Những ngày này, học sinh (HS) các trường THCS tại TP.HCM đang bước vào kỳ kiểm tra HK1 năm học 2016-2017. Đáng nói, ngay sau khi biết đề thi môn GDCD, các phụ huynh, HS và giáo viên ở các trường THCS tại quận 3 đều tỏ ra thích thú, đánh giá cao vì cách ra đề mang đầy hơi thở cuộc sống.
Được biết đây cũng là năm đầu tiên môn GDCD được tổ chức kiểm tra chung trong toàn quận và do Phòng GD&ĐT quận ra đề. Đề ở mỗi khối lớp đều có 5 câu, mỗi câu đều có sự lồng ghép giữa kiến thức và thực tế. Trong đó có những sự việc rất thời sự, được dư luận quan tâm thời gian qua.
Cụ thể, như câu 5 trong đề GDCD lớp 7 được nhiều HS và phụ huynh đánh giá cao. Đề đưa ra hình ảnh về mẩu giấy ghi lời nhắn xin lỗi và kèm số điện thoại của một nam sinh lớp 11 ở Hải Phòng sau khi đâm vỡ gương ô tô. Đây là sự việc rất được chú ý thời gian qua trên cộng đồng mạng.
Cụ thể lời nhắn là “Do vô tình nên cháu đâm vào gương ô tô. Cháu xin lỗi ạ, liên lạc với cháu theo số điện thoại để cháu đền ạ (do không biết chủ ô tô là ai) 0949....”
Đề còn ghi thêm: “Chủ xe không bắt đền mà còn lấy đó làm tấm gương cho con mình”.
Rồi đề yêu cầu học sinh hãy viết đoạn văn (7-10 câu) nêu suy nghĩ của em về bạn HS trên và bản thân em sẽ rèn luyện như thế nào để trở thành người trung thực?
Nội dung đề GDCD lớp 7 có đề cập đến sự việc HS làm bể kính xe ở Hải Phòng
Nói về đề này, em Minh Trí, HS lớp 7 Trường THCS Lê Quý Đôn cho biết em thấy đề rất hay, không chỉ có lý thuyết mà còn cả tình huống để HS làm bài.
Minh Trí nói: “Khi đọc đề thấy câu chuyện về một anh HS lớp 11 viết giấy xin lỗi, em không nghĩ đó là câu chuyện có thật. Thi xong em về kể với mẹ mới biết đó là chuyện có thật. Nhờ làm bài này mà em thấy rằng nếu em là anh HS đó thì cũng không nghĩ ra là phải viết giấy xin lỗi nhưng chắc em sẽ đứng chờ họ để xin lỗi vì mình làm hư đồ của họ mà”.
Tương tự, đề GDCD ở khối 9 cũng được phụ huynh HS và giáo viên đánh giá cao khi đề cập đến vấn đề thực phẩm bẩn và nạn “hôi của”.
Cụ thể ở câu 4, đề nói về thực trạng hiện nay, một số người kinh doanh buôn bán chú ý đến số lượng mà không quan tâm đến chất lượng như hàng giả, trái cây hóa chất, thực phẩm bẩn....
Còn ở câu 5, đề đưa ra sự kiện: Tại Bình Định, ngày 1-1-2016, trên quốc lộ 1D, đoạn qua đường Ghềnh Ráng (TP Quy Nhơn), ô tô tải đang chở hàng gặp nạn bị cháy, nhiều mặt hàng trên thùng xe hư hỏng. Hàng chục người chạy vào hôi của, họ cầm bao và túi nilon chạy đến lục xới và lấy những vật dụng còn sót lại như bột giặt, bột ngọt, sữa...Tài xế phụ của xe đứng khóc, bất lực nhìn đám đông vơ vét hàng hóa.
Từ đó, đề yêu cầu HS viết đoạn văn dài (7-10 câu) khuyên những người dân không nên hôi của khi người khác gặp nạn nên sống tình nghĩa, yêu thương nhau.
Đề GDCD khối 9 cũng được đánh giá cao khi đề cập đến vấn đề "hôi của", thực phẩm bẩn
Nội dung đề GDCD khối 8 cũng đề cập nhiều vấn đề đáng suy nghĩ cho các em HS
Hoặc đề ở lớp 6 và 8 cũng đưa ra các tình huống gần gũi với các em để các em suy nghĩ như nêu tình huống một HS làm lớp trưởng nhận tiền của những bạn vi phạm nội quy để giấu tội cho bạn, không ghi vào sổ kỷ luật; hoặc nói về con cái làm việc nhà nhưng tính toán tiền bạc với cha mẹ mà “quên” công ơn nuôi dưỡng của cha mẹ....
Nhận xét những đề kiểm tra này cô Nguyễn Thị Ngọc Hà, nhóm trưởng môn GDCD của Trường THCS Lê Quý Đôn, quận 3 cho hay nội dung đề ở các khối lớp rất hay vì đã đưa các vấn đề từ thực tế đời sống mà xã hội quan tâm. Các em không chỉ nắm kiến thức đơn thuần mà còn được vận dụng kiến thức thực tế đó vào bài học hoặc ứng dụng bài học vào trải nghiệm sống thực tế.
Nó giúp các em biết liên kết các vấn đề ở đời sống để dẫn dắt vào bài để bài làm hay hơn, tránh sự nhàm chán và học máy móc với quá nhiều lý thuyết như lâu nay. Các em thích thú thì sẽ làm bài có sự đầu tư hơn, chú tâm hơn.
“Ngay cả giáo viên đọc đề cũng thấy rất tâm đắc vì nó sẽ hướng bộ môn GDCD theo đúng mục đích giáo dục kỹ năng sống cho các em. Qua việc làm bài cũng sẽ hình thành cho các em kỹ năng ứng xử và xử lý tình huống trong cuộc sống” - cô Hà nói.
