Mới đây, BV ĐH Y Dược TP.HCM vừa phối hợp với BV Taipei Veterans General Hospital (Đài Loan) điều trị cho bệnh nhân bị nhiễm độc thạch tín do thói quen xông nhà bằng thuốc bắc gần 10 năm.
Trước đó, anh NVT (39 tuổi, ngụ một tỉnh ở Tây Nguyên) nhập cấp cứu bệnh viện trong tình trạng suy kiệt, chưa đầy 40 kg, tứ chi teo nhỏ, yếu liệt, bụng trướng, sốt, buồn nôn, ăn uống không được. Ngoài các triệu chứng tổn thương phủ tạng, bệnh nhân còn có các sang thương da lạ như lòng bàn tay nổi vết sần, gồ lên dưới da, lưng có nhiều đốm sắc tố màu đen lổ chỗ.
Người bệnh cho biết cách đây hơn một năm, khi phát hiện các triệu chứng trên anh đã đi khám ở nhiều bệnh viện, thậm chí sang Singapore nhưng không tìm ra nguyên nhân.
Nơi bán bột xông nhà có chứa thạch tín, thủy ngân độc hại cho anh T. (Trong ảnh là người bán đang rắc bột hùng hoàng vào gói thuốc). Ảnh: BSCC
Trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, TS-BS Cao Thanh Ngọc, Trưởng khoa Nội cơ xương khớp của bệnh viện, cho biết quá trình điều trị cho bệnh nhân T. gặp rất nhiều khó khăn do trường hợp nhiễm độc thạch tín rất hiếm. Ngoài ra, bệnh nhân cũng không biết nguyên nhân mình mắc bệnh do đâu.
Ban đầu, bệnh viện nghĩ nhiều đến việc bệnh nhân bị bệnh lý tự miễn nhưng nhiều chẩn đoán loại trừ nguyên nhân này. Tình trạng người bệnh diễn tiến ngày càng nặng, nguy cơ tử vong cao vì có dấu hiệu của nhiễm trùng, xơ gan, nguy cơ xuất huyết do giảm tiểu cầu, suy dinh dưỡng nặng.
Tiếp tục hội chẩn nhiều liên chuyên khoa tiêu hóa, thần kinh, huyết học, da liễu, các BS nghi ngờ bệnh nhân ngộ độc thạch tín nên đã lấy mẫu máu xét nghiệm tìm độc chất. Kết quả khá bất ngờ khi bệnh nhân bị nhiễm độc thạch tín, nồng độ thạch tín chỉ riêng trên tóc đã gấp 300 lần mức độ bình thường.
Tìm hiểu nguyên nhân bệnh nhân bị nhiễm loại độc đa phần do bị đầu độc này, các bác sĩ được biết bệnh nhân làm nghề xây dựng và kinh doanh nhà được 10 năm nay. Anh có thói quen xông nhà mới cầu mong may mắn, tài vượng.
Thuốc xông nhà được anh T. mua tại một tiệm thuốc bắc ở địa phương gồm cây cỏ, đôi khi kèm theo xác ve sầu có rắc bột màu đỏ hoặc vàng để đốt và đi vòng quanh nhà. Kết quả phân tích độc chất của những loại bột xông nhà này không nằm ngoài dự đoán khi trong này không chỉ có bột hùng hoàng chứa thạch tín mà còn có bột thủy ngân độc hại.
Loại thuốc xông nhà còn có chu sa chứa thủy ngân độc hại. Ảnh: BSCC
Để điều trị, cần loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể bằng phương pháp dùng các loại thuốc có thể kết nối với kim loại nặng để loại bỏ độc chất ra khỏi cơ thể bằng đường tiểu. Do đó, các bác sĩ khoa Nội cơ xương khớp đã liên lạc với các trung tâm điều trị lớn trong nước và quốc tế để hội chẩn về việc điều trị đặc hiệu cho người bệnh.
“Ở Việt Nam nguồn thuốc rất khan hiếm, nơi có thuốc thì hết hạn nên chúng tôi đã quyết định liên lạc với BV Taipei Veterans Hospital, Đài Loan. Được biết đây là một trong những bệnh viện lớn và uy tín ở Đài Loan chuyên chữa các bệnh liên quan độc chất” - BS Ngọc chia sẻ.
Sau một tháng được hỗ trợ và điều trị của bệnh viện ở Đài Loan, sức khỏe của người bệnh cải thiện rõ rệt, từ chỗ không đi lại được, người bệnh có thể đi lại mà không cần dụng cụ hỗ trợ, tăng được 6 kg so với trước khi qua Đài Loan, sang thương da giảm rõ rệt. Người bệnh được chuyển về Khoa nội cơ xương khớp BV ĐH Y Dược để điều trị tiếp.
Sau gần hai tháng điều trị tại hai bệnh viện, bệnh nhân tăng được 10 kg, bắt đầu đi lại được. Hiện tại, bệnh nhân đã được xuất viện, sinh hoạt và làm việc gần như bình thường và tháng 8 tới sẽ sang lại Đài Loan tái khám, kiểm tra hiệu quả điều trị thuốc.
BS Ngọc trăn trở về việc sử dụng thuốc đông y có chứa chất kịch độc tràn lan gây nguy hiểm cho người dân. Ảnh: HL
BS Ngọc khuyến cáo người dân không nên lạm dụng, sử dụng các chế phẩm hay thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc. Nếu có triệu chứng của bệnh, nên đến bệnh viện để khám và điều trị bằng những thuốc đã được nghiên cứu, kiểm chứng.
"Tôi tìm hiểu một bác sĩ đông y về bột hùng hoàng được biết đây là vị thuốc quý trong đông y chữa nhiều bệnh nhưng chỉ dùng liều rất nhỏ ngoài da và không dùng đường uống. Việc đốt nóng hùng hoàng sẽ làm cho thạch tín bị bốc hơi và hít phải hấp thu vào cơ thể rất nguy hiểm. Không hiểu sao việc sử dụng vị thuốc này lại bừa bãi như vậy" - BS Ngọc chia sẻ.
| Theo y văn, thạch tín là một kim loại nặng, thạch tín và các hợp chất của thạch tín được sử dụng làm thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và trong sản xuất các hợp kim. Nó được mệnh danh "vua của các loại độc". Thạch tín không mùi, không vị nên khi bị nhiễm độc nạn nhân không dễ dàng phát hiện. Người bệnh ngộ độc cấp tính thạch tín có thể tử vong sau 24 giờ với các triệu chứng tiêu chảy, buồn nôn, trụy tim mạch. Khi ngộ độc mãn tính, lượng thạch tín tích tụ qua thời gian có thể thay đổi sắc tố da, sừng hóa gan bàn tay, bàn chân, rụng tóc, buồn nôn, sút cân, giảm trí nhớ, gây hoại tử các vét loét ở tay, chân, ung thư, thậm chí tử vong. |
