Ngày 26-2, Bộ KH&ĐT tổ chức họp ban soạn thảo, tổ biên tập hồ sơ xây dựng Nghị quyết một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Đây là cuộc họp đầu tiên của Ban soạn thảo, Tổ biên tập sau khi có quyết định thành lập ngày 31-1-2024.
Cơ chế đặc thù đừng bó cứng vào việc xin tiền và xin quyền
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý để Đà Nẵng xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng đã rất rõ ràng.
Song, vấn đề là làm sao để chính sách dành riêng cho địa phương vừa phải đảm bảo tính đồng bộ với hệ thống pháp luật chung cả nước, vừa phải có nét riêng để khai thác tiềm năng, thế mạnh của Đà Nẵng nhằm giải quyết được điểm nghẽn, tạo động lực phát triển nhanh và bứt phá trong tương lai.
Gợi mở chính sách phát triển cho Đà Nẵng, Bộ trưởng lưu ý 3 vấn đề. Thứ nhất, Đà Nẵng xoay quanh các trung tâm tài chính khu vực, vậy Đà Nẵng có chính sách gì để xây dựng trung tâm này?
Thứ hai, công nghệ bán dẫn đang là xu hướng và cơ hội, do đó, Đà Nẵng sẽ làm gì để phát triển ngành công nghiệp này, từ đào tạo nhân lực, thu hút nhân tài.
Thứ ba, xung quanh vấn đề cảng Liên Chiểu, Bộ trưởng gợi mở có thể hình thành trung tâm thương mại tự do, khu phi thuế quan hay cảng trung chuyển lớn dựa trên chính sách đặc thù để tạo ra các mô hình hoạt động hiệu quả.
“Đừng chú trọng vào việc xin tiền hay xin quyền mà phải làm sao để phát triển kinh tế, thu hút đầu tư và nguồn lực trong xã hội… Cần cố gắng tìm trọng tâm, trọng điểm, xin gì căn cơ, đích đáng, ra tấm ra món, cố gắng làm sao phải đẩy nhanh, kịp trình Quốc hội trong kỳ họp tháng 5 tới”, Bộ trưởng Dũng nêu quan điểm.
Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lê Trung Chinh cho biết, trên cơ sở các chính sách đã được Quốc hội ban hành và áp dụng tại Đà Nẵng thời gian qua, thành phố đề xuất 27 chính sách đặc thù bao gồm 21 chính sách tương tự các địa phương (trong đó có 11 chính sách tương tự hoàn toàn, 10 chính sách có điều chỉnh, bổ sung) và 6 chính sách mới.
Vẫn cần làm rõ một số chính sách
Tại cuộc họp, đa số đại biểu tán thành các đề xuất chính sách đặc thù với mục tiêu phát triển thành phố, phù hợp với xu thế phát triển của đất nước trong tình hình mới.
Tuy nhiên, liên quan tới đề xuất cho phép Đà Nẵng được thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) qua sử dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain), đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho hay, phạm vi dự thảo về sandbox mà NHNN đang xây dựng và dự định ban hành không có công nghệ chuỗi mà Đà Nẵng đề xuất.
Do vậy, đại diện NHNN kiến nghị cần xem xét lại phạm vi này.
Góp ý trong xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Đà Nẵng, bà Nguyễn Minh Hằng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao khẳng định, Bộ Ngoại giao rất ủng hộ chính sách thành lập khu thương mại tự do.
Song, đây là mô hình rất mới, nghiên cứu các nước thấy chính sách đặc thù cho khu thương mại tự do ở các nước rất rõ nên thời gian tới, theo bà Hằng, cần cụ thể hóa thêm các chính sách liên quan.
Đà Nẵng đề xuất 6 chính sách mới:
Chính sách 1, thí điểm thành lập Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng gắn với cảng Liên Chiểu và cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng.
Chính sách 2, đề xuất Quốc hội thống nhất chủ trương cho phép thực hiện thí điểm bổ sung dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, gồm trung tâm, khu hậu cần dịch vụ logistics vào danh mục dự án thu hồi đất để tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, lựa chọn nhà đầu tư.
Chính sách 3, về cơ chế tuyển dụng, tiền lương, tiền công; miễn giảm thuế thu nhập, hỗ trợ tài chính; cơ chế hoạt động đầu tư công cho Trung tâm tính toán hiệu năng cao để hỗ trợ cho lĩnh vực bán dẫn vi mạch và trí tuệ nhân tạo; cơ chế đặc thù về quản lý, sử dụng tài sản công; cơ chế đặc thù về đào tạo, thu hút nhân lực cho bán dẫn vi mạch và trí tuệ nhân tạo.
Chính sách 4, HĐND thành phố quyết định việc cho phép thành phố Đà Nẵng là địa bàn được thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) qua sử dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) trong quản lý và giao dịch tài sản số trên nền tảng DanangChain, trong đó token (NFT-Non-Fungible token) giao dịch mặc định là đồng tiền Việt Nam để thúc đẩy phát triển kinh tế số; áp dụng cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ, OCOP, tranh ảnh, sản phẩm phục vụ du khách.
Chính sách 5, chính sách đặc thù cho việc đầu tư, quản lý, khai thác và xử lý tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; trong đó HĐND thành phố được xem xét, quyết định việc đầu tư mới, nâng cấp, mở rộng, phát triển tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo từ nguồn ngân sách thành phố.
Chính sách 6, HĐND thành phố quyết định các chính sách hỗ trợ đầu tư đối với dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp phù hợp với các điều kiện cụ thể của thành phố.