Nhận lời mời của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ngày 7-12, Tổng thống đắc cử Mỹ - ông Donald Trump sẽ tới Pháp để dự lễ khánh thành Nhà thờ Đức Bà Paris, 5 năm sau khi nhà thờ lịch sử này bị hỏa hoạn tàn phá.
Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Donald Trump kể từ khi ông đắc cử tổng thống Mỹ vào tháng trước và được xem là biểu tượng cho sự trở lại của ông trên chính trường thế giới.
Sự trở lại của ông Donald Trump
Viết trên nền tảng Truth Social ngày 2-12, ông Trump bày tỏ sự vui mừng sau lời mời của ông Macron: “Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã làm một công việc tuyệt vời để đảm bảo Nhà thờ Đức Bà được khôi phục lại vẻ đẹp hoàn hảo, và thậm chí còn hơn thế nữa. Đây sẽ là một ngày rất đặc biệt đối với tất cả mọi người!”.
Tờ The New York Times dẫn nguồn tin cho biết chuyến thăm đã được chuẩn bị trong nhiều ngày. Ông Trump và ông Macron đã điện đàm để thảo luận về kế hoạch chuyến thăm.
Cũng theo nguồn tin, đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ không đến Pháp dự sự kiện khánh thành Nhà thờ Đức Bà Paris mà sẽ đến Angola cho chuyến công du châu Phi gần như cuối cùng trước khi ông rời nhiệm sở. Đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ thay mặt ông Biden dự buổi lễ và đây cũng là chuyến đi nước ngoài cuối cùng của bà Biden với tư cách đệ nhất phu nhân Mỹ, theo truyền thông Mỹ.
Giới quan sát cho rằng sự kiện ở Pháp đánh dấu sự trở lại chính thức của ông Donald Trump trên trường quốc tế do quy mô, độ hoành tráng và dàn khách mời khủng tham dự sự kiện này.
Theo hãng tin AFP, buổi lễ khánh thành sẽ bắt đầu vào ngày 7-12 và kéo dài trong nhiều ngày. Sự kiện được mô tả là “sự kết hợp giữa lễ kỷ niệm với chính trị, ngoại giao và tôn giáo”. Tính đến ngày 3-12, khoảng 50 nguyên thủ quốc gia đã xác nhận sẽ tham dự buổi lễ.
Theo trang web của nhà thờ, gần 170 giám mục từ Pháp và các quốc gia khác sẽ tham gia buổi lễ. Một khu vực công cộng có sức chứa 40.000 người sẽ được xây dựng trên bờ sông Seine, đối diện với Nhà thờ Đức Bà, để người dân theo dõi lễ khánh thành. Bên cạnh đó, sự kiện cũng được dự đoán sẽ thu hút hàng triệu người theo dõi trên toàn cầu.
Các nhà phân tích cũng cho rằng sự xuất hiện của ông Donald Trump tại Paris sẽ thúc đẩy lãnh đạo nhiều nước tham gia sự kiện với mong muốn hợp tác với Mỹ trong nhiệm kỳ sắp tới của ông.
Nhóm chuyển giao quyền lực của tổng thống đắc cử chưa trả lời yêu cầu bình luận của hãng tin Reuters về việc liệu ông Donald Trump có gặp riêng các nhà lãnh đạo nước ngoài tại Paris hay không.
Đài CNN đưa tin ông Macron đang có kế hoạch mời ông Trump và tỉ phú Elon Musk - người đóng vai trò quan trọng trong chính quyền của ông Trump - đến Paris để tham dự hội nghị thượng đỉnh về trí tuệ nhân tạo vào đầu tháng 2.
Cơ hội cho châu Âu?
Chuyến thăm của ông Donald Trump đến Pháp diễn ra trong bối cảnh các nhà lãnh đạo châu Âu đang tìm cách xoa dịu tổng thống đắc cử Mỹ trước loạt vấn đề mà ông còn bất đồng với khu vực.
Theo tờ The Guardian, Tổng thống Macron, cũng như các nhà lãnh đạo khác ở châu Âu, đang cố gắng thuyết phục ông Trump không từ bỏ sự ủng hộ của Mỹ đối với Ukraine trong cuộc chiến với Nga. Các nhà lãnh đạo châu Âu hy vọng có thể thuyết phục ông Donald Trump rằng chiến thắng của Nga sẽ được coi là thất bại đối với Mỹ để vị tổng thống đắc cử điều chỉnh lập trường nhằm kết thúc cuộc chiến theo hướng có lợi hơn cho Kiev.
