UBND tỉnh Đồng Nai vừa có báo cáo Chính phủ về tình hình triển khai dự án thu hồi đất xây dựng sân bay Long Thành, trong đó có diện tích đất lẽ ra phải bàn giao trong năm 2021 nhưng đến nay vẫn chưa xong.
Lại hứa hoàn thành trong tháng 3
Năm 2021, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu UBND tỉnh Đồng Nai chậm nhất ngày 31-12-2021 hoàn thành bàn giao, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất toàn bộ 1.810 ha và bàn giao 722 ha khu vực dự trữ đất dôi dư để xây dựng dự án sân bay Long Thành. Sau đó, địa phương này khẳng định mốc thời gian này không thể thực hiện, và hứa cố gắng bàn giao trong năm 2022.
 |
| Công trường thi công dự án sân bay Long Thành. Ảnh: VŨ HỘI |
Đến nay đã là giữa tháng 3-2023, nhưng theo báo cáo mới nhất của chính quyền tỉnh Đồng Nai, diện tích 1.810 ha đất được Chính phủ yêu cầu phải bàn giao để xây sân bay Long Thành (giai đoạn 1) đến nay vẫn chưa xong.
Cụ thể, còn 145 trường hợp (hơn 24 ha đất) chưa đồng ý nhận tiền. UBND huyện Long Thành đã phối hợp đoàn thể của huyện tổ chức vận động; đồng thời, củng cố hồ sơ để cưỡng chế thu hồi đất đối với các trường hợp không đồng thuận. Một trường hợp (khoảng 0,4 ha), địa phương đang tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường và các cơ quan liên quan đang lập hồ sơ bồi thường theo quy trình. Dự kiến hoàn thành phê duyệt trong tháng 3 tới đây.
Đối với phần diện tích 722 ha dự trữ đất dôi dư, UBND tỉnh Đồng Nai cho biết vẫn chưa xong. Cụ thể còn 50 trường hợp (15,3 ha) chưa nhận tiền bồi thường. Do vậy, UBND huyện Long Thành đã phối hợp đoàn thể của huyện tổ chức vận động; đồng thời, củng cố hồ sơ để cưỡng chế thu hồi đất đối với các trường hợp không đồng thuận.
Đối với diện tích còn lại của dự án là 1.944 ha, với 4.534 hộ có đất bị thu hồi, tỉnh Đồng Nai cho biết còn 294 hộ chưa nhận tiền, 184 hộ chưa phê duyệt phương án hỗ trợ. “Như vậy đến nay, khu vực xây sân bay Long Thành đã thu hồi được hơn 4.791 ha/4.946,45 ha, đạt 96,86%. Phần diện tích còn lại 155,18 ha dự kiến sẽ hoàn thành thu hồi trong quý 1-2023…”- tỉnh Đồng Nai cam kết.
Về xây dựng khu tái định cư, UBND tỉnh Đồng Nai cho biết dự án thành phần các công trình xã hội khu dân cư, tái định cư tại xã Lộc An và xã Bình có 6 gói thầu thuộc hai nhà thầu thi công chậm gồm các hạng mục trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và trung tâm văn hóa.
Nguyên nhân do các nhà thầu thi công không tổ chức thi công, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh đã kiểm tra, lập biên bản thực tế các công trình, có văn bản gửi các nhà thầu về việc tổ chức thi công, nhưng các nhà thầu không triển khai.
Hiện UBND tỉnh có văn bản chấm dứt hợp đồng đối với các gói thầu chậm tiến độ, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh và các đơn vị liên quan tiến hành kiểm kê khối lượng đã thi công thực tế trên công trường.
Xin lùi thời gian làm nhà ga
Việc thu hồi đất do tỉnh Đồng Nai triển khai đã chậm, mới đây, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV- chủ đầu tư) kiến nghị Bộ GTVT trình cấp có thẩm quyền cho phép được điều chỉnh thời gian hoàn nhà ga sân bay Long Thành sang năm 2026 thay vì năm 2025.
Nguyên nhân, tháng 9-2022, ACV đã thực hiện đấu thầu đối với gói thầu thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách sân bay Long Thành giai đoạn 1 với giá trị hơn 35.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, việc đấu thầu không thành do chỉ có một nhà thầu liên danh nộp hồ sơ dự thầu và không đáp ứng yêu cầu. Do vậy, tháng 12 ACV phải hủy để làm thủ tục đấu thầu lại.
Ngày 19-1 vừa qua, ACV phát hành lại hồ sơ mời thầu, với một số điều chỉnh, trong đó yêu cầu về thời gian xây dựng được kéo dài thành 39 tháng (bao gồm 36 tháng xây dựng và 6 tháng chạy thử, trong đó có 3 tháng chạy thử đồng thời với thi công xây dựng), thay vì 33 tháng như lần mở thầu trước. Cuộc đấu thầu này được mở đến ngày 28-3.
Tại cuộc họp vừa diễn ra ở Bộ GTVT, ông Nguyễn Văn Thắng Bộ trưởng Bộ GTVT cho rằng để đảm bảo chất lượng của công trình, an toàn trong thi công, đề xuất của ACV kéo dài thời gian thực hiện gói thầu trên là cần thiết.
Tuy nhiên, ACV cần khẩn trương hoàn thiện giải trình để kịp thời báo cáo Thủ tướng. Trong đó, ACV phải làm rõ các nguyên nhân, bổ sung các cơ sở khoa học, có tính toán đề xuất thời gian các hạng mục đường găng của gói thầu để khả thi trong thực hiện tất cả các hạng mục chính. Đồng thời, chịu trách nhiệm toàn diện với tư cách người quyết định đầu tư và chủ đầu tư trước Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng và pháp luật hiện hành.
Đấu thầu lựa chọn đơn vị thi công chưa thực sự hiệu quả…
Theo một chuyên gia giao thông, dự án sân bay Long Thành được chuẩn bị trong thời gian rất dài nhưng công tác tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị thi công nhà ga sân bay chưa thực sự hiệu quả, thiếu chuyên nghiệp, chưa lường trước được các rủi ro về pháp lý dẫn đến phải hủy thầu và đấu thầu lại. Vì vậy, Chính phủ cần phải xem xét năng lực, xử lý trách nhiệm thật nghiêm đối với chủ đầu tư và các cơ quan liên quan.
“Bởi sân bay làm chậm sẽ dẫn đến nguy cơ tăng tổng mức đầu tư, các dự án kết nối không phát huy được hiệu quả do sân bay phải lùi thời gian vận hành một năm, kèm theo đó là làm chậm cơ hội phát triển kinh tế - xã hội của đất nước…”- vị chuyên gia này đánh giá.Theo quy định, việc điều chỉnh lùi tiến độ dự án sân bay Long Thành phải được sự đồng ý của Chính phủ và Quốc hội.
Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng đầu tư khái toán 336.630 tỉ đồng, chia làm ba giai đoạn. Giai đoạn 1 xây một đường cất hạ cánh, nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ với công suất 25 triệu khách/năm.
Giai đoạn 2, sân bay được xây thêm một đường cất hạ cánh cấu hình mở và nhà ga để đạt công suất 50 triệu khách/năm. Giai đoạn 3 hoàn thành hạng mục còn lại để sân bay đạt công suất 100 triệu khách/năm.
