Tại phiên toàn thể Diễn đàn thảo luận Valdai (TP Sochi, Nga) ngày 2-10, Tổng thống Nga Vladimir Putin có bài phát biểu quan trọng, đề cập loạt vấn đề nóng hiện nay gồm xung đột Ukraine, quan hệ Nga-Mỹ, trật tự quốc tế,...
Hãng thông tấn TASS tổng hợp những phát biểu chính của nhà lãnh đạo Nga.
Trật tự thế giới mới
Theo ông Putin, môi trường toàn cầu hiện nay với những thay đổi nhanh chóng, đôi khi kịch tính, đòi hỏi sự sẵn sàng trước mọi kịch bản, trong đó trách nhiệm cá nhân có ý nghĩa đặc biệt.
Theo tổng thống Nga, một thế giới đa cực đã hình thành. Ông Putin cho rằng trật tự thế giới đa cực hiện nay là hệ quả từ nỗ lực của các nước phương Tây nhằm thiết lập quyền bá chủ toàn cầu.
Trong thế giới đa cực, các quốc gia phải tìm kiếm điểm chung cho lợi ích của mình.
“Không ai sẵn sàng chơi theo luật lệ do một nơi nào đó ở hải ngoại đặt ra" - ông Putin nhấn mạnh, lưu ý "tư duy khối” nhằm kích động đối đầu là vô nghĩa và lỗi thời.
Thế bá quyền phương Tây
Theo ông Putin, sức mạnh của Mỹ và các đồng minh "đạt đỉnh" vào cuối thế kỷ 20; tuy nhiên, không có và sẽ không bao giờ có lực lượng nào có thể cai trị thế giới và “ra lệnh cho mọi người cách thở”.
"Đã có những nỗ lực, nhưng tất cả đều thất bại" - ông Putin nói.
Giới chính trị châu Âu đang cố hàn gắn những “lỗ hổng trong tòa nhà châu Âu” bằng cách tạo dựng hình ảnh Nga như kẻ thù, ông Putin cáo buộc.
"Giới tinh hoa cầm quyền ở châu Âu thống nhất tiếp tục thổi bùng sự cuồng loạn. Họ cho rằng chiến tranh với Nga gần như ở ngay trước cửa nhà. Họ lặp đi lặp lại điều vô lý này, cái ‘thần chú’ ấy, hết lần này đến lần khác. Nói thẳng, tôi muốn bảo họ [các chính trị gia châu Âu]: hãy bình tĩnh lại, nghỉ ngơi và cuối cùng là giải quyết vấn đề của chính các vị" - nhà lãnh đạo Nga nhắn gửi.
Moscow theo dõi chặt chẽ việc châu Âu ngày càng quân sự hóa và các biện pháp đáp trả của Nga “sẽ sớm xuất hiện".
"Có những người hy vọng đạt mục tiêu của họ, như họ nói, giáng cho Nga một ‘thất bại chiến lược’, nhưng ngay cả những cái đầu cứng rắn nhất cũng sẽ sớm nhận ra rằng điều đó là bất khả thi" - chủ nhân Điện Kremlin tuyên bố.
Xung đột Ukraine
"Trách nhiệm cho những nỗ lực thất bại nhằm chấm dứt xung đột không thuộc về đa số mà thuộc về thiểu số. Điều này chủ yếu là châu Âu, vốn liên tục leo thang xung đột, khó thấy mục tiêu nào khác mà họ đang theo đuổi" - ông Putin nói.
Lực lượng Vũ trang Nga đang ổn định tạo vùng đệm dọc toàn bộ chiến tuyến, “công việc này diễn ra trôi chảy, bình tĩnh và theo đúng kế hoạch".
"Tính đến hôm nay, quân đội Nga là đội quân sẵn sàng chiến đấu nhất" - ông Putin nói, thêm rằng Nga có thiệt hại, nhưng “ít hơn nhiều” so với quân đội Ukraine.
