Đô đốc Scott Swift, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ đang có chuyến thăm Hạm đội Bắc Hải Trung Quốc ở TP Thanh Đảo (tỉnh Sơn Đông) nhằm củng cố quan hệ hải quân hai nước. Ông đến Trung Quốc trên tàu khu trục USS Benfold của Mỹ được trang bị cả tên lửa đạn đạo lẫn tên lửa hành trình tấn công.
Ngày 9-8 tại căn cứ của Hạm đội Bắc Hải, Đô đốc Scott Swift có cuộc họp báo chung cùng Phó Đô đốc Viên Dự Bách, Tư lệnh Hạm đội Bắc Hải, theo trang web Usni.org của Viện Hải quân Mỹ.
Đô đốc Scott Swift chỉ trích Trung Quốc đang có nhiều bước đi làm mất ổn định biển Đông, trong đó có tuần tra hàng không và thông báo tập trận hải quân chung với Nga ở biển Đông.
Theo ông, địa điểm tập trận hải quân tháng tới của Trung Quốc và Nga – biển Đông – không có lợi cho sự ổn định khu vực. “Có rất nhiều địa điểm khác để thực hiện tập trận.”, ông nói.
Đô đốc Scott Swift họp báo tại căn cứ Pearl Harbor-Huckam (Hawaii) trong cuộc tập trận Vòng tròn Thái Bình Dương ngày 5-7. Ảnh: US NAVY
Theo ông, Mỹ không ngạc nhiên với phản ứng của Trung Quốc và các nước khác về phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế bác tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở biển Đông. Ông cho rằng phản ứng của các bên phù hợp với quan điểm lâu nay của các bên về biển Đông.
Đô đốc Scott Swift nói ông không nghĩ các hành động vừa rồi của Trung Quốc là nhằm phản ứng với phán quyết của Tòa Trọng tài. Theo ông, sở dĩ có sự lo lắng về khả năng trả đũa của Trung Quốc là vì sự thiếu minh bạch quân sự của Trung Quốc. Ông đề nghị Trung Quốc cần thiết phải có sự minh bạch quân sự hơn nữa để giảm căng thẳng trong khu vực.
Đô đốc Scott Swift đưa ra hai sự việc cho thấy Trung Quốc thiếu minh bạch quân sự: đến giờ Mỹ vẫn chưa có lời giải thích về việc Trung Quốc hủy đón chuyến thăm của tàu sân bay Mỹ USS Stennis, cũng như lý do của việc Trung Quốc xây dựng các nhà chứa máy bay ở các đảo nhân tạo trên Trường Sa.
“Các động thái thiếu minh bạch này của Trung Quốc dẫn tới lo lắng và bất an, gây mất ổn định khu vực”, theo Đô đốc Scott Swift.
Hình ảnh vệ tinh của CSIS cho thấy Trung Quốc xây dựng nhà chứa máy bay ở đá Chữ thập (Trường Sa). Ảnh: USNI
Ngày 8-8, báo New York Times (Mỹ) công bố hình ảnh vệ tinh của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS-Mỹ) cho thấy Trung Quốc đang tăng cường quân sự hóa các đảo nhân tạo ở Trường Sa. Cụ thể, Trung Quốc đã xây dựng hàng chục nhà chứa máy bay đủ sức chứa một lượng lớn máy bay chiến đấu trong đó có máy bay ném bom, máy bay tiếp liệu trên không ở đá Chữ Thập, Subi, Vành khăn.
Căng thẳng trên biển Đông đang rất khó lường sau khi Tòa Trọng tài quốc tế ra phán quyết xử thua Trung Quốc ở biển Đông ngày 12-7. Trung Quốc tuần tra hàng không, tuyên bố có thể lập vùng nhận dạng phòng không trên biển Đông, sẽ tiếp tục cải tạo trái phép các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa.
Đô đốc Scott Swift cảnh báo nếu Trung Quốc lập vùng nhận dạng phòng không ở biển Đông, khu vực sẽ cực kỳ mất ổn định.
Ông tự tin hải quân Mỹ sẽ tiếp tục tuần tra vùng biển gần các đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng trái phép ở biển Đông - chiến dịch tuần tra giao thông hàng hải nhằm củng cố Công ước LHQ về luật biển. Trung Quốc cực lực phản đối chiến dịch tuần tra này.
Theo báo Wall Street Journal (Mỹ), Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã từ chối bình luận về các tuyên bố của Đô đốc Scott Swift.