Bộ Giao thông Vận tải vừa có báo cáo Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc triển khai gói thầu xây dựng nhà ga hành khách (gói thầu số 5.10) của dự án sân bay Long Thành.
Tư vấn đề xuất kéo dài thời gian thực hiện dự án
Theo Bộ GTVT, ngày 14-9-2022, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) phê duyệt kế hoạch lựa chọn gói thầu 5.10, với giá trị 35.233 tỉ đồng, hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế. Thời gian bắt đầu tổ chức lựa chọn nhà thầu quý III - 2022, thời gian thực hiện hợp đồng 33 tháng.
Ngày 20-9, ACV đăng tải thông báo mời thầu, xác định đến 9 giờ 30 ngày 8-11 sẽ đóng thầu. Hết thời hạn này, chỉ có một liên danh nhà thầu trong nước nộp hồ sơ dự thầu, nên ACV phải gia hạn thời điểm đóng thầu thêm hai lần, với thời gian 22 ngày.
Tuy nhiên qua hai lần gia hạn gói thầu vẫn không có nhà thầu nước ngoài tham gia, và chỉ duy nhất liên danh Coteccons - Vinaconex - Central - Phục Hưng Holdings - R.E.E - Hòa Bình - HAWEE – Delta nộp hồ sơ. ACV đã tiến hành mở thầu, đánh giá nhưng hồ sơ dự thầu của liên danh nhà thầu không đáp ứng yêu cầu. Vì vậy, ACV hủy thầu gói thầu 5.10 và đăng tải trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Ngày 16-1-2023, ACV phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn lại nhà thầu và phê duyệt điều chỉnh hồ sơ mời thầu. Ngày 19-1, phát hành hồ sơ mời thầu, ấn định đóng thầu vào ngày 28-3 tới.
Theo Bộ GTVT, quá trình tổ chức đấu thầu lần hai, ACV đã yêu cầu tư vấn thiết kế HAAA (Heerim Hàn Quốc - Arup Anh quốc - Aurecon Úc - ADPi Pháp) đánh giá kỹ thời gian thi công xây dựng định hướng của gói thầu số 5.10.
Qua đó, tư vấn cho rằng thời gian xây dựng nhà ga hành khách số 2 của sân bay Incheon, có diện tích sàn tương tự nhà ga hành khách sân bay Long Thành (387.000/376.451m2) cũng mất 41 tháng và 9 tháng vận hành, chạy thử. Tương tự, thời gian xây dựng nhà ga hành khách số 3 sân bay Changi (diện tích sàn 380.000m2) cũng mất 57 tháng.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra dự án sân bay Long Thành. Ảnh: PLO.VN |
Trên cơ sở đó, tư vấn HAAA kiến nghị thời gian thi công nhà ga hành khách sân bay Long Thành cần thời gian 39 tháng, bao gồm 36 tháng xây dựng, 3 tháng vận hành thử nghiệm trong thời gian xây dựng.
Với đánh giá trên, ACV đề nghị Bộ GTVT báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép ACV với thẩm quyền được giao được điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 trong năm 2026.
Khi được chấp thuận, ACV điều chỉnh thời gian thực hiện hợp đồng gói thầu số 5.10 từ 33 tháng lên 39 tháng, điều chỉnh các nội dung tương ứng của hồ sơ mời thầu gói thầu số 5.10 theo quy định của pháp luật.
Các bộ có ý kiến gì?
Về đề nghị trên, Bộ GTVT cho biết đã lấy ý kiến các bộ, ngành. Trong đó, Bộ KH&ĐT cho rằng đề xuất cho phép ACV được quyền điều chỉnh thời gian hoàn thành xây sân bay Long Thành trong năm 2026 là chưa phù hợp với thời gian thực hiện được Quốc hội, Chính phủ đề ra.
Do vậy, đề nghị ACV làm việc với đơn vị tư vấn thiết kế để rà soát, phân tích đầy đủ, toàn diện nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm của các bên có liên quan dẫn đến việc cần kéo dài thời gian hoàn thành dự án án, báo cáo cấp có thẩm quyền để trình Chính phủ, Quốc hội xem xét.
