Lý do chưa bỏ quy định đăng kiểm viên bị án treo được trở lại làm việc

Sau khi tiếp thu ý kiến các bộ, ngành, Bộ GTVT vừa chính thức trình Chính phủ dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung nghị định 139/2018 và nghị định 30/2023 liên quan đến quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới. Trong đó, cơ quan soạn thảo đề xuất một số cơ chế nhằm tránh nguy cơ ùn tắc đăng kiểm thời gian tới.

Ngừng quy định thu hồi chứng chỉ hành nghề để giải quyết tình thế

So với dự thảo nghị định ban đầu, Bộ GTVT vẫn tiếp tục giữ đề xuất bãi bỏ quy định tạm đình chỉ hoạt động đối với trung tâm đăng kiểm có hai lượt đăng kiểm viên bị tạm đình chỉ trong thời gian 12 tháng liên tục; Có từ ba lượt đăng kiểm viên trở lên bị tạm đình chỉ hoặc từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi giấy chứng nhận đăng kiểm viên trong thời gian 12 tháng liên tục.

Theo Bộ GTVT, qua quá trình triển khai thực hiện cho thấy đây là các hành vi vi phạm của cá nhân đăng kiểm viên. Vì vậy, việc áp dụng hình thức tạm đình chỉ 1 hoặc 3 tháng đối với đơn vị đăng kiểm trên cơ sở hành vi vi phạm hành chính của cá nhân đăng kiểm viên là chưa đảm bảo tính phù hợp, logic.

Thêm vào đó, việc bãi bỏ quy định trên còn để đảm bảo tính thống nhất, tránh chồng chéo các quy định có liên quan, đặc biệt là nghị định 100/2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.

“Ngoài ra, với việc bãi bỏ quy định này góp phần ngăn chặn nguy cơ ùn tắc nghiêm trọng phương tiện đến kiểm định nhằm bảo vệ lợi ích của người dân, doanh nghiệp và xã hội…”- Bộ GTVT lý giải.

Tuy nhiên, dự thảo Nghị định vừa trình Chính phủ, cơ quan soạn thảo đã điều chỉnh quy định về việc thu hồi giấy phép hành nghề của đăng kiểm viên vi phạm theo hướng từ bãi bỏ sang tạm ngừng. Cụ thể, ngừng quy định thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các trường hợp bị tòa án kết tội, cho hưởng án treo, không cấm hành nghề hoặc cho cải tạo không giam giữ. Thời gian ngừng, cho đến khi có văn bản quy phạm pháp luật mới thay thế.

Bộ GTVT khẳng định việc điều chỉnh trên là tiếp thu ý kiến của ba bộ gồm: Tư pháp, NN&PTNN và Xây dựng.

Cụ thể, Bộ Tư pháp cho rằng việc bỏ quy định thu hồi chứng chỉ hành nghề đối với đăng kiểm viên bị kết án treo có liên quan trực tiếp đến tính chế tài của quy định, cũng như công tác phòng chống tội phạm trong lĩnh vực đăng kiểm.

Cạnh đó, cơ quan chủ trì soạn thảo đề xuất những nội dung tại dự thảo Nghị định sẽ mang tính ổn định, lâu dài. Trong khi việc ách tắc đăng kiểm là tình trạng ngắn hạn, chủ yếu là do có nhiều đăng kiểm viên bị truy cứu trách nhiệm hình sự đồng loạt.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với Bộ Công an nghiên cứu, làm rõ sự cần thiết, tính hợp lý của quy định, đồng thời đánh giá tác động của quy định đối với trật tự quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng kiểm.

Theo đó, Bộ GTVT chọn ngừng quy định trên. Cách làm này mang tính tạm thời để ngăn ngừa tái diễn ùn tắc các trung tâm đăng kiểm thời gian tới.

Về lâu dài, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2025, trong đó có quy định về việc kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng. Theo đó, các quy định về dịch vụ đăng kiểm thời gian tới sẽ được thay thế bằng các nghị định khác, khi đó sẽ bàn đến nội dung trên.

Ngừng quy định có tạo khoảng trống pháp lý ?

Đại diện Bộ GTVT cho biết việc ngừng quy định thu hồi giấy phép hành nghề đối với đăng kiểm viên bị kết án treo không tạo khoảng trống pháp lý. Bởi lẽ, đăng kiểm viên bị kết án bằng bản án của Tòa án sẽ phải thực hiện theo Bộ Luật hình sự, Luật Thi hành án hình sự.

Mặt khác, hiện nay Bộ GTVT đang xây dựng Nghị định thay thế Nghị định 139/2018 và Nghị định số 30/2023, dự kiến trình Chính phủ trước ngày 15-10-2024 để đảm bảo có hiệu lực đồng thời với Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Như vậy, văn bản dưới luật sẽ sớm được ban hành.

Đáng chú ý, trong dự thảo nghị định lần này, Bộ GTVT bổ sung quy định thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định xe cơ giới đối với đơn vị sử dụng các công cụ, phần mềm để sửa chữa dữ liệu phương tiện, dữ liệu kiểm định nhằm hợp thức hóa thông tin phương tiện, kết quả kiểm tra phương tiện. Không duy trì bộ phận giải quyết các công việc liên quan đến hồ sơ về kiểm định trong thời gian đơn vị ngừng hoạt động kiểm định xe cơ giới, trừ trường hợp bất khả kháng, trở ngại khách quan theo quy định của pháp luật.

Góp ý quy định trên, Bộ Tư pháp lưu ý cân nhắc nghiên cứu về các sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan mà đơn vị đăng kiểm không thể duy trì hoạt động này, mặc dù đã áp dụng tất cả các biện pháp cần thiết để đảm bảo quy định hợp lý, khả thi, tránh ách tắc hoạt động đăng kiểm.

Về vấn đề này, đại diện Bộ GTVT, cho biết thực tế đây là một trong những sai phạm được phát hiện xử lý trong thời gian vừa qua. Sai phạm này ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kiểm định của phương tiện nên cần bổ sung chế tài xử lý nhằm tăng tính răn đe.

“Ngoài ra, việc bổ sung chế tài này đảm bảo việc quản lý Nhà nước đối với đơn vị đăng kiểm, tránh trường hợp các đơn vị không duy trì bộ phận giải quyết các công việc liên quan đến hồ sơ về kiểm định trong thời gian đơn vị ngừng hoạt động kiểm định xe cơ giới…”- Bộ GTVT lý giải.

Dự thảo nghị định trình Chính phủ cũng bổ sung quy định rút giấy phép hành nghề đối với đăng kiểm viên thực hiện hành vi sử dụng các công cụ, phần mềm để sửa chữa dữ liệu phương tiện, dữ liệu kiểm định nhằm hợp thức hóa thông tin phương tiện, kết quả kiểm tra phương tiện.

Bộ GTVT cho hay đây là một trong những sai phạm được phát hiện xử lý trong thời gian vừa qua. “Thực tế sai phạm này ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kiểm định của phương tiện nên cần bổ sung chế tài xử lý nhằm tăng tính răn đe ngăn chặn, phòng ngừa tái diễn sai phạm…”- Bộ GTVT lý giải.