Bà Phan Thị Bình Thuận, ông Nguyễn Văn Vũ - Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM chủ trì hội nghị với sự tham dự của lãnh đạo 24 phòng Tư pháp quận, huyện trên địa bàn TP.
Bà Phan Thị Bình Thuận, ông Nguyễn Văn Vũ - Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM chủ trì hội nghị. Ảnh: KP
Hộ tịch tăng, chứng thực giảm
Theo báo cáo của Sở Tư pháp TP, quý I-2018, TP tổ chức tuyên truyền được 691 cuộc (giảm 31,72% so với cùng kỳ năm 2017) với 126.665 lượt người tham dự, phát hành được 171.567 tài liệu tuyên truyền pháp luật; tổ chức được 17 hội thi tìm hiểu pháp luật về những lĩnh vực liên quan trực tiếp đến đời sống của nhân dân như Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Hôn nhân và Gia đình; Luật Phòng cháy và chữa cháy...
Tổng hồ sơ hộ tịch giải quyết trong quý I-2018 của TP là 91.924 hồ sơ (tăng 10,32% so với cùng kỳ năm 2017). Trong đó, đăng ký khai sinh: 30.607 trường hợp, khai tử 7.179 trường hợp…
Đặc biệt về công tác chứng thực trên địa bàn TP đã giải quyết 2.472.673 trường hợp (giảm mạnh 96,55% so với cùng kỳ năm 2017). Trong đó, chứng thực bản sao từ bản chính: 2.092.416 trường hợp, chứng thực chữ ký: 370.633 trường hợp, hợp đồng: 1.221 trường hợp, việc khác 8.403 trường hợp.
Phó Giám đốc Sở Tư pháp Phan Thị Bình Thuận lưu ý về sự giảm mạnh này là do chứng thực bản sao từ bản chính giảm hay là giảm chứng thực việc khác.
Ông Lâm Tấn Trí, Trưởng phòng Tư pháp huyện Bình Chánh (TP.HCM). Ảnh: KP
Ông Lâm Tấn Trí, Trưởng phòng Tư pháp huyện Bình Chánh (TP.HCM), chia sẻ tại hội nghị là việc giảm mạnh như trên là do chứng thực bản sao từ bản chính giảm. Ông Trí lý giải, ở huyện Bình Chánh có hai lý do giảm chứng thực bản sao từ bản chính. Một là do người dân chuyển sao y chứng thực từ UBND qua các tổ chức hành nghề công chứng. Hai là công tác giám sát, kiểm tra việc đối chiếu bản sao từ bản chính được thực hiện nghiêm túc đối với các đơn vị của huyện nhất là ở phòng tài nguyên và văn phòng đăng ký đất đai của huyện. Sự kiểm tra này có hiệu quả giảm rõ rệt yêu cầu người dân phải sao y bản chính mà cán bộ tiếp dân chỉ yêu cầu xuất trình bản sao và đối chiếu bản chính khi nộp hồ sơ. Điều này không chỉ giảm chi phí, đi lại của người dân mà còn giảm gánh nặng cho bộ máy ngành tư pháp.
Đại diện Phòng Tư pháp quận Thủ Đức cũng cho rằng giảm mạnh là do giảm chứng thực bản sao. Bà Phan Thị Bình Thuận nhận định việc giảm mạnh chứng thực bản sao từ bản chính thể hiện hiệu quả của việc tuyên truyền Chỉ thị số 17 của Thủ tướng Chính phủ tránh lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực đối với giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính (TTHC).
Theo quy định pháp luật, khi nộp hồ sơ liên quan đến TTHC, cá nhân, tổ chức có quyền lựa chọn việc nộp bản sao từ bản gốc, bản sao có chứng thực hoặc nộp bản sao không có chứng thực xuất trình kèm bản chính để đối chiếu. Tuy nhiên trên thực tế, đa số các cá nhân, tổ chức vẫn phải nộp bản sao có chứng thực giấy tờ, văn bản. Chính vì vậy, nhu cầu chứng thực bản sao từ bản chính giấy tờ, văn bản của cá nhân, tổ chức ngày càng gia tăng, dẫn đến tình trạng sử dụng bản sao có chứng thực đã vượt quá sự cần thiết và trở thành hiện tượng “lạm dụng” bản sao có chứng thực. Nay việc này được thực hiện nghiêm túc là điều đáng mừng và cố gắng phát huy hơn nữa.