Đối với gói thầu xây dựng nhà ga hành khách, Bộ KH&ĐT cho rằng việc điều chỉnh thời gian dự án chỉ dựa trên cơ sở ý kiến của tư vấn về thời gian thực hiện của một số nhà ga hành khách của các nước trong khu vực, chưa có giải trình về cơ sở tính toán cụ thể để xác định thời gian cần thiết thực hiện gói thầu số 5.10 là 39 tháng.
“Do vậy, ACV cần rà soát kỹ lưỡng quy mô, tính chất kỹ thuật, khối lượng công việc cần triển khai để có cơ sở xác định thời gian khả thi nhất thực hiện gói thầu 5.10 đáp ứng yêu cầu về chất lượng, hiệu quả.
Đồng thời, có thể thu hút được sự quan tâm, tham gia dự thầu của nhiều nhà thầu trong và ngoài nước, tăng tính cạnh tranh trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu, tránh việc trình các cấp có thẩm quyền điều chỉnh thời gian thực hiện nhiều lần, ảnh hưởng đến tiến độ chung của gói thầu, dự án…” - Bộ KH&ĐT kết luận.
Về phía cơ quan chủ quản, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp yêu cầu ACV bổ sung ý kiến của nhà thầu tại hội nghị tiền đấu thầu, hiệp hội nhà thầu, ý kiến của đơn vị thẩm tra, thẩm định; nhận diện nguyên nhân và bổ sung các giải pháp thực hiện để lựa chọn thành công nhà thầu quốc tế, đảm bảo năng lực thực hiện gói thầu… Đánh giá sơ bộ hiệu quả đầu tư dự án trong trường hợp gia hạn thời gian thực hiện, chậm đưa dự án vào vận hành.
“ACV chịu trách nhiệm quyết định và chỉ đạo lựa chọn nhà thầu, giám sát, theo dõi hoạt động đấu thầu các gói thầu theo quy định của pháp luật…” - Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp ý kiến.
Về phần mình, ngày 3-3 vừa qua, Bộ trưởng Bộ GTVT họp với các bộ, ngành xem xét đề xuất của ACV. Theo đó, Bộ nhận định để đảm bảo chất lượng của công trình, an toàn trong thi công, đề xuất của ACV kéo dài thời gian thực hiện gói thầu 5.10 là cần thiết.
Bộ GTVT yêu cầu ACV khẩn trương hoàn thiện báo cáo, trong đó làm rõ các nguyên nhân, bổ sung các cơ sở khoa học, có tính toán đề xuất thời gian các hạng mục đường găng của gói thầu để khả thi thực hiện tất cả các hạng mục chính.
Do tính chất dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật và công nghệ cao và việc triển khai thực hiện đã chậm so với kế hoạch, Bộ GTVT yêu cầu ACV tăng cường năng lực quản lý dự án của chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án và thuê tư vấn nước ngoài hỗ trợ quản lý dự án.
Chủ động xây dựng các cơ chế đặc thù kịp thời đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền chấp thuận làm cơ sở tổ chức thực hiện theo quy định đáp ứng yêu cầu chất lượng, tiến độ dự án.
Trên cơ sở phân tích, Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng và Phó Thủ tướng đồng ý chủ trương cho phép ACV kéo dài thời gian thực hiện gói thầu số 5.10 và yêu cầu ACV tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành để hoàn thiện hồ sơ, báo cáo cấp có thẩm quyền chấp thuận điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành.
“Cho phép ACV triển khai các thủ tục đấu thầu song song với việc trình cấp có thẩm quyền chấp thuận điều chỉnh thời gian thực hiện dự án…” - Bộ GTVT đề nghị.
Ai phải chịu trách nhiệm nếu dự án sân bay chậm
Theo Quyết định 1777/2020, của Thủ tướng về phê duyệt dự án đầu tư xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, dự án xây nhà ga sân bay Long Thành được giao ACV làm chủ đầu tư và thực hiện thẩm quyền của người quyết định đầu tư, sử dụng vốn của nhà đầu tư, không sử dụng bảo lãnh Chính phủ.
Thủ tướng cũng yêu cầu ACV “chịu trách nhiệm toàn diện trước Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan thanh tra, kiểm toán theo quy định, bảo đảm dự án được thực hiện đúng quy định của pháp luật hiện hành, tránh tiêu cực, thất thoát, tham nhũng, lãng phí. Tổ chức triển khai dự án theo đúng các Nghị quyết của Quốc hội và các chỉ đạo của Thủ tướng”.
