Sáng 20-6, Ban Quản lý Đường sắt đô thị (MAUR) cho biết đơn vị cùng các nhà thầu vẫn đang nỗ lực tối đa để đưa metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) vào vận hành trong quý IV-2024. Hiện toàn dự án đã đạt 98,3%.
Vận hành thương mại vào quý IV-2024
Ông Hoàng Mai Tùng, Giám đốc Ban Quản lý dự án 1 - tuyến metro số 1, cho biết hiện nay tuyến metro số 1 còn một số công việc.
Cụ thể, trong tháng 6 sẽ bàn giao trước 2 đoàn tàu và thiết bị cho Tư vấn chung NJPT để tiến hành công tác đào tạo nhân sự vận hành tuyến cho Công ty HURC1. Cạnh đó là hoàn thành các gói thầu thi công kết cấu hạ tầng, tiếp tục tiến hành công tác nghiệm thu PCCC, đánh giá an toàn hệ thống, chuẩn bị nghiệm thu hoàn thành dự án metro số 1.
Từ tháng 6 đến tháng 8 sẽ tiếp tục công tác thi công hoàn thiện các cầu bộ hành, hoàn thành công tác thử nghiệm tích hợp. Tháng 10 và 11 sẽ vận hành thử nghiệm. Quý IV -2024 sẽ thực hiện công tác nghiệm thu và tiến hành vận hành thương mại toàn tuyến metro số 1.
MAUR cho biết hiện nay công tác thi công của dự án đã cơ bản hoàn thành, chỉ còn 1 số hạng mục phụ trợ đang trong quá trình hoàn thiện như cầu bộ hành, tòa nhà Văn phòng Công ty O&M…
Đồng thời, dự án đang tiến hành công tác thử nghiệm liên động toàn tuyến theo các tiêu chuẩn chất lượng và kỹ thuật khắt khe của Nhật Bản.
Bên cạnh đó là hoàn thành hồ sơ hoàn công và tiến hành công tác nghiệm thu hoàn thành dự án với sự tham gia của Hội đồng kiểm tra Nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng. Đồng thời, phối hợp Công ty HURC1, Sở GTVT TP để xây dựng hành lang pháp lý cho công tác vận hành khai thác (quy định vận hành, bảo trì, thẻ vé…).
Như vậy, sau khi đạt được nghiệm thu PCCC, cấp chứng nhận an toàn hệ thống và nghiệm thu của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước thì dự án metro số 1 mới đủ điều kiện đưa vào vận hành thương mại.
5 nhóm công việc quan trọng của metro số 1
Ông Trần Đăng Thành Phó Giám đốc Khai thác HURC 1 - công ty vận hành tuyến metro số 1, chia sẻ hiện công ty đang gấp rút triển khai để tiếp nhận vận hành tuyến metro số 1. Trong đó, công ty tập trung vào 5 nhóm công việc chính.
Thứ nhất là công tác tiếp nhận đào tạo chuyển giao công nghệ. Các học viên đã hoàn thành chương trình đào tạo lý thuyết từ NJPT và Trường Cao đẳng đường sắt. Hiện các học viên đang tham gia chương trình đào tạo thực hành từ NJPT.
Thứ hai là tiếp nhận các công trình xây dựng, kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông, hệ thống thiết bị phương tiện thuộc dự án. Hiện chủ đầu tư đã thực hiện tiếp nhận, bàn giao sớm tòa nhà OCC, các thiết bị phục vụ công tác đào tạo và khai thác thử bao gồm thiết bị mô phỏng đoàn tàu, thiết bị đào tạo hệ thống AFC và các thiết bị liên quan đào tạo.
Thứ ba là thể chế, chính sách. Hiện MAUR và công ty đang đôn đốc Sở GTVT TP để sớm trình UBND TP ban hành các quy định, chính sách về đường sắt đô thị trong giai đoạn vận hành, bảo trì. Đơn cử như chính sách, phương án giá vé vận tải hành khách công cộng bằng đường sắt đô thị; quy định về quản lý, bảo trì khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt đô thị trên địa bàn TP.
