Liên quan vụ Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, bà Trương Mỹ Lan và 33 bị can bị truy tố theo các tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Cáo buộc cho rằng bà Trương Mỹ Lan đã lừa đảo chiếm đoạt hơn 30.000 tỉ đồng thông qua việc phát hành trái phiếu, rửa tiền hơn 400.000 tỉ đồng và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới 4,5 tỉ USD.
45 nhân viên ngân hàng tạo dòng tiền khống
Theo cáo trạng, ngoài các bị can trong vụ án, còn nhiều cá nhân ở Công ty chứng khoán Tân Việt (TVSI), Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát liên quan chuỗi hành vi lừa đảo thông qua việc phát hành trái phiếu.
Trong đó, thực hiện chỉ đạo của ông Nguyễn Tiến Thành (đã chết), nguyên chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc TVSI, 6 nhân viên Phòng dịch vụ Ngân hàng Đầu tư (IB) phía Nam được giao lập hồ sơ dịch vụ tư vấn phát hành trái phiếu cho 4 Công ty nói trên theo trình tự, thủ tục quy định của TVSI.
Ở SCB, thực hiện chỉ đạo của bị can Võ Tấn Hoàng Văn (tổng giám đốc), Trần Thị Minh Thảo (phó giám đốc Khối Ngân hàng bán lẻ) phối hợp với TVSI xây dựng kế hoạch, phương án, tài liệu đào tạo cho hơn 2.000 nhân viên sale thuộc 239 chi nhánh tư vấn bán sản phẩm trái phiếu.
Tuy nhiên, CQĐT xác định bà Trần Thị Minh Thảo đã thực hiện việc này nhưng không biết chủ trương phát hành trái phiếu của Trương Mỹ Lan trái quy định pháp luật. Các tài liệu liệu đào tạo nhân viên sale và tư vấn bán trái phiếu theo quy trình bán hàng như các sản phẩm khác tại SCB, không có dấu hiệu đào tạo nhân viên sale lừa dối khách hàng mua trái phiếu.
Có 45 cá nhân là nhân viên tại SCB liên quan việc đi lệnh dòng tiền khống tại SCB Chi nhánh Sài Gòn, Chi nhánh Bến Thành đều thành khẩn khai báo, thừa nhận việc thực hiện, ký khống các chứng từ là sai quy định pháp luật.
Tại 4 công ty phát hành trái phiếu, có 15 cá nhân tham gia tạo lập dòng tiền khống và 115 cá nhân được thuê ký khống chứng từ nộp, rút tiền.
CQĐT xác định 15 cá nhân đứng tên đại diện pháp luật, kế toán trưởng của 4 công ty phát hành trái phiếu An Đông, Sunny World, Quang Thuận, Setra đều là những cá nhân được các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thuê trả công.
Còn 115 cá nhân được thuê ký chứng từ nộp, rút tiền tạo lập dòng tiền khống là người được Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thuê, trả tiền đứng tên ký chứng từ khống.
Xét thấy, các cá nhân nêu trên không biết về chủ trương phát hành trái phiếu trái quy định pháp luật, là người làm công hưởng lương, nhiều người không có việc làm ổn định, quá trình điều tra thành khẩn khai báo, hợp tác tích cực với CQĐT nên không xem xét trách nhiệm hình sự.
Hàng trăm người ký chứng từ rút tiền
Liên quan hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, bà Trần Thị Thúy Ái (thủ quỹ SCB chi nhánh Sài Gòn) là người giao tiền mặt cho Bùi Văn Dũng (lái xe riêng của bà Trương Mỹ Lan) tại tầng B1, Tòa nhà 927 Trần Hưng Đạo, TP.HCM để vận chuyển về trụ sở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát hoặc địa điểm khác. Bà Ái giao tiền theo chỉ đạo của cấp trên và khi giao nhận không ký giấy tờ.
Có 12 đối tượng thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đứng tên mở tài khoản tín dụng tại SCB, ký các chứng từ nộp tiền vào tài khoản trong đó có bà Chu Duyệt Phấn, con gái bà Trương Mỹ Lan.
Đây là những người này có mối quan hệ thân cận với vợ chồng Trương Mỹ Lan và Chu Lập Cơ (là con, cháu, thư ký, trợ lý), được Lan nhờ đứng tên mở các thẻ tín dụng tại Ngân hàng SCB, ký hồ sơ chứng từ nộp tiền vào tài khoản thẻ.
Các lần đi cùng với vợ chồng bà Trương Mỹ Lan sang Hồng Kông, các cá nhân này được Lan chỉ đạo sử dụng thẻ để thanh toán mua trang sức, chi tiêu khác; họ không biết nguồn tiền thanh toán thẻ.
Về 180 cá nhân đứng tên ký chứng từ tại SCB, đứng tên các giám đốc các công ty thuê, được thuê ký các hợp đồng khống đều là lao động tự do, không có việc làm ổn định, được các đối tượng tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát nhờ đứng tên cổ phần, làm giám đốc, kế toán trưởng các công ty “ma” thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Khi cần ký hồ sơ, chứng từ, các cá nhân này được gọi đến các chi nhánh SCB để ký các chứng từ rút, nộp tiền hoặc uỷ nhiệm chi. Các chứng từ do nhân viên SCB đã lập sẵn, họ không biết nguồn gốc số tiền rút, nộp, chuyển, không được nhận các khoản tiền này.
Xét thấy họ là những người lệ thuộc, người làm công, ăn lương, thực hiện theo chỉ đạo, vai trò thứ yếu, không được Trương Mỹ Lan và đồng phạm trao đổi, bàn bạc trước khi thực hiện, không biết nguồn gốc tiền, không biết các hợp đồng, chứng từ chuyển tiền, rút tiền, nhận tiền đã được Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã “lập khống”. VKSND Tối cao cho rằng Cơ quan CSĐT Bộ Công an không truy cứu trách nhiệm hình sự là phù hợp.
Không bị truy cứu trách nhiệm ở hành vi liên quan tội vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới nhưng bà Trần Thị Thúy Ái vẫn bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo cáo trạng, bị can Thúy Ái đã tiếp nhận và xử lý, ký các chứng từ nộp tiền, rút tiền liên quan đến chuỗi hành vi tạo lập trái phiếu.
