bị tạm giam chung với một nhóm cướp rượu chivas tại Móng Cái bị bắt gồm Linh, Chung, Hải. Linh đã nói với Cường rằng nhóm của anh ta gây ra vụ cướp đò điện tử, sau đó xem báo mạng thấy nhóm Cường bị bắt. LS đã vào trại giam xác minh lời khai của nhóm Linh, có sự giám sát của cán bộ trại giam. Linh thừa nhận đêm xảy ra vụ cướp đã cùng 7-8 người đi xe máy tới khu vực Cổ Ngỗng trộm cắp tài sản đò của người Trung Quốc. Sau đó thấy biên phòng soi đèn pin nên vứt xe máy bỏ chạy. Hơn nữa, nhiều nhân chứng xác định thời điểm xảy ra vụ cướp, nhóm cửu vạn của Giáp đang ngồi cùng nhóm cửu vạn của Trưởng gần khu vực xảy ra vụ cướp, có thấy tiếng pháo nổ và tiếng hô cướp. LS đã cung cấp cho cơ quan tố tụng 26 tài liệu là chứng cứ ngoại phạm của nhóm cửu vạn và cho rằng nhiều khả năng biên phòng đã bắt nhầm nhóm cửu vạn trên đường họ đi làm về trên đồi Cổ Ngỗng. |