Chiều 30-12, TAND TP.HCM bắt đầu nghị án vụ ông Nguyễn Hữu Tín (SN 1957, cựu phó chủ tịch UBND TP.HCM) cùng các đồng phạm giao đất số 15 Thi Sách (quận 1) cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ “nhôm" làm chủ tịch HĐQT).
Trước khi nghị án, đại diện VKS giữ quyền công tố đã đối đáp lại các vấn đề mấu chốt của vụ án.
VKS xác định nhà, đất 15 Thi Sách là đất công sản, việc xử lý nhà, đất này phải căn cứ vào hai hệ thống văn bản pháp luật là pháp luật về công sản và pháp luật về đất đai.
Vì thế các văn bản đề xuất hỗ trợ, chỉ đạo không thể trái luật vì Luật Đất đai được Quốc hội thông qua, có giá trị cao nhất về đất đai, các văn bản dưới luật không thể trái luật. Đồng thời, các văn bản mật liên quan đến vụ án này không xung đột với quy định pháp luật.
"Chúng tôi không thể tiết lộ bí mật nhà nước nhưng thực tế không có gì xung đột. Chúng tôi ghi nhận một phần, đề nghị HĐXX xem xét rằng Bộ Công an có văn bản đề nghị hỗ trợ nhưng hỗ trợ cũng phải xem xét quy định pháp luật. Do đó chúng tôi cũng đã xem xét trong mức án đề nghị" - VKS nói.
VKS phân tích đây là một nửa vụ án liên quan đến nhà, đất 15 Thi Sách. Trước khi xét xử vụ án này thì TAND Hà Nội và Tòa Cấp cao tại Hà Nội đã xử vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng liên quan đến nhà, đất này.
Bị cáo Nguyễn Hữu Tín và cấp dưới hầu tòa. Ảnh: HOÀNG YẾN
Liên quan nhà, đất này, ông Trần Việt Tân (cựu thứ trưởng Bộ Công An) đã lãnh ba năm tù, Vũ "nhôm" 15 năm tù. Nhưng điều đó không loại trừ trách nhiệm của UBND TP vì mỗi người có một chức trách, nhiệm vụ riêng.
UBND TP và các cơ quan tham mưu phải làm đúng pháp luật. Sai về thẩm quyền, về việc phải đấu giá nhà, đấu giá đất cũng không làm mà tham mưu chỉ định luôn. Đây là chuyện sai rõ ràng.
VKS không đồng ý với ý kiến là nếu đấu giá thì làm lộ bí mật về tổ chức bình phong, VKS nói chính vì Công ty Bắc Nam 79 đã có âm mưu từ trước, muốn chiếm nhà, đất này để bán thu lợi, nếu trình ra Thủ tướng mới là lộ hết, vì thế "các bị cáo tham mưu sai thì phải chịu trách nhiệm".
Theo quy định nếu có nhà sử dụng vào mục đích thương mại dịch vụ thì phải đấu giá, trừ các trường hợp nếu như thu hồi để sử dụng vào mục đích an ninh quốc phòng thì sẽ được hỗ trợ bồi thường theo luật.
Điều này rõ từ chuyên viên - bà Lan Châu đề xuất ngay từ đầu là phải mang ra đấu giá, mục đích an ninh quốc phòng phải xin ý kiến Thủ tướng.
Luật Đất đai có giá trị cao nhất, không thể phủ nhận. Công ty bình phong, không phải cứ thích là hỗ trợ. Có trách nhiệm của người khác nhưng các bị cáo cũng đều có những cái sai riêng nên chúng tôi khẳng định không có sự xung đột pháp luật.
Đại diện VKS đối đáp tại tòa. Ảnh: HOÀNG YẾN
VKS khẳng định thuê nhà và thuê đất là khác nhau. Nhưng trong trường hợp này buộc phải giao cho một đơn vị quản lý, xử lý là Ban chỉ đạo 09.
Thế nhưng ngay khi tiếp nhận ban đầu, bị cáo Tín không giao Ban chỉ đạo 09 xử lý theo nhà, đất công sản mà giao Sở TN&MT chủ trì phối hợp. Lẽ ra Sở TN&MT phải tham mưu là phải giao lại cho Ban chỉ đạo 09 nhưng lại tự tham mưu luôn và còn đề nghị làm nhanh...
Rõ ràng đây là vụ án điển hình trong việc cảnh tỉnh những cán bộ, công chức phải thượng tôn pháp luật. Các vụ án khác có thể người ta không để ý hình thức.
Trong vụ này, điều đặc biệt là bà Lan Châu chức vụ bé nhất lại là người đề xuất đúng nhất. Các bị cáo khác có chức vụ, quyền hạn, trách nhiệm cao hơn lại không làm đúng.
Chính vì bà Lan Châu như vậy nên không bị xử lý trách nhiệm hình sự. Nếu ai cũng đề xuất như bà Châu thì không phải chịu trách nhiệm hình sự và bị cáo Tín cũng không phải ngồi đây. Đó là vấn đề trách nhiệm.
Về việc cho rằng không cố ý, VKS thấy rằng từ hành vi khách quan, biết rõ là công sản, phải đấu giá công khai nhưng vẫn cố tình làm trái thì phải là cố ý.
HĐXX cũng lưu ý thêm, Công văn 48 Sở TN&MT cho thấy ông Kiệt cố ý nhưng có phần gián tiếp. Bị cáo có nêu rõ các quy định để UBND TP xem xét nhưng lại tham mưu “trong trường hợp chấp nhận 79 thuê đất thì đề nghị công ty liên hệ Sở Tài chính để tính giá trị bồi thường” và “sau đó làm việc với Sở TN&MT để hoàn chỉnh thủ tục thuê đất”. Vậy rõ ràng là cố ý, biết sai mà vẫn làm. Từ đó đề nghị rà soát lại tất cả nhà, đất công sản, nâng cao ý thức chấp hành, thượng tôn pháp luật.
Đến giờ này có bốn bị cáo có thái độ đúng mực, nhận rõ sai phạm của mình, chỉ bị cáo Kiệt thừa nhận hành vi nhưng không thừa nhận mình phạm tội.
VKS nhấn mạnh: "Mỗi người có chức trách, nhiệm vụ riêng và phải làm đúng quy định pháp luật. Các bị cáo đã sai ngay từ đầu, sai từ thẩm quyền, nhà, đất phải đấu giá nhưng không đấu giá...". Đồng thời, đại diện VKS cũng khẳng định không có chuyện bỏ lọt tội phạm.