Công tác tập huấn trọng tài mùa giải mới 2017 diễn ra tại Đà Nẵng từ ngày 30-12-2016 đến 5-1-2017. Một phần rất quan trọng trong việc chấn chỉnh lại cách ứng xử của cầu thủ nhằm lấy lại hình ảnh xấu về đội tuyển Việt Nam bạo lực nhất ở AFF Cup 2016. Thế nhưng trong phần văn bản về những mục chính của đợt tập huấn này lại đề cập nhiều vào phần mềm hỗ trợ trọng tài nhưng lại “quên” phần thiết yếu là công tác giáo dục và ứng xử của cầu thủ, ban huấn luyện với vua sân cỏ.
Những hình ảnh và “phốt” cầu thủ Việt Nam phản ứng trọng tài khi dự các giải quốc tế mà gần nhất là AFF Cup 2016 đã cho thấy phần giáo dục cầu thủ tại giải quốc nội rất kém. Căn bệnh mà cầu thủ Việt Nam hay mắc phải là phản ứng trọng tài với thái độ dữ dằn, thiếu tôn trọng. Điều đấy xảy ra thường xuyên ở V-League và lây lan sang AFF Cup 2016. Gần đây nhất là hình ảnh Thanh Hải (SHB Đà Nẵng) phản ứng trợ lý Nguyễn Trí Trường trong trận chung kết BTV Cup 2016 tại Bình Dương rất xấu xí và phản cảm. Các bạn bè quốc tế đã chứng kiến và lắc đầu khi hành vi phản cảm đấy gần như được đồng tình từ ban huấn luyện qua việc không can ngăn hay la mắng cầu thủ mình.
Những hình ảnh xấu xí của bóng đá Việt Nam do cầu thủ ít được giáo dục. Ảnh: XUÂN HUY
Nhiều khi những nhà làm bóng đá hay người hâm mộ cứ trách vua sân cỏ Việt Nam nhưng thực tế thì phần lớn giúp cầu thủ cải thiện phải từ công tác giáo dục của CLB. Ở đây song song việc các trọng tài cứng rắn thì bộ phận chuyên môn của ban kỷ luật phải kịp thời nghiên cứu và báo cáo đúng bản chất vấn đề để đưa ra án phạt “nguội” kịp thời. Và quan trọng nhất là lãnh đạo các đội bóng phải góp phần giáo dục cầu thủ mình thay vì cứ nhảy đổng lên bênh cầu thủ, làm mất ý nghĩa giáo dục.
Điều này cho thấy trong khi bóng đá Việt Nam cứ loay hoay đưa ra hết biện pháp này đến phương án nọ thì HLV Calisto từng giáo dục riêng cầu thủ của mình khi ông dẫn dắt đội tuyển Việt Nam dự AFF Cup 2008. Buổi lên lớp kéo dài sáu tiếng ngay sau trận đầu thua Thái Lan bởi một bàn thua do mải tranh cãi với trọng tài và nhiều thẻ vàng vì cãi lệnh vua sân cỏ.
Một thống kê cho thấy các đội tuyển trẻ của Việt Nam ra sân chơi quốc tế ở lứa tuổi càng nhỏ tuổi thì rất ít có phản ứng tiêu cực như U-16, U-19. Nhưng lên đến U-21, U-22, U-23 và nhất là đội tuyển thì nhiều cầu thủ Việt Nam bắt đầu có cách phản ứng xấu xí với trọng tài. Điều này được chỉ ra rằng vì các lứa U-21 trở lên thì đã bắt đầu “tắm” trong môi trường V-League cùng gắn bó với CLB và “nhiễm” rất nhanh “căn bệnh” chung mà ít được sự giáo dục của CLB lẫn những nhà làm công tác chuyên môn. Nó là “căn bệnh” qua loa, “bệnh” chung của cả nền bóng đá.
Riêng với trọng tài Việt Nam thì “cứng” quá, giống trọng tài ngoại quá thì bị tẩy chay và bị xem là “khác hệ”. Thế nên không ít trọng tài đã chọn giải pháp làm nhiệm vụ quốc tế thì thật nghiêm khắc còn làm nhiệm vụ ở Việt Nam, ở V-League thì phải “uốn” theo “bệnh” V-League. Nơi mà nhà nhà cùng xem đấy là hành lang hợp pháp để chạy và để tồn tại, còn các đội bóng thì chăm chăm vào đủ mọi cách để có thành tích, để đạt mục tiêu chứ không góp phần vào việc giáo dục cầu thủ có nghĩa vụ giúp giải bớt xấu xí.
Xấu xí cả trong hành vi với đội khách và bị phạt nặng Bóng đá Việt Nam tuần qua đã nhận án phạt từ ban kỷ luật AFC khi để tình trạng người hâm mộ tấn công, ném đá xe chở đội khách Indonesia sau trận bán kết lượt về AFF Cup 2016. Mức phạt được đưa ra là 38.000 USD cùng những khuyến cáo phải có biện pháp khắc phục và có thể sẽ tăng án cao hơn nếu để tái phạm. Mức án trên được xem là còn may mắn vì với những trường hợp tương tự có quốc gia còn bị phạt treo sân, buộc đội tuyển phải thi đấu trong sân đóng cửa không có khán giả. Đây cũng là bài học trong việc thực hiện những phương án đảm bảo an toàn cho đội khách mà số tiền phạt cùng lời cảnh báo sẽ làm những nhà tổ chức phải cẩn thận hơn. M.Quang |