Hơn một tuần sau khi một tàu cá Philippines bị chìm ở Biển Đông với nguyên nhân được cho do bị một tàu Trung Quốc đánh chìm, ngày 17-6, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã chính thức lên tiếng về việc này.
Theo báo SCMP, ông Duterte đã chủ trương giảm nhẹ căng thẳng bằng phát ngôn sự cố trên “chỉ là một vụ va chạm”.
“Chuyện xảy ra ở đó là một vụ va chạm. Đó là một sự cố hàng hải. Đừng tin lời các chính trị gia ngớ ngẩn. Họ muốn Hải quân đi đến đó”, SCMP dẫn lời ông Duterte nói ngày 17-6.
“Đó chỉ là một vụ va chạm, đừng đẩy nó tệ hơn”, ông Duterte nói, đồng thời nhắc lại Philippines không muốn chiến tranh chống lại Trung Quốc.
“Với tất cả sự giận dữ và thậm chí một quan chức quốc gia còn đề nghị gửi tàu chiến đến đó …Nếu chọn lựa như trước đây, tôi sẽ muốn hành động, nhưng tôi không còn ở thời niên thiếu xốc nổi nữa”, ông Duterte nói thêm.
Tàu cá FB Gimver 1 của Philippines bị hư hại. Ảnh: AP
Ông Duterte cho biết ông sẽ đợi đến khi có kết quả điều tra vụ việc.
“Nó được điều tra rất tốt…Điều duy nhất chúng ta có thể làm là chờ và cho phía bên kia nói lại”, theo ông Duterte.
Nhà khoa học chính trị Ramon Beleno III tại trường đại học Ateneo De Davao (Philippines) ví phản ứng của ông Duterte là một bước kiểm tra thái độ của các bên.
“Có vẻ đây là lúc cần những cái đầu lạnh. Tôi nghĩ tổng thống đánh giá cao tình hữu nghị với Trung Quốc…Lúc này, chúng ta nhận sự trợ giúp từ các đồng minh khác như của Mỹ”.
Tàu cá Philippines bị hư hại và đậu trên bãi biển San Jose, tỉnh Occidental Mindoro (Philippines). Ảnh: AP
Vụ việc xảy ra ngày 9-6 ở bãi Cỏ Rong xung quanh quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Sự cố là vụ đối đầu mới nhất liên quan đến đội tàu cá quy mô lớn của Trung Quốc – mà theo nhiều chuyên gia thì ngoài đánh bắt còn thực hiện nhiệm vụ như một lực lượng dân quân, gia tăng hiện diện ở vùng Biển Đông tranh chấp.
Nhiều quan chức Philippines mô tả tàu cá FB Gimver 1 chở 22 ngư dân Philippines bị một tàu Trung Quốc va phải khiến tàu này chìm ở Biển Đông rồi bỏ chạy, đồng thời lên án mạnh việc này.
Phó Tổng thống Philippines Leni Robredo kêu gọi Bộ Ngoại giao nước này yêu cầu Trung Quốc đảm bảo những ai đứng sau vụ việc phải bị khởi tố.
“Chúng tôi mạnh mẽ đề nghị Bộ Ngoại giao yêu cầu chính phủ Trung Quốc tìm ra những ai có trách nhiệm và công nhận quyền tài phán của Philippines, và họ có thể ra hầu tòa trước tòa án của chúng tôi” – SCMP dẫn lời bà Robredo nói.
Các ngư dân trên tàu cá cũng nói tàu Trung Quốc cố tình đâm chìm tàu mình, khiến họ phải lênh đênh trên biển hàng giờ trước khi được một tàu Việt Nam vớt lên.
Ngư dân Philippines được chuyển lên một tàu khác để vào bờ. Ảnh: AP
Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines xác nhận có một tàu Trung Quốc liên quan vụ việc, nhưng cho rằng tàu Trung Quốc bị “7 đến 8 tàu cá Philippines phong tỏa”, ngăn chặn tàu này cứu hộ các ngư dân Philippines gặp nạn.
Phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc bị nghị sĩ đối lập Philippines Risa Hontiveros chỉ trích mạnh. Bà Hontiveros còn đề nghị ông Duterte giáng cấp quan hệ với Trung Quốc bằng cách triệu hồi các nhà ngoại giao ở Trung Quốc.
Phát ngôn của ông Duterte được đưa ra trong lúc có thông tin Đại sứ Trung Quốc tại Philippines Triệu Giám Hoa sẽ bị triệu tập đến dinh tổng thống Philippines để giải thích về vụ việc.
