Tại cuộc họp báo do TAND Tối cao tổ chức sáng 19-10, Thẩm phán TAND Tối cao Lương Ngọc Trâm cho biết tổ liên ngành đã thận trọng thẩm định lại tất cả nội dung mà đại biểu Quốc hội (ĐBQH), các cơ quan trung ương và cơ quan báo chí nêu trong suốt một năm rưỡi về vụ án ông Trần Văn Vót.
“Chúng tôi dùng phương pháp khách quan là mỗi một cá nhân thành viên tổ công tác tự quan sát, nghiên cứu các vấn đề…, sau đó có ý kiến riêng để trình lên tổ liên ngành, lãnh đạo ba ngành tố tụng ở trung ương cũng như trình lên Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, Ủy ban Kiểm sát VKSND Tối cao (hai cơ quan có thẩm quyền cao nhất có thẩm quyền xem xét lại vụ án này theo trình tự giám đốc thẩm hay tái thẩm” - bà Trâm nói.
“Kết tội có căn cứ, đúng luật, không oan”
Đáng chú ý, ông Lương Ngọc Minh (Vụ trưởng Vụ 1, TAND Tối cao) cho biết tại phiên tòa sơ thẩm, ông Vót xin giảm nhẹ hình phạt đối với tội gây rối trật tự công cộng và tàng trữ vũ khí trái phép. Tại phiên phúc thẩm, ông Vót chỉ kêu oan về tội giết người và tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế-xã hội, xin giảm nhẹ hình phạt đối với hai tội còn lại. “Đến nay ông Vót lại cho rằng mình bị oan cả bốn tội là hoàn toàn không có căn cứ” - ông Minh nói.
Khi được hỏi về căn cứ kết tội ông Vót, đại diện Bộ Công an cho biết Trần Ngọc Thanh là người trực tiếp ném lựu đạn và khai lựu đạn này do ông Vót đưa. Đây là căn cứ rất quan trọng. Cạnh đó, trong suốt quá trình giải quyết vụ án, ông Vót luôn thừa nhận mình có mặt trước, trong và sau khi lựu đạn nổ. Lời khai này phù hợp với lời khai của các bị cáo khác. “Có nhân chứng khai ông Vót không có mặt ở hiện trường nhưng ông Vót thừa nhận có mặt tại hiện trường, vậy căn cứ nào chắc chắn hơn?” - đại diện Bộ Công an nói.
Ông Trần Văn Vót trong một lần gặp người thân thăm nuôi. Ảnh: CL
Theo Thẩm phán Lương Ngọc Trâm, phía miền (xóm) Nhân Phúc không chỉ có ông Vót có lựu đạn mà còn có nhiều người khác. Tất cả người này đã nộp đủ số lựu đạn của mình, chỉ có ông Vót không chứng minh được lựu đạn của mình đem đi đâu, làm gì.
“Chúng tôi xem xét các khiếu nại của ông Trần Văn Điền (cha của nạn nhân bị chết trong vụ xô xát) thì thấy không có cơ sở. Ông Điền không có mặt tại hiện trường, tài liệu cung cấp là do ông Điền tự thu thập. Căn cứ kêu oan chủ yếu của ông Điền là ông Vót và Thanh không có mặt tại hiện trường. Tuy nhiên, suốt quá trình điều tra vụ án, ông Vót luôn thừa nhận có mặt tại hiện trường, chỉ không thừa nhận đưa lựu đạn cho Thanh” - bà Trâm nói.
“Không có chuyện bức cung, dùng nhục hình”
Đại diện VKSND Tối cao, TAND Tối cao tại cuộc họp báo đều thừa nhận quá trình giải quyết vụ án có một số thiếu sót về tố tụng, như không tiến hành đối chất giữa ông Vót và Thanh khi lời khai mâu thuẫn, không tiến hành thực nghiệm điều tra tại hiện trường, tại phiên tòa phúc thẩm không triệu tập một nhân chứng quan trọng của vụ án… Tuy nhiên, nhìn tổng thể, liên ngành nhận thấy chứng cứ kết tội là có đủ cơ sở.
Bà Trâm phân tích việc không đối chất đã được khắc phục tại biên bản phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm. Việc không thực nghiệm điều tra làm khó khăn hơn cho quá trình xác định tội. Nhưng có nhiều chứng cứ khác để xác định là ông Vót và Thanh có mặt tại hiện trường. Kết quả giám định, các dấu vết trên cơ thể của 21 người bị hại phù hợp với những mảnh lựu đạn thu giữ tại hiện trường, quả lựu đạn cầu này do Việt Nam sản xuất. Các chứng cứ cũng chứng minh ông Vót có được quả lựu đạn này tại thời điểm xảy ra vụ án.
