Sáng 29-6, tại phiên làm việc cuối cùng của kỳ họp 7 khóa XV, Quốc hội thông qua nghị quyết về kết quả giám sát chuyên đề việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội liên quan đến chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và dự án trọng điểm quốc gia.
Phấn đấu đến 31-12-2024 hoàn thành giải ngân vốn
Theo đó, Nghị quyết 43/2022 được ban hành và tổ chức thực hiện trong bối cảnh đặc biệt, khi dịch COVID-19 đang diễn ra và gây tác động rất tiêu cực đến đời sống người dân, kinh tế đối mặt với nhiều khó khăn, tăng trưởng giảm thấp, sản xuất kinh doanh thu hẹp, an sinh xã hội, việc làm, sinh kế của người lao động bị ảnh hưởng nặng nề.
Qua hai năm thực hiện, nhiều mục tiêu, chỉ tiêu đặt ra đã cơ bản hoàn thành. Tăng trưởng GDP năm 2022 đạt 8,12%, là mức tăng trưởng cao nhất trong giai đoạn 2011 - 2022; năm 2023 đạt 5,05% là mức khá cao trong điều kiện thế giới và trong nước đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức mới…
Dù vậy, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như một số chính sách thực hiện không đạt kế hoạch, mục tiêu đề ra. Trong đó, chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại chỉ đạt khoảng 3,05% kế hoạch; chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động đạt 56% kế hoạch, phải điều chuyển để thực hiện chính sách khác…
Chính sách hỗ trợ người dân, người lao động tại một số địa phương triển khai còn chậm, lúng túng. Việc mua sắm, cung ứng thuốc, vaccine, trang thiết bị y tế cho nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở y tế gặp nhiều khó khăn, có thời điểm bị gián đoạn, ảnh hưởng đến chất lượng khám, chữa bệnh.
Đầu tư cho y tế chủ yếu tập trung xây dựng hạ tầng, trạm y tế, chưa bảo đảm về trang thiết bị và đào tạo, nâng cao năng lực của cán bộ, nhân viên y tế để phát huy hiệu quả chăm sóc sức khỏe người dân.
Từ đó, Chính phủ tập trung chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, có giải pháp giải quyết các kiến nghị, khó khăn, vướng mắc liên quan đến thực hiện các dự án đầu tư. Khẩn trương thực hiện điều chuyển vốn từ dự án có tỉ lệ giải ngân thấp sang dự án có khả năng giải ngân để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án đầu tư sử dụng vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
“Phấn đấu đến 31-12-2024 hoàn thành giải ngân vốn của Chương trình theo yêu cầu tại Nghị quyết 110/2023 của Quốc hội” – Quốc hội yêu cầu và nêu rõ trường hợp không thể hoàn thành việc giải ngân theo kế hoạch thì phải làm rõ trách nhiệm của các cơ quan có liên quan, chủ đầu tư, chủ quản dự án, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV xem xét.
Đẩy nhanh các dự án trọng điểm quốc gia
Về thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những hạn chế như tiến độ hoàn thành một số dự án còn chậm so với yêu cầu tại nghị quyết của Quốc hội, một số dự án dự kiến tăng tổng mức đầu tư, dẫn đến khả năng phải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.
Một số dự án được phân chia thành các dự án thành phần do các địa phương làm cơ quan chủ quản vận hành độc lập nên khó khăn trong việc phối hợp cân đối, điều hòa tổng mức đầu tư giữa các dự án thành phần.
Một số dự án hoàn thành và đưa vào vận hành, khai thác nhưng chưa được đầu tư đồng bộ trạm dừng nghỉ, hệ thống giao thông thông minh (ITS), điều này gây khó khăn cho các đối tượng tham gia giao thông và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông. Cạnh đó, việc chưa tổ chức thu phí dẫn đến vướng mắc trong công tác quản lý, khai thác, bảo trì công trình.
“Một số nhà thầu chưa kịp thời hoàn trả đường công vụ và hoàn thiện các tuyến đường gom dân sinh, hầm chui, gia cố taluy gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân, dẫn đến khiếu kiện” – nghị quyết chỉ rõ.
Để khắc phục, Quốc hội yêu cầu Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chủ quản rà soát, tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định đối với các dự án dự kiến phải điều chỉnh chủ trương đầu tư theo quy định. Gồm dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1, Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.
Nghiên cứu đầu tư hoàn chỉnh nút giao Tân Vạn, cầu Bình Gởi thuộc Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 3 - TP.HCM; xem xét đầu tư đường cất hạ cánh số 2, san lấp toàn bộ mặt bằng (thuộc giai đoạn 2) của Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.
Nghiên cứu sử dụng khối lượng đất chưa sử dụng của giai đoạn 2 từ khu vực quy hoạch nhà ga T3 Cảng hàng không quốc tế Long Thành để phục vụ nhu cầu đất đắp nền cho Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.
Đẩy nhanh tiến độ di dời các đường điện cao thế, cáp viễn thông; hướng dẫn việc xác định giá vật liệu xây dựng thông thường tại mỏ khi giao cho các nhà thầu khai thác theo các cơ chế đặc thù; khẩn trương ban hành quy chuẩn, định mức sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường…
Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT, các cơ quan liên quan phối hợp với các địa phương được giao làm cơ quan chủ quản, cơ quan có thẩm quyền khẩn trương triển khai đầu tư hoàn thiện các trạm dừng nghỉ, hệ thống giám sát, điều hành giao thông nhằm đáp ứng yêu cầu khai thác đồng bộ khi các dự án cao tốc đưa vào khai thác.
Cùng đó, khẩn trương rà soát, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông và phương án tổ chức giao thông để nâng cao an toàn khai thác trên các tuyến đường cao tốc đầu tư theo quy mô phân kỳ 2 làn xe và bốn làn xe (không có làn dừng xe khẩn cấp liên tục).
Xây dựng kế hoạch nâng cấp mở rộng các dự án đã và đang đầu tư theo quy mô phân kỳ (2 làn xe, 4 làn xe) bảo đảm phù hợp với nhu cầu vận tải theo từng thời kỳ và tầm nhìn dài hạn.
Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, giám sát, kịp thời phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, ngăn chặn vi phạm trong triển khai thực hiện các dự án, nhất là các vấn đề liên quan đến thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; khai thác, cung cấp nguyên vật liệu; đấu thầu, chỉ định thầu.
