Tờ South China Morning Post ngày 23-11 đưa tin ông Zheng Yongnian - Cố vấn chính phủ Trung Quốc cảnh báo Bắc Kinh phải từ bỏ ảo tưởng rằng mối quan hệ Trung - Mỹ sẽ tự động trở nên tốt đẹp hơn dưới thời ông Joe Biden và nên chuẩn bị cho lập trường cứng rắn hơn từ Washington.
Ông Zheng cho biết Trung Quốc không nên bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào để hàn gắn quan hệ với Mỹ. Tuy nhiên, Bắc Kinh không nên cho rằng quan hệ với Washington có thể dễ dàng quay lại được như lúc trước khi Tổng thống Donald Trump lên nắm quyền.
Ông Joe Biden. Ảnh: BLOOMBERG
"Những ngày cũ tốt đẹp đã qua..."
"Những ngày cũ tốt đẹp đã qua rồi… những thành viên diều hâu thúc đẩy chiến tranh lạnh ở Mỹ đã được huy động mạnh mẽ trong nhiều năm, và sẽ không biến mất trong một sớm một chiều" - ông nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn bên lề Hội nghị Bàn về Trung Quốc ở TP Quảng Châu (Trung Quốc).
Ông Zheng, người đã tham dự hội nghị chuyên đề do Chủ tịch Tập Cận Bình chủ trì vào tháng 8 để đưa ra lời khuyên về chiến lược dài hạn của Trung Quốc, cho biết hiện đã có sự đồng thuận của lưỡng đảng ở Mỹ về việc kiềm chế Trung Quốc.
Mối quan hệ Mỹ - Trung đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi Bắc Kinh và Washington thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức hơn 40 năm trước, sau khi hai nước xung đột về một loạt các vấn đề bao gồm thương mại, nhân quyền và xử lý đại dịch COVID-19.
Sự đối nghịch giữa hai bên đang gia tăng và cuộc khảo sát mới nhất của tổ chức nghiên cứu độc lập Pew Research Center (có trụ sở ở Mỹ) cho thấy hơn 70% người Mỹ có ấn tượng xấu về Trung Quốc.
"Nếu nói ông Trump không quan tâm đến việc thúc đẩy dân chủ và tự do, thì ông Biden là người ngược lại. Ông Trump không hứng thú với chiến tranh… nhưng một tổng thống Dân chủ có thể bắt đầu một cuộc chiến - ông nói.
Ngoài ra, Cố vấn Zheng cũng cảnh báo rằng xung đột giá trị có thể gia tăng dưới thời ông Biden.
"Ông Trump là một doanh nhân và hành xử không thể đoán trước, trong khi ông Biden là một người làm chính trị ưu tú và thường khá dễ đoán. Ông Trump cứng rắn một cách phi lý [với Trung Quốc], còn ông Biden sẽ cứng rắn một cách hợp lý" - ông cho biết thêm
"Trung Quốc là nạn nhân của bất ổn nội bộ Mỹ"
Ngoài ra, ông Zheng cũng đổ lỗi cho các vấn đề nội bộ của Mỹ khiến quan hệ Trung - Mỹ ngày càng xấu đi.
Theo ông, mô hình phát triển kinh tế tự do mới mà Mỹ ủng hộ đã dẫn đến sự chia rẽ xã hội và gia tăng khoảng cách giàu nghèo ở phương Tây. Ông chỉ ra rằng tầng lớp trung lưu đang thu hẹp ở Mỹ, mà theo ông đã giảm từ 70% dân số vào những năm 1980 xuống còn chưa đầy một nửa hiện nay.
Một xã hội phân cực của Mỹ đã dẫn đến một cái nhìn thù địch về thế giới bên ngoài mà ở đó Trung Quốc là "nạn nhân" - ông tiếp tục.
Như vậy, đây sẽ là một suy nghĩ ngây thơ nếu các doanh nghiệp Trung Quốc kỳ vọng có thể trở lại thời kỳ hoàng kim của toàn cầu hóa.
Trung Quốc đã hưởng lợi trong những thập niên qua bằng cách tìm nguồn cung ứng linh kiện từ Mỹ và bán thành phẩm trên thị trường toàn cầu, nhưng môi trường này sẽ thay đổi dưới sự cạnh tranh quyền lực lớn giữa Trung Quốc và Mỹ, theo ông Zheng.
Cuộc chiến công nghệ giữa hai nước có thể trở nên tồi tệ hơn sau khi ông Biden nhậm chức, ông nhận định.
"Chúng ta phải có công nghệ của riêng mình, chúng ta phải cải cách hệ thống của mình. Việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là rất quan trọng, không chỉ để đối phó với áp lực của phương Tây, mà còn để thúc đẩy nghiên cứu độc lập và phát triển các doanh nghiệp trong nước" - ông nói.