Chuyến công du Nhật hai ngày 15 và 16-12 của Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa kết thúc.
Trong cuộc gặp song phương ngày 16-12 tại Tokyo, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và Tổng thống Putin đã thống nhất sẽ tiến hành đàm phán về tiềm năng “có các hoạt động kinh tế chung” trên 4 đảo trên quần đảo Kuril, nằm trong sự kiểm soát của Nga nhưng vẫn được Nhật Bản tuyên bố chủ quyền và gọi là lãnh thổ phương Bắc.
Tổng thống Nga Putin (trái) và Thủ tướng Nhật Abe họp báo chung tại Tokyo (Nhật) ngày 16-12. Ảnh: AP
“Chúng ta không thể giải quyết tranh chấp dù có tranh luận bao nhiêu lần đi nữa. Chúng ta không chỉ nên gắn chặt với quá khứ mà còn cần phải xây dựng một quan hệ cùng thắng, trước mắt thông qua hợp tác kinh tế” – Thủ tướng Abe nói trong cuộc họp báo chung sau cuộc gặp.
Tổng thống Putin cũng cho rằng hai nước nên ngừng tranh luận về lịch sử tranh chấp lãnh thổ, thay vào đó nên chú trọng hợp tác kinh tế, cả hợp tác ở các đảo tranh chấp. Theo ông, hợp tác kinh tế sẽ là bước đầu tiên xây dựng niềm tin giữa hai nước.
Tổng thống Putin (trái) bắt tay Thủ tướng Abe trong buổi đối thoại doanh nghiệp Nhật-Nga tại Tokyo (Nhật) ngày 16-12. Ảnh: REUTERS
Theo hai lãnh đạo, đây là bước đi quan trọng đầu tiên tiến tới giải quyết tranh chấp lãnh thổ đã tồn tại hàng thập kỷ.
Theo Thủ tướng Abe, bất kỳ hoạt động kinh tế chung nào cũng sẽ được tiến hành căn cứ vào một hệ thống pháp lý đặc biệt, không mâu thuẫn với tuyên bố chủ quyền của cả hai.
Tổng thống Putin (ngồi giữa), Thủ tướng Abe (trái), và Phó Chủ tịch Liên đoàn Judo Nhật Yasuhiro Yamashita (phải) xem biểu diễn judo tại Viện Judo Kodokan ở Tokyo (Nhật) ngày 16-12. Ông Putin vốn là một võ sĩ judo. Ảnh: RETERS
Trước giờ Nga vẫn khẳng định 4 đảo trong quần đảo Kuril là thuộc lãnh thổ quốc gia, và luật pháp cùng quyền tài phán của Nga sẽ được áp dụng lên các hoạt động kinh tế ở các đảo và vùng biển quanh các đảo này. Nhật Bản mặt khác nói rằng Nga đã chiếm đóng trái phép các đảo. Tokyo cũng giữ lập trường không chấp nhận luật pháp của Nga tại các đảo. Chưa rõ hai nước sẽ giải quyết bất đồng này thế nào.
Tổng thống Putin (giữa) được tặng tượng người sáng lập môn võ Judo Jigoro Kano tại Viện Judo Kodokan ở Tokyo (Nhật) ngày 16-12. Ảnh: REUTERS
Dù tuyên bố hợp tác kinh tế với Nga ở các đảo tranh chấp, Thủ tướng Abe khẳng định sẽ vẫn tiếp tục theo đuổi thương lượng giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, tờ Japan Times dẫn nhận định nhiều chuyên gia cho rằng thời thế sẽ không ủng hộ ông Abe.
Giá dầu đang tăng và việc ông Donald Trump vốn có chủ trương thân thiện với Nga nhậm chức sẽ làm tăng vị thế của Nga trên chính trường thế giới. Với cơ sở đó, Nga có thể sẽ không còn cảm thấy cần thiết phải nhượng bộ nhiều với các nước, trong đó có Nhật.
Tổng thống Putin (trái), Thủ tướng Abe và vợ tại TP Nagato, tỉnh Yamaguchi (Nhật) ngày 15-12. Ảnh: REUTERS
Trong chuyến thăm của Tổng thống Putin, đã có khoảng 80 thỏa thuận hợp tác giữa các công ty và cơ quan chính phủ hai nước đã được ký kết.