Thứ tư là MAUR đã hoàn thành xây dựng đề án hệ thống giao thông vận tải đường sắt đô thị TP.HCM. UBND TP đã giao các Sở nghiên cứu ý kiến của Bộ Tài chính, có ý kiến gửi MAUR và Công ty hoàn chỉnh. Hiện MAUR và Công ty đang phối hợp đôn đốc Sở GTVT TP và Sở Tài chính sớm có ý kiến để tiếp thu, hoàn chỉnh Đề án trình UBND TP phê duyệt, triển khai các thủ tục tiếp theo.
Thứ năm là hợp tác, đầu tư nhằm tăng cường hiệu quả khai thác tuyến metro số 1. Hiện TP đã có giải pháp chấp nhận thanh toán trên tuyến metro số 1 cho các đối tượng ưu tiên được miễn, giảm giá vé, vé tháng, các đối tượng khác sử dụng phương thức thanh toán EMV của ngân hàng cung cấp bởi các tổ chức chuyển mạch trong nước như Napas, và quốc tế như Mastercard, Visa, JCB…, các đối tượng sử dụng ví điện tử như VNPay, MoMo...
Đồng thời, nghiên cứu hỗ trợ và triển khai một số hạng mục đầu tư giải pháp thanh toán không tiền mặt dành cho hệ thống xe buýt như sử dụng chung hạ tầng máy chủ, thiết bị hạ tầng công nghệ thông tin, hệ thống phần mềm quản lý thu phí tự động của tuyến metro số 1; hỗ trợ đầu đọc chấp nhận thanh toán....
5 bài học kinh nghiệm từ tuyến metro số 1
Ông Nguyễn Quốc Hiển, Phó trưởng ban phụ trách MAUR nói: "Lời giải duy nhất cho hạ tầng giao thông là metro, nghĩa là chúng ta làm cho tương lai".
Theo ông Hiển, tuyến metro số 1 hiện nay tuy bị chậm, đội vốn nhưng có chất lượng tương đối tốt, đảm bảo mỹ quan, an toàn. Metro số 1 sẽ là một bài học kinh nghiệm cho những tuyến metro tiếp theo.
Đầu tiên là phải chuẩn bị mặt bằng cả trên mặt đất và ngầm mới có thể triển khai nhanh, trung bình 5-6 năm. Dự án đầu tiên mất rất nhiều thời gian trong việc bàn giao mặt bằng.
Thứ hai về pháp lý tài chính - làm dự án lớn thì pháp lý phải chuẩn, chuẩn bị kỹ ngay từ đầu, tài chính phải đảm bảo, không nên “vận dụng chỗ này chỗ kia” hay “vừa chạy vừa xếp hàng”…
Thứ ba là đối với các hợp đồng ký kết, nhà thầu có công tác chuẩn bị kỹ từ hồ sơ ban đầu, mời thầu, thương thảo và trách nhiệm các bên...
Thứ tư là tăng cường phân cấp, ủy quyền cho chủ đầu tư để triển khai, tránh tình trạng xin ý kiến, báo cáo gây mất thời gian.
Thứ năm là làm dự án metro cần lấy vận hành làm mục tiêu và tiện ích của hành khách làm định tính.
Metro số 2 sẵn sàng khởi công vào năm 2025
Ông Vũ Văn Vịnh - Giám đốc Ban Dự án 2 - metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương), cho biết dự án đang tiến hành các công việc ngoài hiện trường để có thể khởi công gói thầu chính vào cuối năm 2025. Hiện nay, công tác bồi thường GPMB đã có 4/6 quận hoàn thành, thi công hạ tầng kỹ thuật của dự án metro số 2.
MAUR cũng đang triển khai đấu thầu Gói tư vấn chung để quản lý dự án, giám sát thi công sẽ đóng mở thầu vào tháng 7-2024 để đảm bảo các mốc tiến độ đề ra.