Hiểm họa từ việc xông nhà cầu may bằng thuốc Bắc

Ngày 14-8, các bác sĩ (BS) BV ĐH Y Dược TP.HCM đã có buổi chia sẻ về trường hợp hy hữu nhiễm độc thạch tín do thói quen xông nhà bằng thuốc Bắc gần 10 năm của một bệnh nhân.

Hít thạch tín 10 năm không biết

Trước đó, bệnh nhân NVT (39 tuổi, ngụ một tỉnh ở Tây Nguyên) nhập BV cấp cứu trong tình trạng suy kiệt, chưa đầy 40 kg, tứ chi teo nhỏ, yếu liệt, bụng trướng, sốt, buồn nôn, ăn uống không được. Bệnh nhân có các sang thương da lạ như lòng bàn tay, bàn chân nổi vết sần, gồ lên dưới da.

TS-BS Cao Thanh Ngọc, Trưởng Khoa nội cơ xương khớp của BV, cho biết quá trình điều trị cho bệnh nhân T. gặp rất nhiều khó khăn do trường hợp nhiễm độc thạch tín rất hiếm. Ngoài ra, bệnh nhân cũng không biết nguyên nhân mình mắc bệnh, mặc dù đã đi khám ở nhiều BV, thậm chí sang Singapore.

Tình trạng bệnh nhân diễn tiến ngày càng nặng, nguy cơ tử vong cao vì có dấu hiệu nhiễm trùng, xơ gan, nguy cơ xuất huyết do giảm tiểu cầu, suy dinh dưỡng nặng. Sau nhiều lần hội chẩn, các BS nghi ngờ bệnh nhân ngộ độc thạch tín nên đã lấy mẫu máu xét nghiệm tìm độc chất. Kết quả khá bất ngờ khi đúng là bệnh nhân bị nhiễm độc thạch tín.

Bệnh nhân cho hay làm nghề xây dựng và kinh doanh nhà đã 10 năm nay, thường có thói quen xông nhà mới cầu mong may mắn, tài vượng. Thuốc xông nhà được anh mua tại một tiệm thuốc Bắc ở địa phương gồm cây cỏ có rắc bột màu đỏ hoặc vàng là hùng hoàng và chu sa. Kết quả phân tích độc chất cho thấy bột hùng hoàng có chứa thạch tín và chu sa chứa thủy ngân độc hại.

Do ở Việt Nam nguồn thuốc giúp loại bỏ độc chất thạch tín rất khan hiếm nên các BS đã liên hệ với BV Taipei Veterans General Hospital (Đài Loan) chuyên điều trị độc chất để chữa trị cho bệnh nhân. Sau hai tháng được điều trị ở hai BV, bệnh nhân tăng 10 kg, đi lại được. Hiện bệnh nhân đã xuất viện, sinh hoạt và làm việc gần như bình thường.

Bệnh nhân T. sau khi điều trị ở Đài Loan được chuyển về BV ĐH Y Dược điều trị tiếp (ảnh trên). Cơ sở bán thuốc xông nhà được rắc hùng hoàng, vị thuốc chứa độc chất thạch tín (ảnh dưới). Ảnh: BSCC

Nhiều người mua thuốc chứa thạch tín xông nhà

BS Ngọc chia sẻ đã trực tiếp đi “tận mục sở thị” một số nơi bán thuốc Đông y chữa bệnh và xông nhà. Nhân viên những cơ sở này đều cho hay khách hàng thường xuyên mua thuốc để cầu làm ăn may mắn, đặc biệt là các nhà hàng, quán nhậu. “Mua càng nhiều tiền thì họ rắc càng nhiều bột hùng hoàng, chu sa (hai vị thuốc chứa thạch tín và thủy ngân), xạ hương được cho là trừ tà khí, mang lại may mắn. Hỏi người bán có độc không thì có người cho biết khách hàng xông hoài, không ảnh hưởng gì nhưng cũng có chỗ nói độc nhưng xông nhanh và đi chỗ khác thì không vấn đề ” - BS Ngọc nói.

Theo y văn, thạch tín là một kim loại nặng, được sử dụng làm thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và trong sản xuất các hợp kim. Nó được mệnh danh “vua của các loại độc”, người bệnh ngộ độc cấp tính thạch tín có thể tử vong sau 24 giờ với các triệu chứng tiêu chảy, buồn nôn, trụy tim mạch...

BS Ngọc khuyến cáo người dân không nên lạm dụng dùng thuốc Bắc xông nhà. Nếu có triệu chứng của bệnh, nên đến BV để khám và điều trị. “Bột hùng hoàng là vị thuốc quý trong Đông y, chữa nhiều bệnh nhưng chỉ được dùng liều rất nhỏ. Việc đốt nóng hùng hoàng sẽ làm cho thạch tín bị bốc hơi và hấp thụ vào cơ thể nhanh hơn. Không hiểu sao việc sử dụng vị thuốc này lại bừa bãi như vậy” - BS Ngọc chia sẻ.