Còn tình trạng khai thác cát trái phép
Ngày 1-11, Ban Kinh tế - Ngân sách và Ban Đô thị, HĐND TP Hà Nội đã làm việc với các sở ngành, địa phương của Hà Nội để thực hiện công tác tái giám sát về tình hình quản lý, khai thác cát sỏi lòng sông và quản lý bến thủy nội địa trên địa bàn TP.
Đây là nội dung đã được HĐND TP Hà Nội khoá XV (nhiệm kỳ 2016-2021) thực hiện chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp 18 vào đầu tháng 12-2020. Sau phiên chất vấn trên, mặc dù các địa phương, sở ngành của TP đã vào cuộc chấn chỉnh, tuy nhiên các bất cập trong công tác quản lý, khai thác cát sỏi lòng sông, bến thuỷ nội địa vẫn chưa được khắc phục.
Cụ thể, theo Đoàn giám sát, đến nay, toàn TP có 201 bãi tập kết cát sỏi, vật liệu xây dựng (giảm 45 bãi so với năm 2020 là 246 bãi) ven sông Hồng, sông Đuống… Các bãi tập trung chủ yếu tại 8 quận huyện, thị xã gồm: Đan Phượng, Ba Vì, Gia Lâm, Hoàng Mai, Sóc Sơn, Phú Xuyên, Đông Anh, Sơn Tây.
Trong số này chỉ có 77 bãi tập kết cát sỏi, vật liệu xây dựng có đủ thủ tục, phù hợp với tiêu chí hoạt động, 124 bãi tập kết còn lại không đủ thủ tục hoặc không phù hợp với tiêu chí.
 |
Một bãi trung chuyển cát, sỏi, vật liệu xây dựng lớn tại khu vực ven sông Hồng, gần cầu Thanh Trì. Ảnh: TRỌNG PHÚ |
Đoàn giám sát đánh giá số lượng các bến bãi chưa đủ thủ tục hoạt động còn rất lớn và ít có cải thiện so với khảo sát năm 2020. Thực trạng vi phạm khai thác cát sỏi lòng sông vẫn xảy ra phức tạp, nhưng chậm được tháo gỡ. Sự phối hợp giữa các sở ngành còn chưa hiệu quả, nên công tác khắc phục còn nhiều hạn chế…
Đặc biệt, tình trạng khai thác trái phép cát chưa được xử lý dứt điểm, nhất là tại địa bàn giáp danh với các tỉnh lân cận. Nguyên nhân do nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng ngày càng tăng, trong khi chưa có nguồn vật liệu xây dựng thay thế, lợi nhuận từ hoạt động khai thác cát lớn.
Do vậy, các đối tượng thường lợi dụng giấy phép khai thác được UBND các tỉnh giáp ranh (Hòa Bình, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Hưng Yên, Hà Nam) cấp phép để khai thác cát trái phép vào đêm tối, ngày nghỉ, ngày lễ…
Trong khi đó, công tác phối hợp giữa chính quyền địa phương với các lực lượng chức năng từ khi phát hiện vi phạm đến kiểm tra, xử lý còn nhiều bất cập, chưa đồng bộ. Các sở, ngành và chính quyền các địa phương chưa vào cuộc quyết liệt, còn tư tưởng khoán việc xử lý cho ngành công an.
Giải toả ngay các bãi cát, sỏi, vật liệu trái phép
Theo đó, Đoàn giám sát đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo các sở ngành, địa phương tổ tập trung chấn chỉnh các hạn chế, bất cập đã được trong công tác quản lý, khai thác cát sỏi lòng sông, hoạt động của các bến thuỷ nội địa đã báo cáo giám sát chỉ rõ.
Đoàn Giám sát đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế - Xã hội Hà Nội cùng các đơn vị liên quan nhanh chóng xây dựng phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên khoáng sản trên địa bàn TP (Thuộc nhiệm vụ lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được UBND TP giao). Các sở TNMT, GTVT Hà Nội khẩn trương rà soát, tham mưu cho UBND TP lập hai quy hoạch bãi vật liệu xây dựng và quy hoạch bến thuỷ nội địa.
Trong thời gian hoàn thiện quy hoạch, UBND TP tiếp tục chỉ đạo Công an TP Hà Nội tiếp tục phối hợp với các tỉnh bạn để phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường, tài nguyên khoáng sản…
Sở TN&MT tổ chức thanh kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản của tổ chức cá nhân được cấp phép khai thác khoáng sản, thực hiện quy chế phối hợp trong công tác quản lý bảo vệ cát, sỏi lòng sông tại các khu vực giáp ranh.
Sở GTVT nghiên cứu, khảo sát xây dựng bến, địa điểm tạm giữ phương tiện vi phạm hành chính, tạo điều kiện cho công tác xử lý vi phạm hành chính trong công tác khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi.
Chính quyền các địa phương tăng cường kiểm tra, rà soát, tổ chức giải tỏa đối với các bến bãi tập kết cát, sỏi lòng sông và trung chuyển vật liệu xây dựng ven sông chưa đảm bảo điều kiện hoạt động theo chỉ đạo của UBND TP. Đồng thời, chủ động xây dựng phương án đấu giá quyền sử dụng đất đối với các bến bãi tập kết cát, sỏi, vật liệu xây dựng ven sông…
Trước đó, đầu tháng 9-2022, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã ban hành Chỉ thị số 15/CT-UBND về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác, kinh doanh, vận chuyển tiêu thụ khoáng sản (cát, sỏi) trên địa bàn.
Theo đó, Chủ tịch UBND TP Hà Nội yêu cầu không gia hạn hoặc cấp phép mới đối với các tổ chức, cá nhân đã bị xử lý vi phạm trong khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát sỏi trên địa bàn; kiểm tra xử lý nghiêm các hoạt động vận chuyển, khai thác cát sỏi trái phép.
Đặc biệt, ông yêu cầu các địa phương thực hiện xử lý trách nhiệm đối với Chủ tịch UBND cấp xã thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, không phát hiện, ngăn chặn kịp thời, để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản (cát, sỏi) trái quy định của pháp luật.
