Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em không được đến trường chủ yếu là do các em có hoàn cảnh kinh tế gia đình đặc biệt khó khăn, nhiều nhà ở xa trường điều kiện đi lại khó khăn, nhất là số trẻ em ở các xã vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc. Mặt khác, điều kiện và chất lượng giảng dạy, học tập còn hạn chế ở một số trường ở các xã vùng sâu, vùng xa ảnh hưởng đến chất lượng học tập của các em dẫn đến tình trạng các em chán học, bỏ học.
Giáo dục có vai trò hết sức to lớn trong việc tạo ra nhân cách, kỹ năng sống, dạy chữ, dạy làm người cho các em. Mọi trẻ em phải được tiếp cận với giáo dục từ ngày chúng được sinh ra cho tới ngày các em trưởng thành bắt đầu làm việc. Trẻ không đến trường sẽ để lại cho đất nước những thanh thiếu niên thiếu nhân cách, đạo đức, ý chí và trí tuệ, không đáp ứng được yêu cầu phát triển đất nước.
Học phí là một trong các nguyên nhân khiến nhiều trẻ em không được đến trường. Để đưa trẻ em đến trường đông hơn, trong thời gian tới cần vận động các nguồn tài trợ và tạo mọi điều kiện tốt nhất để các em được đến trường như tổ chức cấp phát học bổng, sách giáo khoa, tập vở, hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; chỉ đạo các trường tăng cường công tác phụ đạo cho học sinh có học lực yếu kém; kết hợp với chính quyền địa phương, đại diện cha mẹ học sinh, các ban ngành có liên quan thường xuyên theo dõi và kịp thời vận động đối tượng học sinh bỏ học trở lại trường.
Có ý kiến cho rằng do ngân sách còn hạn chế nên phải vận động phụ huynh đóng góp. Theo tôi, ngân sách đầu tư cho giáo dục nhiều chứ không ít. 20% là con số được công bố trong tổng ngân sách nhà nước chi cho giáo dục hằng năm, song thiếu bàn tay chỉ đạo, thiếu minh bạch nên nguồn lực bị phân tán, lãng phí. Ngoài ra thay vì vận động phụ huynh đóng góp theo kiểu bình quân như nhiều nơi đang làm khiến tình trạng bất công trong giáo dục gia tăng, nên có chủ trương khuyến khích người dân gửi tiền cho giáo dục như gửi tiết kiệm ngân hàng, Nhà nước đảm bảo an toàn cho đồng tiền của họ. Từ nguồn đóng góp này Nhà nước sẽ đầu tư cho giáo dục.
PGS-TS PHƯƠNG NGỌC THẠCH,
Chủ tịch Hội Khoa học kinh tế và quản lý TP.HCM
