Tối 21-1, nhà chức trách Nga bắt hàng loạt nhà hoạt động chính trị hàng đầu và đồng minh thân cận của nhân vật đối lập Alexei Navalny, trong bối cảnh phía ông Navalny có kế hoạch biểu tình trên toàn quốc vào ngày 23-1.
Lên kế hoạch biểu tình tại ít nhất 50 TP của Nga
Cảnh sát Nga đe dọa sẽ truy tố những người lan truyền lời kêu gọi tham gia các cuộc biểu tình toàn quốc nhằm ủng hộ ông Navalny – người đang bị giam, hãng thông tấn Interfax đưa tin hôm 21-1.
Nhân vật đối lập Nga Alexei Navalny tại một cuộc mít tinh. Ảnh: CNN
Phía ông Navalny lên kế hoạch tổ chức biểu tình tại ít nhất 50 TP của Nga vào ngày 23-1 nhằm phản đối vụ ông Navalny bị bắt khi vừa từ Đức trở về hôm 17-1. Các cuộc biểu tình còn nhằm chống lại giới tinh hoa cầm quyền của Nga sau khi ông Navalny đăng video tiết lộ về nơi được cho là cung điện bên bờ biển trị giá 1,3 tỉ USD của Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Các video đăng trên mạng xã hội TikTok kêu gọi biểu tình thu hút hơn 200 triệu lượt xem, khiến cơ quan kiểm duyệt nhà nước Nga yêu cầu các mạng xã hội cấm nội dung kêu gọi người trẻ Nga tham gia.
Văn phòng Tổng công tố Nga cũng ra lệnh chặn truy cập vào những trang kêu gọi biểu tình.
Ban giám hiệu trường học và đại học cũng dọa trục xuất học sinh, sinh viên bị phát hiện có mặt tại những cuộc biểu tình ủng hộ ông Navalny.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nga Alexander Gorovoy cảnh báo sẽ bắt giam và truy tố những người tham gia biểu tình.
“Chúng tôi có tất cả cơ sở pháp lý để buộc tội những người thúc đẩy biểu tình bằng hình thức trực tiếp, qua mạng hay bằng văn bản” – ông Gorovoy nói.
Các cuộc biểu tình ủng hộ nhân vật đối lập Alexei Navalny dự kiến diễn ra tại ít nhất 50 TP của Nga vào ngày 23-1. Ảnh: Pavel Golovkin / AP / TASS
Ông Gorovoy liên kết những vụ biểu tình lên kế hoạch này với tình trạng bất ổn tại nước láng giềng Belarus và Kyrgyzstan, nơi người dân xuống đường biểu tình hồi năm ngoái để phản đối kết quả bầu cử mà họ cho là dàn dựng, theo hãng tin TASS.
Nhà chức trách Nga tăng cường đưa ra cảnh báo liên quan tới những cuộc biểu tình mà phía ông Navalny dự kiến tổ chức vào ngày 23-1 sau khi video về kế hoạch biểu tình lan truyền trên mạng xã hội. Giới chức Nga đã đe dọa phạt tiền, truy tố và yêu cầu các mạng xã hội gỡ bỏ những bài viết kêu gọi biểu tình.
Trong khi đó, Quỹ Chống tham nhũng của ông Navalny cam kết sẽ nộp mọi khoản tiền phạt cho những người tham gia biểu tình ngày 23-1.
Hôm 20-1, Điện Kremlin cho biết họ không thấy bị ảnh hưởng từ các cuộc biểu tình này.
Nhiều cộng sự thân tín của ông Navalny bị bắt
Theo báo The Moscow Times, nhà hoạt động Lyubov Sobol đã bị bắt vì kích động biểu tình ủng hộ ông Navalny, kênh Dozhd đưa tin hôm 21-1. Bà Sobol trở thành gương mặt đại diện cho các cuộc biểu tình mùa hè năm 2019 ở Moscow sau khi bị chặn tham gia tranh cử vào hội đồng TP.
Bà Lyubov Sobol – cộng sự chủ chốt của ông Navalny. Ảnh: Maxim Stulov / Vedomosti / TASS
Thư ký báo chí Kira Yarmysh của ông Navalny, nhà nghiên cứu hàng đầu Georgy Alburov của Quỹ Chống tham nhũng (FBK) của ông Navalny cùng nhiều thành viên FBK cũng bị bắt.
Cả ba người trên đều là cộng sự thân tín của ông Navalny. Họ kêu gọi người ủng hộ tham gia các cuộc biểu tình trái phép trên khắp nước Nga vào ngày 23-1.
Cảnh sát đã bắt bà Sobol từ trên xe luật sư của bà và đưa bà tới đồn cảnh sát Donskoy ở Moscow, Dozhd cho biết.
“Làm sao một người có thể bị bắt vì một điều vẫn chưa tồn tại? Theo ý kiến của tôi, điều này là bất hợp pháp” – luật sư Vladimir Voronin của bà Sobol nói.
Cảnh sát đưa bà Yarmysh khỏi căn hộ của bà ở Moscow, còn Alburov bị bắt tại ga xe lửa Leningradsky ở Moscow, rồi được dẫn tới một đồn cảnh sát ở quận Krasnoselsky của Moscow, ông Voronin cho biết trên Twitter.
Ông Vladlen Los, một luật sư của FBK cũng nằm trong số những người bị giới chức Nga bắt hôm 21-1. Ông Los cho biết ông bị cấm tiếp cận luật sư của mình trong năm giờ và sẽ ở lại đồn cảnh sát chờ phiên điều trần vào ngày 22-1. Bà Yarmysh cũng sẽ bị bắt giam qua đêm và đối mặt một phiên điều trần vào ngày 22-1.
Trong khi đó, bà Sobol đã được trả tự do vào cuối ngày 21-1 và chờ một phiên điều trần độc lập vào ngày 22-1. Bà có nguy cơ đối mặt án tù 30 ngày vì nhiều lần vi phạm các quy định về chống tổ chức biểu tình trái phép.
“Sự vô pháp chống lại tôi và đồng nghiệp của tôi ngày hôm nay chỉ có một mục đích: đe dọa mọi người, để họ thấy sợ hãi đến mức không dám nói nửa lời. Tuy nhiên, chúng tôi chiếm phần đông và chúng tôi không sợ hãi” – bà Sobol viết trên Twitter.
Trước đó trong ngày 21-1, cảnh sát cũng đã đến nơi ở của Tổng biên tập Sergei Smirnov của trang tin Mediazona và người dẫn chương trình Alexander Plushev của đài phát thanh Ekho Moskvy.