Một vấn đề khác mà hai bên còn bất đồng là hỗ trợ an ninh của Mỹ cho châu Âu. Dù ông Donald Trump đã ngừng nói về việc sẽ rút Mỹ khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nhưng nhiều khả ông vẫn sẽ yêu cầu các thành viên NATO ở châu Âu phải tăng ngân sách quốc phòng.
Theo ông Graham Hook, Trưởng phòng Quan hệ Chính phủ và Chính sách Công của Anh, dù chi tiêu quốc phòng nói chung đang tăng nhưng Liên minh châu Âu (EU) có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng kỳ vọng của Mỹ do những hạn chế về tài chính.
Các quan chức và các nhà ngoại giao châu Âu không chỉ lúng túng ứng phó các vấn đề an ninh và quốc phòng. EU đang phải đối mặt lời cảnh báo từ ông Trump rằng sẽ áp mức thuế từ 10-20% lên tất cả hàng hóa đến từ châu Âu, trong khi khối này đang vật lộn với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt do hậu quả của đại dịch COVID-19 và chiến tranh ở Ukraine.
Nếu các mức thuế được áp dụng, nền kinh tế EU sẽ chịu tác động nặng nề và làm lung lay sự đoàn kết trong khối vì các nước thành viên EU có mức độ phụ thuộc thương mại khác nhau với Mỹ. Dù chưa rõ lời cảnh báo của ông Trump sẽ đi đến đâu nhưng EU đã vào cuộc chuẩn bị cách ứng phó nguy cơ này, bao gồm đề xuất các nhượng bộ và các biện pháp trả đũa tiềm năng.
Đài CNN dẫn nhận định của các chuyên gia rằng chuyến đi của ông Donald Trump tới Pháp làm nổi bật tình thế tiến thoái lưỡng nan mà nhiều lãnh đạo châu Âu đang phải vật lộn. Đó là: làm thế nào để ứng xử với một tân tổng thống Mỹ, người đã có nhiệm kỳ đầu đầy biến động và không loại trừ khả năng nhiệm kỳ mới này sẽ còn khó lường hơn.
Chuyên gia cho rằng giới lãnh đạo châu Âu nên tận dụng chuyến thăm của ông Trump để làm rõ lập trường của khu vực trong các vấn đề còn bất đồng. Từ đó giảm bớt áp lực cho khu vực trong bối cảnh tình hình chính trị châu Âu đang gặp nhiều biến động, chẳng hạn sự kiện liên minh cầm quyền ở Đức sụp đổ hay việc chính phủ non trẻ của Pháp sụp đổ sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4-12.
Đức lo ngại chính sách thuế quan của ông Trump
Cuối tháng 11, Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck nói rằng châu Âu phải chuẩn bị cho việc Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump áp đặt mức thuế quan cao đối với hàng xuất khẩu từ châu Âu và phải đoàn kết để chống lại bất kỳ biện pháp nào như vậy, theo hãng tin AFP.
Ông Habeck có phát ngôn trên sau khi ông Trump nói rằng sẽ áp thuế mạnh đối với hàng hóa từ Mexico, Canada và Trung Quốc vào ngày đầu tiên ông nhậm chức.
“Chúng ta phải chuẩn bị cho thực tế rằng điều tương tự cũng có thể xảy ra với châu Âu hoặc nước Đức” - Bộ trưởng Habeck, cũng là phó thủ tướng Đức, nói.
Theo ông Habeck, phát ngôn của ông Trump cho thấy những lời cảnh báo của vị tổng thống đắc cử Mỹ về việc đánh thuế cao đối với hàng hóa từ khắp nơi trên thế giới cần được xem xét nghiêm túc.
“EU phải phản ứng với vấn đề này một cách thống nhất và cùng nhau lên tiếng với tư cách là châu Âu” - ông Habeck nói, lưu ý rằng các nhà lãnh đạo của châu Âu nên tìm cách đối thoại trước khi nghĩ đến các biện pháp trả đũa.
