Ngày 12-5, Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất bổ nhiệm ông Andrei Belousov, 65 tuổi, cựu Phó Thủ tướng phụ trách về kinh tế, làm Bộ trưởng Quốc phòng của nước này, thay ông Sergei Shoigu, theo hãng thông tấn TASS.
Việc Nga thay Bộ trưởng quốc phòng, bổ nhiệm một quan chức có kinh nghiệm dày dặn về kinh tế lên làm người đứng đầu bộ trưởng bộ quốc phòng đã khiến nhiều người không khỏi băn khoăn.
Giới quan sát cho rằng việc bổ nhiệm này báo hiệu mức độ mà cuộc chiến với Ukraine đã trở thành trung tâm trong mô hình kinh tế của Nga.
Tìm nguồn lực duy trì cuộc chiến
Việc Nga thay bộ trưởng quốc phòng thể hiện mong muốn của Moscow về một người lãnh đạo quốc phòng có thể kiểm soát chặt chẽ sự gia tăng khổng lồ trong chi tiêu quân sự cho cuộc chiến ở Ukraine, theo tờ The Washington Post.
Ông Belousov nổi tiếng là người đề xuất huy động vốn từ những doanh nghiệp có doanh thu cao nhất của đất nước, bao gồm những gã khổng lồ trong ngành khai thác mỏ và luyện kim, để tăng dự trữ của chính phủ.
“Tôi nghĩ mục đích của việc bổ nhiệm ông ấy là tìm kiếm các nguồn lực cần thiết để duy trì cuộc chiến còn dài. Ông Belousov là người nổi tiếng ủng hộ việc huy động nền kinh tế theo tinh thần ‘mọi thứ cho tiền tuyến, mọi thứ vì chiến thắng’. Ông Belousov biết rõ tình hình nền kinh tế nên sẽ khó để các đồng nghiệp dân sự giấu ông điều gì đó” - ông Abbas Gallyamov, người viết diễn văn cho ông Putin từ năm 2008 đến năm 2010 và là cố vấn chính trị của Điện Kremlin cho đến năm 2018, viết trên Telegram.
Ông Alexandra Prokopenko, nhà nghiên cứu tại viện nghiên cứu Carnegie Russia Eurasia Center có trụ sở tại Đức và là cựu nhân viên của ngân hàng trung ương Nga, cũng nhận định rằng việc bổ nhiệm này cho thấy rằng chi phí quốc phòng sẽ không giảm.
Hạn chế tham nhũng
Cạnh đó, việc Nga thay bộ trưởng quốc phòng cũng mở ra hy vọng hạn chế tình trạng tham nhũng trong bộ này. Điều này dường như đã gây trở ngại cho lực lượng Nga ngay từ khi cuộc chiến bùng nổ với việc lính nghĩa vụ có vẻ đã không được trang bị đầy đủ.
Ông Thomas Graham, thành viên tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR) và là cựu cố vấn về Nga của Nhà Trắng thời Tổng thống Mỹ George W. Bush cho rằng với quyết tâm tiếp tục chiến đấu ở Ukraine của Moscow, Bộ Quốc phòng Nga sẽ phải hoạt động hiệu quả hơn về mặt kinh tế so với trước đây.
“Ở đó có vấn đề tham nhũng cần phải giải quyết và việc đưa một người từ bên ngoài, không gắn bó với quân đội (vào làm bộ trưởng quốc phòng) có thể là một dấu hiệu cho thấy đó chính xác là những gì Moscow muốn làm” - ông Graham nhận định.
Cuối tháng 4, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Timur Ivanov, một trong những đồng minh thân cận của Bộ trưởng Quốc phòng Nga đương nhiệm Sergei Shoigu, đã bị bắt do nhận hối lộ đặc biệt lớn trong quá trình xử lý các hợp đồng quốc phòng.
Đài RT dẫn lời ông Murad Musayev - luật sư riêng của ông Ivanov, cho biết vị cựu thứ trưởng này đang bị cáo buộc nhận hối lộ khoảng 1 tỉ rup (hơn 11 triệu USD) từ các nhà thầu xây dựng quân sự.
Moscow: Ông Belousov sẽ giải quyết tốt các vấn đề hiện nay
Giải thích về việc bổ nhiệm một quan chức dân sự lên làm lãnh đạo Bộ Quốc phòng, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng đây là do nhu cầu đổi mới nhân sự, theo TASS.
Theo ông Peskov, trước đây, ông Belousov đã lãnh đạo Bộ Phát triển kinh tế khá thành công và đây sẽ người tốt nhất để giải quyết các vấn đề kinh tế mà quân đội Nga phải đối mặt hiện nay.
Ông Peskov nói rằng Bộ Quốc phòng nên hết sức cởi mở với sự đổi mới, ra mắt các ý tưởng hiện đại và tạo ra các điều kiện để cạnh tranh kinh tế. Theo ông Peskov, đây là lý do mà tổng thống đã chọn ông Belousov giữ cương vị này.
Học vấn, kinh nghiệm của tân Bộ trưởng quốc phòng Andrei Belousov
Theo trang web của chính phủ Nga, về trình độ học vấn, ông Belousov hiện có bằng tiến sĩ. Năm 1981, ông Belousov tốt nghiệp loại xuất sắc Khoa Kinh tế của ĐH Quốc gia Moscow năm 1981.
Từ năm 1986 đến 2006, ông Belousov làm nghiên cứu và dần dần thăng tiến đến chức trưởng phòng trong Viện Kinh tế và Dự báo Tiến bộ Khoa học và Kỹ thuật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô (sau này là Viện Dự báo Kinh tế Quốc dân thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga).
Về kinh nghiệm làm việc, ông Belousov đã kinh qua những chức vụ quan trọng trong chính phủ Nga liên quan đến kinh tế.
Cụ thể, vào năm 2000, ông Belousov được bổ nhiệm làm cố vấn không chính thức cho Thủ tướng Nga.
Từ năm 2006 đến 2008, ông Belousov giữ chức Thứ trưởng Bộ Phát triển kinh tế và Thương mại và Thứ trưởng Bộ Phát triển kinh tế.
Từ năm 2008 đến 2012, ông Belousov giữ chức trưởng ban kinh tế và tài chính trong chính phủ. Giai đoạn này cũng là lúc Tổng thống Nga Vladimir Putin còn giữ chức thủ tướng.
Năm 2012, ông Belousov được bổ nhiệm là Bộ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế Liên bang Nga.
Từ năm 2013 đến năm 2020, ông Belousov là cố vấn cho Tổng thống Nga. Từ năm 2020, ông giữ chức Phó thủ tướng thứ nhất phụ trách các vấn đề kinh tế.