Một vấn đề đáng chú ý khác là hồ sơ chính của vụ án đã bị tiêu hủy thì căn cứ gì để xem xét? Đại diện VKSND Tối cao khẳng định hồ sơ chính bị tiêu hủy là điều đáng tiếc nhưng nó được tiêu hủy theo luật. Tài liệu còn lại là kết luận điều tra, cáo trạng, biên bản phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm, bản án sơ thẩm, phúc thẩm, biên bản giám định hiện trường, giám định pháp y, một số báo cáo của công an xã, công an huyện và đặc biệt là hồ sơ AK của Công an Nam Hà (hồ sơ này gồm hơn 2.800 bút lục)…
“Chúng tôi đã tiến hành xác minh, gặp các nhân chứng, gặp các anh công an có mặt tại hiện trường, các điều tra viên vụ án, kiểm sát viên… Đặc biệt, chúng tôi cũng đã gặp người được cho là đã chụp được ảnh người ném lựu đạn nhưng người này phủ nhận, nói mình không có máy ảnh và cũng không biết ai ném” - VKSND Tối cao khẳng định.
Tại cuộc họp báo, các PV đặt nghi vấn có bức cung, dùng nhục hình trong vụ án này không. Đại diện Bộ Công an cho biết ông đã gặp nguyên giám đốc Công an Hà Nam, thời điểm 1992 làm phó PC16 Công an tỉnh Hà Nam Ninh. “Vị này nói ban đầu dự đoán đối tượng gây án là của miền Nhân Phúc ném miền Thanh Nga nên tập trung hướng điều tra vào đó, không ai nghĩ đến việc chính bên Thanh Nga ném lựu đạn nhưng không đúng tầm gây ra cái chết của dân Thanh Nga nên hoàn toàn không có chuyện tra tấn, bức cung, dùng nhục hình gì. Toàn bộ lời khai là hoàn toàn tự nguyện…” - đại diện Bộ Công an nói.
Trước ý kiến cho rằng các cơ quan tố tụng trọng cung hơn trọng chứng, Phó Chánh án Nguyễn Sơn nói: “Khi xét xử thời điểm đó phải căn cứ vào hồ sơ. Chúng tôi xem xét hồ sơ thời điểm đó thì thấy không có các vấn đề báo chí đặt ra như bức cung, dùng nhục hình…” - ông Sơn nói và cho biết sau cuộc họp báo này, TAND Tối cao sẽ có báo cáo chính thức gửi Chủ tịch nước, các cơ quan và ĐBQH đã chuyển đơn.
Tóm tắt vụ án 24 năm trước Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Nhân Phúc (xã Phú Phúc, huyện Lý Nhân, Hà Nam) được thành lập trên cơ sở hợp nhất HTX Thanh Nga và HTX Nhân Phúc. Sau đó nội bộ ban quản lý HTX phát sinh mâu thuẫn, một số xã viên có nguyện vọng tách HTX ra thành hai như trước. Nhưng sau khi tách, người dân hai miền (xóm) Thanh Nga và Nhân Phúc không đồng tình về việc phân chia đất, do đó tranh chấp thường xuyên xảy ra, đỉnh điểm là vụ xô xát vào ngày 29-11-1992. Khi ấy có người ném lựu đạn vào đám đông khiến một người chết và 21 người bị thương. Tháng 2-1994, TAND tỉnh Hà Nam xử sơ thẩm đã tuyên phạt ông Trần Văn Vót tù chung thân về bốn tội: Giết người, phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế-xã hội, tàng trữ vũ khí trái phép và gây rối trật tự công cộng. Ông Trần Ngọc Thanh bị phạt 15 năm tù về tội giết người. Cùng với đó là 26 bị cáo khác phải lãnh án về các tội khai báo gian dối, gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ... Sau đó gia đình bị cáo Vót kêu oan. Đặc biệt, ông Trần Văn Điền (85 tuổi, cha của nạn nhân bị chết) cũng liên tục kêu oan cho hai bị cáo. Tại buổi họp báo hôm qua (19-10), ông Điền đứng ở cổng tòa, rất muốn vào dự mà không được. Ông Vót xin chữa bệnh trong tù Tại buổi họp báo, GS-TS Nguyễn Lân Dũng nói: Người ném lựu đạn (Thanh) đã ra tù năm 2004 nhưng người đưa lựu đạn vẫn đang ở tù trong tình trạng ốm đau bệnh tật. Như vậy thì có hợp lý hay không? Ông Vót nhiễm vi khuẩn lao kháng thuốc, lo ngại ông sẽ chết trong tù… Thẩm phán Lương Ngọc Trâm trả lời: Trong vụ này, Trần Văn Vót phạm tội với vai trò chủ mưu, Trần Ngọc Thanh là đồng phạm. Chủ mưu bao giờ cũng phải chịu tội nặng hơn. Ông Vót không xin tạm ra ngoài mà xin được tiếp tục điều trị tại trạm xá của trại giam. |