Đề xuất 7 tuyến đường sắt từ TP.HCM kết nối các tỉnh

Công ty CP Tư vấn thiết kế GTVT phía Nam và Trung tâm Tư vấn đầu tư phát triển GTVT (liên danh tư vấn) vừa có báo cáo giữa kỳ Quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM gửi Cục Đường sắt Việt Nam.

Theo đó, liên danh tư vấn đề xuất hàng loạt tuyến đường sắt kết nối TP.HCM với các tỉnh, thành như Tây Ninh, Đồng Nai, Cần Thơ, Bình Phước, Long An.

Kết nối bằng đường sắt

Cụ thể, trong Quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, liên danh tư vấn cho biết để kết nối TP.HCM với các tỉnh, thành cần có hệ thống đường sắt gồm bảy tuyến.

Để kết nối với tỉnh Đồng Nai cần ba tuyến. Cụ thể, tuyến Trảng Bom (Đồng Nai) - Ga Sài Gòn - Ga Tân Kiên với chiều dài toàn tuyến là 102,16 km. Tuyến này có ba đoạn, gồm Trảng Bom - An Bình - Bình Triệu (Ga Bình Triệu), Bình Triệu - Ga Sài Gòn và Ga Sài Gòn - Ga Tân Kiên.

Tuyến đường sắt tốc độ cao trong tương lai kết nối từ Thủ Thiêm đến sân bay Long Thành đang được xây dựng với chiều dài tuyến là 48,5 km. Tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - sân bay Long Thành với chiều dài 49,3 km, hai tuyến này đều kết nối TP.HCM với sân bay Long Thành (Đồng Nai).

TP.HCM cũng cần kết nối với tỉnh Tây Ninh thông qua đường sắt dài 61,2 km. Tuyến này sẽ từ TP.HCM tới cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh), giúp giao thương hàng hóa, hành khách thuận lợi hơn.

Với tỉnh Bình Phước, TP.HCM sẽ kết nối thông qua đường sắt TP.HCM - Lộc Ninh với chiều dài 52,3 km. Kết nối với TP Cần Thơ là đường sắt TP.HCM - Cần Thơ với chiều dài 82,45 km.

Ngoài ra, TP.HCM cũng cần tuyến đường sắt kết nối hai cảng quan trọng là cảng Hiệp Phước (huyện Nhà Bè, TP.HCM) với cảng Long An (tỉnh Long An). Tuyến có chiều dài 54,3 km để vận chuyển hàng hóa giữa hai cảng trên trong tương lai.

Chuyên gia cho rằng với hệ thống các nhà ga sau này được bổ sung thì việc kết nối bằng đường sắt từ TP.HCM đến các tỉnh, thành, nhất là về miền Tây sẽ được hoàn thiện tốt hơn.

Đấu giá bất động sản từ nhà ga TOD được mở rộng

Theo liên danh tư vấn, để có thể triển khai Quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, các địa phương cần nghiên cứu, quy hoạch diện tích đất xung quanh các nhà ga đảm bảo có đủ không gian phát triển mới. Từ đó, tạo nguồn nội lực quan trọng cho các dự án đường sắt khi triển khai từ đấu giá bất động sản tại nhà ga TOD (Transit Oriented Development, mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng).

Ví dụ, Ga Sài Gòn khi tăng diện tích từ 6,14 ha thành 8 ha (đề xuất trong báo cáo giữa kỳ) sẽ tạo ra quảng trường ga, không gian ngầm… Từ đó, tạo kết nối đô thị nhằm khai thác tốt quỹ đất khu trung tâm của ga quan trọng này (Ga Sài Gòn hiện nằm ở quận 3, TP.HCM).

“Chúng ta giữ lại Ga Sài Gòn làm ga trung tâm và sẽ khai thác các trung tâm thương mại ở ga này. Đồng thời làm sao khai thác tốt tiềm năng quỹ đất của ga này trong tương lai” - ông Khương Văn Mười, nguyên Chủ tịch Hội Kiến trúc TP.HCM, cho biết.

Ngoài ra, ông Mười cũng cho rằng với hệ thống các nhà ga sau này được bổ sung thì việc kết nối bằng đường sắt từ TP.HCM đến các tỉnh, thành, nhất là về miền Tây sẽ được hoàn thiện tốt hơn.

Trong báo cáo giữa kỳ, ngoài Ga Sài Gòn được đề xuất mở rộng, liên danh tư vấn cũng đề nghị mở rộng diện tích các ga quan trọng như Ga Thạnh Đức (từ 15 ha lên 50,4 ha). Đây là ga hàng hóa và cũng là ga nối ray xuống cảng Hiệp Phước

(TP.HCM). Ga này phục vụ xếp dỡ hàng hóa cho các cụm công nghiệp Bến Lức (tỉnh Long An).

Hay như Ga Tân Kiên (huyện Bình Chánh, TP.HCM) cũng được đề xuất mở rộng từ 56,2 ha (như quy hoạch trước đây) thành 105 ha (báo cáo giữa kỳ). Ga An Bình (tỉnh Bình Dương) cũng tăng diện tích từ 64,6 ha lên 190 ha, Ga Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai) tăng diện tích từ 27,2 ha lên 64 ha.•