Bộ GTVT đang lấy ý kiến các bộ, ngành dự thảo Thông tư quy định về tốc độ và khoảng cách an toàn của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ. Việc ban hành thông tư này nhằm triển khai Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Điểm mới của thông tư này là việc Bộ GTVT quy định rõ về tốc độ thiết kế của từng loại đường. Chẳng hạn đường bộ cao tốc được phân làm 3 cấp, trong đó cấp cao nhất là 120km/h, thấp nhất 80 km/h. Tuy nhiên, đối với vị trí địa hình đặc biệt khó khăn, yếu tố quốc phòng an ninh khống chế, cho phép áp dụng tốc độ thiết kế 60 km/h.
Đường cao tốc khi khai thác trong giai đoạn phân kỳ đầu tư xây dựng, tùy theo quy mô phân kỳ để xác định, nhưng tốc độ tối đa cho phép không vượt quá 90 km/h.
Đáng chú ý, Bộ GTVT quy định linh hoạt tốc độ của phương tiện lưu thông trong khu vực đông dân cư và ngoài khu vực đông dân cư.
Cụ thể, luật hiện hành quy định “cứng” xe lưu thông trong khu vực đông dân cư chỉ chạy với tốc độ 50-60km/h. Tuy nhiên, dự thảo mới cho phép điều chỉnh tốc độ cao hơn khi: “Khu vực đông dân cư có điều kiện thuận lợi để bảo đảm an toàn giao thông đường bộ. Chẳng hạn như đường trên cao không có nút giao bằng với đường bộ khác, đường trong đô thị được phân cách với đường bên bằng dải phân cách cứng".
Tương tự, đối với ngoài khu vực đông dân cư tốc độ đang quy định cứng từ 50-90km/h. Tuy nhiên, Bộ GTVT đề xuất bổ sung quy định: “Trường hợp đường bộ đang khai thác nằm ngoài khu vực đông dân cư và thuộc các đoạn đường cấp V, cấp VI theo cấp thiết kế, hoặc các tuyến đường, đoạn đường có điều kiện bất lợi, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra mất an toàn giao thông người quản lý, sử dụng đường bộ tổ chức đánh giá, báo cáo cơ quan quản lý đường bộ quyết định tốc độ tối đa cho phép nhỏ hơn giới hạn trên”.
Qua nghiên cứu thông tư, đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho rằng Bộ GTVT vẫn giữ cách tiếp cận hiện hành đó là xác định tốc độ tối đa dựa trên tính chất của đoạn đường. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp vận tải phản ánh công thức trên gây bối rối cho người lái xe.
Theo đó, tài xế thay vì chỉ cần theo dõi biển báo hạn chế tốc độ (màu đỏ trắng, dễ nhìn) lại phải theo dõi thêm biển báo khu đông dân cư (màu xanh trắng, khó nhận biết hơn), và theo dõi xem đó là đường một chiều, hay hai chiều, có mấy làn xe.
Thêm vào đó, người lái xe buộc phải học thuộc lòng các mức tốc độ tối đa được quy định trong thông tư này, và phải chú ý theo dõi các phương tiện thông tin đại chúng khi mức tốc độ tối đa trong thông tư này được sửa đổi.
Trong các hoàn cảnh lái xe đường dài, việc theo dõi và ghi nhớ quá nhiều thông tin như vậy, cùng với nỗi lo bị xử phạt khi nhầm lẫn, đã gây căng thẳng, mệt mỏi cho người lái xe. Điều này làm giảm năng suất lao động và tăng nguy cơ gây tai nạn giao thông.
Vì vậy, đại diện VCCI cho rằng cơ quan soạn thảo cần thay đổi cách tiếp cận về việc áp dụng tốc độ tối đa. Theo đó, thay vì chỉ đặt biển báo trong các trường hợp đặc thù, cần coi việc đặt biển báo là bắt buộc đối với tất cả các tuyến đường quốc lộ và tỉnh lộ.
“Như vậy, các lái xe trên các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ chỉ cần chú ý quan sát biển báo tốc độ là có thể yên tâm giảm nguy cơ vô ý vi phạm…”- đại diện VCCI nêu quan điểm.