Ngày 24-3, Chi cục Thuế TP Nha Trang (Khánh Hòa) xác nhận vừa có văn bản đề nghị những người kê khai nộp thuế phải điều chỉnh, bổ sung hồ sơ thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với hoạt động mua bán, chuyển nhượng bất động sản (BĐS). Đề nghị này được đưa ra với lý do cho rằng có việc kê khai giá trị chuyển nhượng BĐS trên hợp đồng thấp hơn giá trị giao dịch thực tế.
Nghi khai gian để trốn thuế
Chi cục Thuế TP Nha Trang vừa tiếp nhận thụ lý giải quyết hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính hoạt động mua bán chuyển nhượng BĐS giữa bà LTPT và ông VV (cùng ngụ TP Nha Trang).
Theo đó, bà T. bán cho ông V. lô đất ở khu đô thị Lê Hồng Phong, TP Nha Trang với giá trị chuyển nhượng ghi trên hợp đồng là 960 triệu đồng. Tuy nhiên, Chi cục Thuế TP Nha Trang không giải quyết hồ sơ mà có công văn đề nghị hai bên mua bán phải sử dụng hợp đồng chuyển nhượng BĐS ghi đúng giá trị thực tế chuyển nhượng giữa hai bên để kê khai nộp thuế, thực hiện nghĩa vụ tài chính khi đăng ký chuyển quyền sở hữu BĐS.
Cơ quan thuế không khẳng định hồ sơ nói trên là sai, mà đặt giả định: “Trường hợp hợp đồng chuyển nhượng BĐS trong hồ sơ đã nộp nêu trên chưa ghi đúng giá trị thực tế chuyển nhượng giữa hai bên”. Từ giả định này, cơ quan thuế mới đề nghị người nộp thuế thực hiện việc kê khai điều chỉnh, bổ sung, thay thế bằng hợp đồng chuyển nhượng mới thể hiện đúng giá trị giao dịch thực tế để xác định nghĩa vụ tài chính.
Công văn của Chi cục Thuế TP Nha Trang nêu rõ: Trường hợp người nộp thuế không thực hiện việc kê khai điều chỉnh, bổ sung đối với hồ sơ đã nộp, cơ quan thuế sẽ thực hiện giải quyết hồ sơ theo quy định của pháp luật. Đồng thời, cơ quan thuế sẽ tiến hành các thủ tục theo quy định để chuyển hồ sơ đề nghị cơ quan công an phối hợp thực hiện chức năng điều tra đối với trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật theo quy định.
Sau phiên tòa phúc thẩm xử vụ trốn thuế liên quan đến vợ chồng ông Trần Vũ Hải, Chi cục Thuế TP Nha Trang (Khánh Hòa) đã cảnh báo người dân phải ghi đúng giá trị giao dịch bất động sản. Ảnh: TẤN LỘC
Cảnh báo bằng vụ án trốn thuế
Căn cứ đầu tiên được Chi cục Thuế TP Nha Trang viện dẫn để ban hành công văn trên là Bản án hình sự phúc thẩm số 12/2020/HS-PT ngày 21-2 của TAND tỉnh Khánh Hòa. Bản án này đã kết án bốn bị cáo, trong đó có vợ chồng ông Trần Vũ Hải, về tội trốn thuế. Bản án cho rằng các bị cáo đã sử dụng hợp đồng chuyển nhượng BĐS (tại 78/40 Tuệ Tĩnh, TP Nha Trang) ghi giá trị giả tạo, thấp hơn giá trị thực tế chuyển nhượng để kê khai nộp thuế với mục đích trốn thuế.
Theo Chi cục Thuế TP Nha Trang, một căn cứ nữa là “qua kiểm tra lịch sử giao dịch của BĐS chuyển nhượng; cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế về giá trị giao dịch thực tế trên thị trường của các BĐS tương đương tại cùng thời điểm chuyển nhượng cho thấy có dấu hiệu rủi ro trong việc kê khai giá trị chuyển nhượng BĐS trên hợp đồng thấp hơn giá trị giao dịch thực tế”.
Ngoài ra, Chi cục Thuế TP Nha Trang còn viện dẫn Công văn số 5235/TCT-DNNCN ngày 16-12-2019 của Tổng cục Thuế về tăng cường công tác quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS. Chi cục Thuế TP Nha Trang cho rằng việc đưa ra đề nghị trên là “để phòng tránh, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật đã bị tòa án kết án phạm tội trốn thuế nêu trên”.
