Theo một cuộc điều tra của hãng tin AP, các nhà cung cấp Trung Quốc đã chào bán công khai carfentanil trên trực tuyến để xuất khẩu ra toàn thế giới.
Có 12 doanh nghiệp Trung Quốc nói họ sẽ xuất khẩu loại ma túy chết người này sang Mỹ, Canada, Anh, Pháp, Đức, Bỉ và Úc với giá ít nhất 2.750 USD/kg.
Cảnh sát Hoàng gia Canada mở một lọ mực in chứa carfentanil được nhập từ Trung Quốc hồi 27-6-2016. Ảnh: AP
“Chúng tôi chắc chắn có thể cung cấp carfentanil. Và đó là sản phẩm bán chạy hàng đầu của chúng tôi” - một nhân viên bán hàng từ Công ty Xuất khẩu Jilin Tely viết trong một email vào tháng 9.
Carfentanil là một trong các loại opioid (ma túy tổng hợp có thể sử dụng làm thuốc giảm đau trong y tế) mạnh nhất đang được lưu thông, theo Cơ quan phòng, chống ma túy Mỹ (DEA). Carfentanil mạnh hơn 100 lần so với fentanyl, loại chất mạnh gấp heroin 50 lần.
Carfentanil lần đầu được phát hiện vào những năm 1970 ở Bỉ và chỉ được sử dụng chính thức cho mục đích gây mê các loại động vật có kích thước lớn như voi. Tuy nhiên, loại ma túy chết người này trở thành tâm điểm chú ý trong mùa hè này khi việc lạm dụng opioid đã giết chết hàng chục ngàn người tại Mỹ.
Ảnh chụp màn hình hôm 13-9 cho thấy công ty Trung Quốc công khai chào bán carfentanil. Trang này đã bị gỡ vào ngày 7-10. Ảnh: AP
Theo Fox 19, khu vực bị nặng nề nhất là bang Ohio với quận Hamilton có hơn 96 người bị sốc thuốc do quá liều và ba người thiệt mạng chỉ trong chưa đầy một tuần vào cuối tháng 8.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc carfentanil không được liệt vào danh sách các chất bị kiểm soát. Chính phủ Mỹ đã thúc giục Trung Quốc đưa chất này vào danh sách đen nhưng Bắc Kinh vẫn chưa hành động. Bộ Công an Trung Quốc từ chối bình luận về vấn đề này.
Trước khi bị phát hiện làm “mặt hàng kinh doanh” của những tay buôn ma túy, carfentanil và các chất tương tự được xem như là một loại vũ khí. Trong nhiều thập niên trước, Mỹ, Anh, Nga, Israel, Trung Quốc, Cộng hòa Czech và Ấn Độ đã nghiên cứu carfentanil như một loại vũ khí hóa học, theo tài liệu được công bố công khai. Loại chất này đã bị cấm sử dụng tại chiến trường theo Công ước Vũ khí hóa học.
"Nó là một loại vũ khí", Andrew Weber, quan chức Mỹ phụ trách chương trình quốc phòng hóa học và sinh học năm 2009-2014, cho biết. "Không phải ai cũng bán chất này được".
Theo New York Times, Mossad, Viện Tình báo và hoạt động đặc biệt của Israel, được cho là đã dùng fentanyl trong một nỗ lực ám sát bất thành một nhà lãnh đạo Hamas tại Jordan năm 1997.
Đặc nhiệm đưa con tin bất tỉnh ra ngoài nhà hát bị khống chế ở Moscow năm 2002. Ảnh: AP
Trang tin CBC Newscho biết một tài liệu của các nhà khoa học Anh xác định Lực lượng đặc nhiệm Nga đã từng sử dụng carfentanil trong một cuộc đột kích nhóm phiến quân Chechnya để giải cứu 800 con tin bị nhóm này bắt cóc tại một nhà hát ở Moscow. Đặc nhiệm Nga đã phun carfentanil thông qua các lỗ thông hơi ở nhà hát.
Mặc dù chiến thuật này thành công với tất cả 40 kẻ khủng bố thiệt mạng. Tuy nhiên, vụ việc cũng khiến khoảng 120 con tin thiệt mạng trong và sau cuộc đột kích. Theo BS Andrei Seltsovsky, Chủ tịch Ủy ban Y tế của Moscow, chỉ một con tin chết do trúng đạn, tất cả những người còn lại đều thiệt mạng do tác động của hóa chất.
Cuộc bao vây nhà hát khiến Mỹ phát triển các chiến lược để đối phó với khả năng carfentanil được sử dụng như một công cụ chiến tranh hay khủng bố, ông Weber nói.
"Các quốc gia khiến chúng tôi lo ngại quan tâm đến việc sử dụng nó cho mục đích tấn công" - ông nói - "Chúng tôi cũng lo ngại rằng các nhóm như tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) có thể đặt mua chúng".