Quân Nga đã kiểm soát 2/3 Kupyansk (tỉnh Kharkiv), toàn bộ Kirovsk (tỉnh Donetsk), Yunakovka (tỉnh Sumy), nửa Volchansk (tỉnh Kharkiv), tiến vào Seversk, Konstantinovka, Krasnoarmeysk (Donetsk) và chỉ còn 0,13% lãnh thổ tỉnh Luhansk chưa kiểm soát.
Theo ông Putin, quân đội Ukraine rơi vào tình trạng hỗn loạn, không nắm rõ diễn biến trên tiền tuyến, mất khoảng 44.700 binh sĩ trong tháng 9, một nửa là tổn thất không thể phục hồi và có 150.000 quân nhân đào ngũ từ tháng 1 đến tháng 8.
Điện Kremlin hy vọng Kiev sẽ tìm được động lực để ngồi vào bàn đàm phán.
Quan hệ với Mỹ
Ông Putin lưu ý rằng quan điểm của Nga và Mỹ về nhiều vấn đề toàn cầu “không trùng khớp”, nhưng “đối với các cường quốc lớn, điều này thực sự bình thường" và có thể tìm ra giải pháp cho những mâu thuẫn giữa Nga và Mỹ thỏa mãn cả hai bên.
“Bất kể bất đồng thế nào, nếu chúng ta tôn trọng lẫn nhau, thì đàm phán, dù khốc liệt và kiên trì nhất, vẫn nhằm đạt đồng thuận, đồng nghĩa với việc có thể tìm được giải pháp chấp nhận được cho cả đôi bên" - Tổng thống Putin nêu quan điểm.
Chính quyền Mỹ hiện nay nêu rõ lợi ích trực tiếp, không che giấu, theo ông Putin.
“Luôn tốt hơn khi hiểu rõ người khác đang làm gì và muốn đạt được điều gì, thay vì phải cố giải mã những lời nói bóng gió, nhập nhằng, ám chỉ. Chúng tôi nhận thấy chính quyền Mỹ hiện nay chủ yếu được dẫn dắt bởi lợi ích của chính đất nước họ" - ông Putin phát biểu.
Trong chuyến thăm Alaska hồi giữa tháng 8, ông Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump bên đã thảo luận việc khôi phục quan hệ song phương, vốn “không chỉ bế tắc mà còn ở mức thấp nhất trong ký ức gần đây".
Theo ông Putin, ông Trump là một đối thoại viên dễ chịu, biết lắng nghe và thấu hiểu.
Nga sẵn sàng ủng hộ đề xuất của ông Trump về việc giải quyết xung đột tại Dải Gaza nếu điều đó dẫn tới việc thành lập hai nhà nước riêng biệt, bởi bước đi này là chìa khóa cho “giải pháp cuối cùng của xung đột Israel-Palestine".
Theo ông Putin, phát biểu của ông Trump gọi Nga là “hổ giấy” có thể là câu nói đùa, mang tính mỉa mai.
“Một con hổ giấy. Vậy thì sao? Hãy thử đối đầu với con hổ giấy này đi. Nếu chúng tôi đang chiến đấu với cả khối NATO, chúng tôi đang tiến lên, mở rộng và đầy tự tin, mà chúng tôi bị gọi là ‘hổ giấy’, thì NATO rốt cuộc là gì?” - ông Putin tiếp tục.
Tổng thống Nga cũng cảnh báo về khả năng Mỹ cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine, cho rằng bước đi này sẽ dẫn tới một làn sóng leo thang nguy hiểm mới.
“Không thể sử dụng Tomahawk nếu không có sự tham gia trực tiếp của quân nhân Mỹ. Điều này sẽ đồng nghĩa với một giai đoạn leo thang hoàn toàn mới, mang tính chất khác hẳn, kể cả trong quan hệ giữa Nga và Mỹ” - ông Putin lưu ý.