Theo một số luật sư, việc cơ quan thuế khuyến cáo, cảnh báo các tổ chức, cá nhân phải sử dụng hợp đồng ghi đúng giá trị giao dịch thực tế khi nộp hồ sơ thực hiện nghĩa vụ tài chính hoạt động chuyển nhượng BĐS là cần thiết. Điều đó góp phần chống thất thoát ngân sách nhà nước, ngăn chặn người nộp thuế vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, cơ quan thuế không thể buộc hai bên mua bán BĐS phải ghi theo giá trị giao dịch thực tế trên thị trường của các BĐS tương đương tại cùng thời điểm chuyển nhượng. Bởi hai bên mua bán có quyền thỏa thuận giá giao dịch. Vấn đề là những người chuyển nhượng BĐS này chỉ làm duy nhất một hợp đồng giao dịch để nộp hồ sơ thực hiện nghĩa vụ tài chính và không được giao dịch ngầm.
Từ khuyến cáo đến cảnh báo Trước đó, ngày 10-3, Chi cục Thuế TP Nha Trang đã ban hành công văn khuyến cáo các tổ chức, cá nhân sử dụng hợp đồng ghi đúng giá trị giao dịch thực tế khi nộp hồ sơ thực hiện nghĩa vụ tài chính hoạt động mua bán, chuyển nhượng BĐS. Mở đầu bản khuyến cáo, Chi cục Thuế TP Nha Trang cũng viện dẫn bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Khánh Hòa kết án vợ chồng ông Trần Vũ Hải về tội trốn thuế. Theo đó, Chi cục Thuế khuyến cáo các tổ chức, cá nhân có hoạt động mua bán, chuyển nhượng BĐS phải sử dụng hợp đồng chuyển nhượng BĐS ghi đúng giá trị thực tế chuyển nhượng giữa hai bên để kê khai nộp thuế, thực hiện nghĩa vụ tài chính khi đăng ký chuyển quyền sở hữu BĐS. Hai bên mua bán tuyệt đối không thỏa thuận ghi giá trên hợp đồng thấp hơn giá trị giao dịch thực tế để kê khai nộp thuế nhằm làm giảm số thuế phải nộp ngân sách nhà nước. Nếu bị cơ quan điều tra phát hiện, cả hai bên mua bán đều sẽ bị xử lý hình sự về tội trốn thuế theo quy định pháp luật. Theo Chi cục Thuế TP Nha Trang, khi tiếp nhận hồ sơ chuyển nhượng BĐS, cơ quan thuế sẽ tiến hành kiểm tra, rà soát; nếu có dấu hiệu nghi ngờ hai bên mua bán thỏa thuận ghi giá trên hợp đồng thấp hơn giá trị giao dịch thực tế nhằm làm giảm số thuế phải nộp ngân sách nhà nước, cơ quan thuế sẽ chuyển hồ sơ đề nghị công an phối hợp điều tra theo quy định pháp luật. Phát hiện khai sai thì yêu cầu bổ sung Khi tiếp nhận và xử lý hồ sơ chuyển nhượng BĐS từ cơ quan tiếp nhận hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông hoặc từ người nộp thuế, bộ phận xử lý hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính thực hiện kiểm tra về lịch sử giao dịch của BĐS chuyển nhượng. Trường hợp thông tin về đất và tài sản gắn liền trên đất của cùng một BĐS giữa các lần chuyển nhượng không giống nhau, đề nghị gửi công văn yêu cầu văn phòng đăng ký đất đai xác định lại hoặc bổ sung thông tin… Qua kiểm tra, rà soát, nếu có hiện tượng người nộp thuế kê khai giá chuyển nhượng chưa trung thực, chưa chính xác thì yêu cầu người nộp thuế kê khai bổ sung và thực hiện các biện pháp quản lý thuế để chấn chỉnh và xử lý kịp thời. Trường hợp người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cơ quan thuế thực hiện thu thập đầy đủ hồ sơ, chứng cứ cụ thể và phối hợp với các cơ quan có chức năng điều tra theo quy định pháp luật. (Trích Công văn số 5235/TCT-DNNCN ngày 16-12-2019 của Tổng cục Thuế) |