Mỹ ngày 24-9 đã ca ngợi thành tích của Đài Loan với tư cách là một ứng cử viên tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đồng thời chỉ trích Bắc Kinh đẩy mạnh các cuộc xâm nhập bằng máy bay quân sự gần hòn đảo này.
Đài Loan, hòn đảo mà Trung Quốc luôn coi là một phần lãnh thổ và không loại trừ khả năng “thu hồi” bằng vũ lực, hôm 22-9 đã chính thức nộp đơn xin gia nhập CPTPP, vài ngày sau động thái tương tự của Trung Quốc.
Mỹ đánh giá Đài Loan xứng đáng là ứng cử viên tham gia CPTPP do là thành viên có trách nhiệm của Tổ chức Thương mại Thế giới. Ảnh: MONEY CONTROL
CPTPP là sự kế thừa của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), vốn thiết chế kinh tế đa phương do Mỹ chủ xướng trước khi Tổng thống Mỹ tiền nhiệm Donald Trump rút Washington khỏi thỏa thuận này vào năm 2017.
Chính quyền của Tổng thống đương nhiệm Joe Biden đã tuyên bố rõ ràng rằng Mỹ không vội vàng tái gia nhập CPTPP và Bộ Ngoại giao Mỹ thừa nhận họ không có tiếng nói chính thức đối với các đơn xin gia nhập của Trung Quốc và Đài Loan.
“Nói thì nói vậy, chúng tôi kỳ vọng thành tích của Đài Loan với tư cách là một thành viên có trách nhiệm của Tổ chức Thương mại Thế giới và sự chấp nhận mạnh mẽ các giá trị dân chủ của Đài Loan sẽ là yếu tố khiến các bên CPTPP đánh giá Đài Loan là một ứng cử viên tiềm năng để gia nhập” – hãng tin AFP dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói với các phóng viên.
“Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh ngừng gây áp lực quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài Loan và thay vào đó tham gia vào các cuộc đối thoại có ý nghĩa với Đài Loan” – ông Price nhấn mạnh.
Đài Loan hôm 23-9 cho biết Trung Quốc đã điều 24 máy bay quân sự vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) do hòn đảo này thiết lập. một ngày sau khi Đài Loan thông báo nộp đơn xin gia nhập CPTPP. Phía Đài Bắc tuyên bố đây là một phần trong những gì Đài Bắc nói là một hình thức quấy rối gần như hàng ngày.
Trung Quốc, vốn đã nộp đơn xin gia nhập CPTPP hôm 16-9, đã chỉ trích nỗ lực tham gia hiệp định này của Đài Loan, đồng thời phản đối hòn đảo này tham gia bất kỳ hiệp định hay tổ chức quốc tế nào, theo tờ South China Morning Post.
Tuyên bố của Mỹ ủng hộ việc Đài Loan gia nhập CPTPP được đưa ra một ngày sau khi Nhật, nền kinh tế lớn nhất trong thỏa thuận bao gồm 11 quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, có phản ứng tương tự.
Theo hãng thông tấn Kyodo News, Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi ngày 23-9 tuyên bố Đài Loan là “một đối tác cực kỳ quan trọng của Nhật”, cùng chia sẻ các giá trị chung, do vậy, phản ứng của Tokyo đối với hành động của Đài Loan xin gia nhập CPTPP “dựa trên quan điểm chiến lược và hiểu biết công khai”.
