Hôm 27-7, trong bài phát biểu Thông điệp quốc gia tại thủ đô Manila, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói rằng ông sẽ không đối đầu với Trung Quốc ở Biển Đông, theo báo South China Morning Post (SCMP).
Ông Duterte nói ngoại giao là cách tiếp cận tốt nhất bởi các biện pháp khác sẽ đi tới chiến tranh và ông không đủ khả năng để làm điều đó.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đọc bài phát biểu Thông điệp quốc gia hôm 27-7. Ảnh: AP
“Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, chúng ta cũng tuyên bố chủ quyền. Trung Quốc có sức mạnh quân sự, chúng ta thì không, đơn giản là vậy. Họ đang kiểm soát những khu vực ở Biển Đông. Chúng ta có thể làm gì. Chúng ta phải đi tới chiến tranh, và tôi không đủ khả năng để làm như vậy” – ông Duterte nói.
Ông Duterte nói ông sẵn sàng thừa nhận mình bó tay trong vấn đề này.
Theo hãng tin Reuters, ông Duterte đưa ra phát biểu này nhằm giải thích cho việc Philippines không theo đuổi thực thi phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) năm 2016. PCA tuyên bố yêu sách “đường chín đoạn” mà Trung Quốc đơn phương vẽ ra ở Biển Đông là không có cơ sở pháp lý.
Bắc Kinh ngang nhiên tuyên bố sẽ không thi hành phán quyết này.
Hôm 13-7, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo chính thức tuyên bố những yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông là hoàn toàn trái phép. Ông Pompeo chỉ trích Trung Quốc theo đuổi chiến dịch “bắt nạt” để kiểm soát Biển Đông.
Úc sau đó đã gửi công hàm lên Liên Hợp Quốc, khẳng định mọi yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông không phù hợp với luật pháp quốc tế.
“Không có cơ sở pháp lý để Trung Quốc vẽ đường cơ sở thẳng nối các điểm ngoài cùng của các thực thể hoặc nhóm đảo ở Biển Đông, bao gồm xung quanh cái gọi là “Tứ Sa” hay “thềm lục địa” hoặc các quần đảo xa bờ” – công hàm có đoạn.