Mẹ đi mất, cha nhận con phải xét nghiệm ADN
Ông Nguyễn Đức Hùng, Trưởng phòng Tư pháp huyện Củ Chi, xin ý kiến đề xuất với Sở về thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con. Trường hợp nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn, khi sinh con, người con sống cùng cha. Khi người cha làm thủ tục nhận con mà không liên hệ được với người mẹ thì Sở Tư pháp hướng dẫn trong hồ sơ bắt buộc phải có kết quả xét nghiệm ADN để làm chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con.
Tuy nhiên, trên thực tế địa bàn huyện có rất nhiều trường hợp khi người cha làm thủ tục nhận con nhưng không có điều kiện để thực hiện xét nghiệm ADN nên không thể đăng ký nhận con gây ảnh hưởng đến quyền lợi của trẻ em. Phòng Tư pháp đề xuất cho người cha lập văn bản cam đoan về việc trẻ là con có ít nhất hai người thân thích của cha làm chứng kèm theo thư từ, phim ảnh, băng đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha, con để làm chứng cứ nhận con.
Ông Nguyễn Đức Hùng, Trưởng phòng Tư pháp huyện Củ Chi, đang phát biểu tại hội nghị giao ban. Ảnh: KP
Ông Nguyễn Triều Lưu, Trưởng phòng Hộ tịch-Quốc tịch, Sở Tư pháp TP, giải thích tại Điều 11 Thông tư số 15/2015 của Bộ Tư pháp quy định trường hợp không có văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định và cơ quan có thẩm quyền trong nước hay nước ngoài xác nhận quan hệ cha con thì phải có thư từ, phim ảnh, băng, đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con, quan hệ mẹ con và văn bản cam đoan của cha, mẹ về việc trẻ em là con chung của hai người, có ít nhất hai người thân thích của cha, mẹ làm chứng. Như vậy trường hợp chỉ có người cha làm thủ tục nhận con thì phải có giám định ADN.
Ông Lưu giải thích thêm, trường hợp đứa bé này ở với cha thì khi đó ngoài việc phải có thư từ, phim ảnh, băng, đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con thì cần có văn bản cam đoan của cha, mẹ về việc trẻ em đó là con chung của hai người, có ít nhất hai người thân thích của cha, mẹ làm chứng là giải quyết được, không cần phải có giám định ADN.
Tuy nhiên, nếu đứa bé này ở với cha nhưng không có văn bản cam đoan của mẹ đây là con chung của hai người thì bắt buộc phải có kết luận giám định ADN để làm cơ sở giải quyết. Ở đây, người cha không thể làm cam đoan là đứa trẻ này là do tôi sinh ra được mà phải bằng kết luận giám định ADN để xác định cha, con. Ngược lại, đối với người mẹ nhận con thì họ không cần giám định ADN mà chỉ cần cam kết tôi là người sinh ra đứa bé đó là đủ.
Bà Phan Thị Bình Thuận, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM, tặng bằng khen của UBND TP cho các cá nhân xuất sắc. Ảnh: KP
Tại buổi này, Sở Tư pháp công bố quyết định tặng bằng khen của UBND TP.HCM cho 18 tập thể (phòng Tư pháp quận 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, Hóc Môn…) và 19 cá nhân (ông Bùi Trường Giang, Phó phòng Tư pháp quận 1; ông Nguyễn Văn Lưu, chuyên viên phòng Tư pháp quận 2…) có thành tích xuất sắc trong công tác tổ chức, triển khai các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và các văn bản thi hành.
