Chiều 10-12, tiếp tục kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú.
Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú trình Quốc hội xem xét, thông qua có bố cục gồm 12 chương, 74 điều.
Người bị tạm giữ, tạm giam được nhận quà
Một nội dung đáng chú ý, khoản 2 điều 27 Luật vừa được Quốc hội thông qua quy định người bị tạm giữ, người bị tạm giam được nhận quà của người thân thích gửi.
Thủ trưởng cơ sở giam giữ tổ chức tiếp nhận, kiểm tra loại bỏ các vật thuộc danh mục cấm và giao đầy đủ cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam; kiểm tra, phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi chiếm đoạt quà, đồ dùng cá nhân của người bị tạm giữ, người bị tạm giam.
Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định cụ thể về định mức và loại quà mà người thân thích của người bị tạm giữ, người bị tạm giam được phép gửi.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho hay quá trình thảo luận, nhiều ý kiến đề nghị giữ như quy định của Luật hiện hành. Theo đó, người bị tạm giữ, người bị tạm giam được nhận quà (bao gồm cả hiện vật) của thân nhân gửi.
Trong khi đó, một số ý kiến tán thành với dự thảo Luật như Chính phủ trình, quy định người bị tạm giữ, người bị tạm giam chỉ được nhận tiền và đồ vật thiết yếu phục vụ sinh hoạt.
Ông Hoàng Thanh Tùng cho hay do vấn đề này còn có ý kiến khác nhau, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đã chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội – Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội gửi Phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội.
Theo kết quả kiểm phiếu, đã có 240/317/473 đại biểu tán thành phương án giữ như quy định của Luật hiện hành (bằng 50,74% tổng số đại biểu và 75,71% tổng số đại biểu Quốc hội tham gia ý kiến).
Có 77/317/473 đại biểu tán thành phương án Chính phủ trình (bằng 16,28% tổng số đại biểu và 24,29% tổng số đại biểu tham gia ý kiến).
Tiếp thu ý kiến của đa số, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý nội dung này theo hướng giữ quy định của Luật hiện hành, trình Quốc hội xem xét, thông qua.
Nội dung này cũng đã được chỉnh lý tương tự tại điều 49 của dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi).
Phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể
Đối với Luật Thi hành án hình sự, sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo trình Quốc hội xem xét, thông qua có bố cục gồm 15 chương, với 180 điều.
Một nội dung mới đáng chú ý, Luật vừa được Quốc hội thông qua quy định phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể; được hưởng chế độ, chính sách theo quy định pháp luật về hiến mô, bộ phận cơ thể người.
Ông Hoàng Thanh Tùng cho hay quá trình thảo luận, nhiều ý kiến tán thành việc bổ sung quyền của phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể. Một số ý kiến đề nghị chưa quy định phạm nhân được lưu trữ trứng, tinh trùng.
Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc bổ sung quyền của phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể là chính sách lớn, thể hiện quan điểm nhân đạo của Đảng, Nhà nước đối với người phạm tội.
Tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật đã quy định phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể tại Điều 23, đồng thời bổ sung quy định về điều kiện chặt chẽ tại Điều 53. Cụ thể, tự nguyện hiến mô, bộ phận cơ thể; chỉ được hiến mô, bộ phận cơ thể cho người thân thích; tự chịu chi phí; chỉ áp dụng đối với phạm nhân phạm tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng thuộc trường hợp phạm tội lần đầu và thời gian chấp hành án còn lại dưới ba năm...
Cạnh đó, tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với Chính phủ chưa quy định quyền của phạm nhân được lưu trữ trứng, tinh trùng do việc thực hiện quyền này đòi hỏi nguồn lực lớn, khó bảo đảm tính khả thi trong điều kiện hiện nay.
Cả hai đạo luật vừa được Quốc hội bấm nút thông qua sẽ có hiệu lực thi hành từ 1-7-2026.
