Theo đánh giá của Sở GTVT, thời gian qua trên địa bàn TP, việc xâm hại cây xanh đường phố diễn ra ngày càng phổ biến và phức tạp như đốn hạ trái phép; chặt ngang thân, gốc cây hoặc sử dụng hóa chất để đầu độc cây chết dần để buộc phải đốn hạ.
Đang tươi xanh thì đồng loạt "hy sinh"
Gần đây nhất, phải kể đến số trường hợp xâm hại cây xanh đường phố nghiêm trọng được các báo đài phản ảnh, gây bức xúc trong dư luận và người dân nhưng vẫn chưa xác định được thủ phạm phá hại cây xanh để xử lý như: vụ sáu cây me tây liền kề (có mã số 100F, 100G, 100H, 100I vả 100K).
Những cây này trồng trên vỉa hè trước địa chỉ 60C Trường Sơn, phường 2 (quận Tân Bình) sinh trưởng phát triển tốt, góp phần tạo cảnh quan đẹp cho tuyến đường Trường Sơn, khu vực cửa ngõ vào sân bay Tân Sơn Nhất.
Sáu cây keo tây trên đường Trường Sơn, đoạn đối diện sân bay Tân Sơn Nhất (quận Tân Bình, TP.HCM) gần như đã chết hoàn toàn. Ảnh: HOÀNG GIANG
Tuy nhiên, vào giữa tháng 3-2016, các cây me tây này đồng loạt bị xuống lá và chết dần trong khi các cây lân cận khác trên tuyến đường vẫn bình thường. Qua kiểm tra, phát hiện dưới các gốc cây có mùi hóa chất lạ, đồng thời, kiểng cỏ trồng xung quanh cũng bị héo, chết.
Sở GTVT khẳng định thêm, qua khảo sát xung quanh khu vực, các cây xanh này không ảnh hưởng, cản trở mặt tiền hay lối ra vào công trình hay nhà dân. Trước khi bị chết, các cây có tán cây phát triển rất xanh tốt nên có phần che khuất các bảng quảng cáo của Công ty Cổ phần quảng cáo Sài Gòn được đặt tại đây (hướng từ đường Trường Sơn nhìn vào). Tuy nhiên, hiện vẫn chưa thể xác định được cá nhân, tổ chức nào đã cố tình phá hại các cây xanh này.
Tại địa chỉ số 14 đường Cách Mạng Tháng Tám (quận 1), có một cây sọ khỉ cổ thụ, mã số 12 bị đột ngột vàng lá và xung quanh gốc cây cũng có mùi hóa chất. Có khả năng cây chết do bị đổ hóa chất. Cũng tại địa chỉ này, vào năm 2014, có một cây sọ khỉ cổ thụ cũng bị phá hại, gây chết cây, Sở GTVT đã buộc phải đốn bỏ cây này, trồng thay thế cây khác.
Để xử lý các vụ việc, Khu Quản lý giao thông đô thị số 1, đơn vị trực thuộc Sở GTVT được giao quản lý cây xanh đã đề nghị chính quyền địa phương UBND quận 1 và UBND quận Tân Bình chỉ đạo các cơ quan có chức năng thuộc thẩm quyền hỗ trợ điều tra vụ việc. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có kết quả điều tra, xử lý từ phía các cơ quan chức năng của địa phương.
Ngoài hai vụ xâm hại cây xanh đó, Sở GTVT còn đưa ra nhiều vụ điển hình khác như hai cây viết có mã số 205C và 207 trước địa chỉ nhà số 403 đường Cách Mạng Tháng Tám (quận 10) bị chặt sát gốc. Cây sọ khỉ có mã số 49 trước địa chỉ 45 đường Tân Quý, phường Tân Quý (quận Tân Phú) bị đốn hạ trái phép, sau đó tự tái lập lại vỉa hè để xóa dấu tích.
Hay trường hợp cây dầu cổ thụ có mã số 126 trước địa chỉ nhà số 524 đường Hòa Hảo, phường 7 (quận 11) đột ngột héo lá. Qua kiểm tra, xung quanh gốc cây bị đào xới, đồng thời có dấu hiệu gốc cây bị đổ hóa chất do có mùi hôi xung quanh gốc cây.
Cây dầu cổ thụ có mã số 41 trước địa chỉ nhà số 17 và 19 đường Tôn Thất Tùng, quận 1 có dấu hiệu bị đầu độc như cây xuống lá dần từ ngọn và hiện tại khoảng một nửa tán cây bị khô, héo. Hai cây lim sét mã số 631 và 633 trước công trình đang xây dựng kế nhà số 37 đường Nguyễn Văn Hưởng, phường Thảo Điền (quận 2) bị xuống lá đột ngột, có dấu hiệu bị xâm hại.
Trước tình trạng trên, các đơn vị trực tiếp quản lý cây xanh theo địa bàn thuộc Sở GTVT đều có văn bản gửi chính quyền địa phương đề nghị hỗ trợ, phối hợp điều tra, xử lý nhưng thường thiếu thông tin phản hồi hoặc nếu có thì cũng không có kết quả do không bắt được quả tang.
Nhằm ngăn chặn, bảo vệ hệ thống cây xanh đường phố trước các vụ phá hại cây xanh diễn ra ngày càng nhiều, Sở GTVT kiến nghị UBND TP chỉ đạo các cơ quan chức năng hỗ trợ điều tra, xử lý nghiêm một số vụ điển hình như trên tuyến đường Trường Sơn, phường 2 (quận Tân Bình, đường Cách Mạng Tháng Tám (quận 1)… nhằm răn đe, ngăn chặn tình trạng phá hại cây xanh đang diễn ra ngày càng phổ biến trên địa bàn TP.
Đồng thời, Sở GTVT cũng đề nghị UBND các quận, huyện tăng cường công tác tuyên truyền, xây dựng các chương trình cụ thể như “khu phố tự quản” hoặc “dân tự quản” … để người dân địa phương được biết và cùng tham gia bảo vệ cây xanh. Đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm kịp thời phát hiện, xử lý những hành vi xâm hại cây xanh.
