Trong cuộc trả lời phỏng vấn độc quyền tờ Nikkei Asia, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho biết nước này dự định tham gia Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (IPEF) do Mỹ giới thiệu, đồng thời ủng hộ việc Trung Quốc gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) - một hiệp định thương mại tự do (FTA) đa phương không bao gồm Mỹ.
Ông Lý cho biết Singapore muốn "nuôi dưỡng" các mối quan hệ với nhiều quốc gia bao gồm Nhật và “duy trì sự cân bằng và không quá phụ thuộc vào bất kỳ bên nào".
“Chúng ta có thể cùng nhau phát triển thịnh vượng và tận hưởng sự phụ thuộc lẫn nhau” - ông cho biết, đồng thời nói thêm rằng Singapore hướng tới mục đích “giữ cho khu vực hòa bình, ổn định và an ninh”.
Thủ tướng Singapore đưa ra phát biểu vài ngày trước khi đến Tokyo (Nhật) tham dự Hội nghị Quốc tế về Tương lai châu Á (Future of Asia) do Nikkei Asia tổ chức, bắt đầu vào ngày 26-5 tới. Nhận xét của ông được đưa ra trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc đang theo đuổi các chiến lược riêng nhằm mở rộng ảnh hưởng của họ trên khắp khu vực.
 |
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long. Ảnh: BLOOMBERG |
Tổng thống Mỹ Joe Biden, hiện đang có chuyến công du tới châu Á, đang thúc đẩy sáng kiến IPEF đối với khu vực. Sáng kiến này được coi như một công cụ giúp Washington tăng cường hợp tác với các đối tác châu Á. Chính quyền ông Biden đã nói rõ rằng đây không phải là một FTA, mà là một bộ tiêu chuẩn cho nền kinh tế kỹ thuật số, khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng, khử cacbon, cơ sở hạ tầng, nông nghiệp và thực phẩm bền vững.
Mặt khác, Trung Quốc đang tập trung vào các hiệp định thương mại. Nước này hiện đang là thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), với 10 quốc gia Đông Nam Á và các nước bên ngoài ASEAN như Nhật, Hàn Quốc, Úc và New Zealand. Trung Quốc đang xin gia nhập CPTPP - hiệp định thương mại khu vực gồm 11 thành viên, bao gồm Singapore, Nhật, và trải dài qua Thái Bình Dương tới các quốc gia như Canada và Mexico.
Singapore sẽ tham gia sáng kiến kinh tế IPEF của Mỹ
Dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama, Mỹ là thành viên nòng cốt của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) - hiệp định tiền thân của CPTPP, được thiết lập để trở thành FTA lớn nhất thế giới khi chiếm 40% nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, người kế nhiệm ông Obama, đã ra quyết định rút Mỹ ra khỏi hiệp định.
Chính quyền ông Biden đã nói rõ rằng họ sẽ không xem xét lại CPTPP, với lý do "phản ứng dữ dội" từ những người Mỹ lo ngại về các doanh nghiệp trong nước sẽ thuê lao động nước ngoài giá rẻ thông qua các thỏa thuận thương mại. Thay vào đó, Nhà Trắng ưu tiên thúc đẩy IPEF.
Tuy nhiên, ông Lý nhận định khuôn khổ kinh tế mới do Biden đề xuất "không thể thay thế hoàn toàn" cho CPTPP, và bày tỏ hy vọng rằng các điều kiện chính trị ở Mỹ một ngày nào đó sẽ cho phép nước này tìm kiếm một FTA tương tự.
"Lý tưởng nhất là Mỹ cùng tham gia một FTA với các nước châu Á, nhưng họ không thể làm được. IPEF là một giải pháp thay thế. Nó không phải một FTA mà là một khuôn khổ phản ánh ý định hợp tác của Washington và các nước châu Á trên các mặt hàng phù hợp với khu vực" - ông nói.
Các chi tiết của IPEF vẫn chưa được công bố, song ông Lý nói rằng "đây là một chương trình nghị sự hướng tới tương lai và chúng tôi ủng hộ sáng kiến này".
“Đó là một dấu hiệu quý giá cho thấy chính quyền ông Biden hiểu được tầm quan trọng của ngoại giao kinh tế ở châu Á” - Thủ tướng Singapore cho biết.
Trao đổi với Nikkei Asia, ông Lý cho biết rằng chính phủ của ông có kế hoạch tham gia khuôn khổ.
“Chúng tôi quan tâm đến kinh tế số, chúng tôi quan tâm đến hợp tác kinh tế xanh, năng lượng bền vững, tài chính bền vững. Chúng tôi thấy rằng có cơ hội đạt được thỏa thuận và chúng tôi muốn bắt đầu đàm phán" - ông cho hay.
Singapore ủng hộ tư cách thành viên CPTPP của Trung Quốc
Về Trung Quốc, Thủ tướng Singapore lưu ý rằng gã khổng lồ kinh tế "cũng đang tham gia vào khu vực một cách có hệ thống" thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) nhằm tăng tốc phát triển cơ sở hạ tầng trên khắp châu Á. Bắc Kinh cũng đang thúc đẩy Sáng kiến Phát triển Toàn cầu (GDI), nhằm tăng cường hợp tác quốc tế để hỗ trợ các nước kém phát triển hơn phục hồi sau đại dịch COVID-19.
"Chúng tôi cho rằng điều này là tích cực" - Thủ tướng nói và bày tỏ sự ủng hộ đối với hai sáng kiến của Trung Quốc cũng như tư cách thành viên CPTPP.
"Việc Trung Quốc phát triển thịnh vượng và tham gia vào khu vực tốt hơn nhiều so với việc nước này hoạt động độc lập, không tuân theo hệ thống quy tắc chung, và không hội nhập và phối hợp đúng cách với phần còn lại của khu vực" - ông nói.
Tuy nhiên, ông Lý nhấn mạnh rằng Trung Quốc sẽ cần phải "đáp ứng các tiêu chuẩn" để được gia nhập hiệp ước thương mại.
“Các nước thành viên CPTPP sẽ có quan điểm của riêng họ. Singapore (giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng CPTPP năm 2022) sẽ tham khảo ý kiến của các nước thành viên. Nếu có sự đồng thuận để bắt đầu đàm phán, bắt đầu quá trình gia nhập, thì sẽ tiến hành. Tôi nghĩ rằng quá trình tham vấn sẽ mất một khoảng thời gian do các quốc gia trong khối sẽ có quan điểm khác nhau" - Thủ tướng Lý cho biết.
