Hãng thông tấn Fars (Iran) cho hay nhà khoa học hàng đầu của Iran - ông Mohsen Fakhrizadeh bị ám sát bằng một súng máy được điểu khiển từ xa ở khoảng cách 150 m, trái ngược với các báo cáo trước đó là một nhóm biệt kích 12 người thực hiện vụ áp sát này.
Nhóm sát thủ phục kích đoàn xe ông Fakhrizadeh như thế nào?
Trích dẫn “nhiều chi tiết mới” thu được từ các nguồn tin giấu tên, hôm 29-11, Fars cho biết chiếc xe an ninh dẫn đầu trong đoàn xe chống đạn gồm ba chiếc của ông Fakhrizadeh rời vị trí hộ tống để chuẩn bị tới điểm đến ở Absard, đông Tehran hôm 27-11.
Xe của ông Fakhrizadeh bị phá hủy trong cuộc tấn công. Ảnh: IRIB News Agency/AFP
Vừa lúc đó, chiếc xe chở ông Fakhrizadeh và vợ bị trúng đạn. Ông ra khỏi xe và nghĩ rằng âm thanh đó là do tai nạn, trục trặc động cơ hoặc do vật cản nào đó gây ra. Lập tức một súng máy được điều khiển từ xa gắn trên xe hơi hiệu Nissan ở khoảng cách 150 m nã đạn vào nhà khoa học, bắn trúng người ông hai phát ở hông và một phát vào lưng, cắt đứt tủy sống của ông.
Một vệ sĩ cố gắng bảo vệ ông Fakhrizadeh sau đó cũng bị bắn nhiều phát. Chiếc Nissan sau đó nổ tung. Fars cho biết vụ tấn công xảy ra trong vòng ba phút. Không có kẻ ám sát nào có mặt trực tiếp tại hiện trường và chủ sở hữu chiếc Nissan đã rời khỏi Iran và không biết đã đến đâu.
Thông tin về vụ ám sát ông Fakhrizadeh mà Fars đăng tải trái ngược với các báo cáo trước đó của nhiều hãng thông tấn.
Trước đó hôm 29-11, nhà báo Mohamad Ahwaze người Iran thường trú tại London (Anh) cho biết vụ tấn công do 12 biệt kích phục kích đoàn xe của ông Fakhrizadeh ngay tại vòng xuyến lối vào TP Absard.
Trước khi ra tay 30 phút, các sát thủ được huấn luyện kỹ năng của lính đặc nhiệm trong các quân đội tiên tiến được một nhóm 50 thành viên hỗ trợ hậu cần, ngắt toàn bộ lưới điện tại khu vực. Mục đích của hành động này nhằm cản trở việc ứng cứu sau cuộc tấn công.
Nhà báo Ahwaze dẫn thông tin rò rỉ từ quan chức chính phủ Iran và Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran tiết lộ chi tiết của cuộc tấn công, trong đó có thông tin nhóm sát thủ đã nắm rõ hành tung của ông Fakhrizadeh.
Nhóm sát thủ lái một chiếc xe hơi và bốn chiếc xe moto. Sau khi chiếc xe đầu tiên trong đoàn xe của ông Fakhrizadeh vượt qua vòng xuyến, nhóm tấn công cho nổ bom cài trên một chiếc xe hiệu Nissan nhằm chặn chiếc xe đi sau cùng trong đoàn xe của nhà khoa học Iran.
Sau đó, nhóm sát thủ nã đạn vào xe chở ông Fakhrizadeh và xe an ninh trước ông. Tên chỉ huy của nhóm sát thủ liền đưa ông Fakhrizadeh ra khỏi xe và bắn chết ông. Tất cả sát thủ chạy khỏi hiện trường mà không ai bị thương hay bị bắt.
Ngoài ra, cũng trong này 29-11, Fars đăng một bài báo khác trên trang web bằng tiếng Anh của mình cho biết các nhân chứng xác nhận ông Fakhrizadeh bị những kẻ khủng bố nã đạn vào xe của ông.
Giới chức hàng đầu của Iran cáo buộc Israel đứng sau vụ tấn công khi nhà nước Do Thái cáo buộc ông Fakhrizadeh dẫn đầu một chương trình vũ khí hạt nhân. Tehran phủ nhận việc quân sự hóa ngành công nghiệp hạt nhân nước mình. Israel vẫn chưa bình luận về cáo buộc của Iran.
Chưa rõ Mỹ có biết trước vụ tấn công hay không
Hiện chưa rõ liệu Mỹ có biết trước vụ tấn công này hay không. Hồi đầu tháng 11, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã yêu cầu các cố vấn cấp cao khai thác các khả năng chuẩn bị cho một cuộc tấn công nhằm vào địa điểm hạt nhân chính của Iran, theo báo The New York Times.
Hiện trường vụ ám sát ông Fakhrizadeh hôm 27-11. Ảnh: Reuters / WANA
Trước đó, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đưa ra một báo cáo cho biết kho dự trữ uranium của Iran gấp 12 lần giới hạn đặt ra trong thỏa thuận hạt nhân đa quốc gia năm 2015.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cùng với các trợ lý khác cảnh báo rằng hành động này có thể dẫn tới một cuộc xung đột rộng lớn hơn với hậu quả kinh hoàng cho phía Mỹ.
Sau vụ tấn công ông Fakhrizadeh, ông Trump dẫn lại một bài đăng Twitter của một nhà báo Israel. “Ông Fakhrizadeh là người đứng đầu chương trình quân sự bí mật của Iran và bị Cơ quan tình báo Mossad của Israel truy nã trong nhiều năm. Cái chết của ông ấy là một đòn giáng lớn cho Iran” – nhà báo Israel viết trên Twitter.
Nhân vật trong bóng tối
Là người đứng đầu Tổ chức Nghiên cứu và Đổi mới phòng thủ thuộc Bộ Quốc phòng Iran, ông Fakhrizadeh được coi là một nhân vật trong bóng tối, theo tờ Financial Times.
Lực lượng Iran khiêng quan tài của nhà khoa học Iran Mohsen Fakhrizadeh. Ảnh: Khodabakhsh Malmir/WANA/Reuters
Có rất ít hình ảnh về ông xuất hiện trên truyền thông Iran và hầu như không có ghi chép nào về các bài phát biểu trước công chúng của ông. Đa phần người Iran lần đầu biết về ông Fakhrizadeh là khi Mỹ đưa người này vào danh sách trừng phạt năm 2008.
Tháng 5-2018, sau khi Mossad công khai họ đã loại bỏ một kho lưu trữ hạt nhân của Iran khỏi một nhà kho ở Tehran, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thẳng thừng tuyên bố ông Fakhrizadeh là nhà vận hành chủ chốt trong chương trình vũ khí hạt nhân của Iran. Ông Netanyahu sau đó nói với báo giới rằng: “Hãy nhớ cái tên này, đừng quên nó”.
Israel duy trì kho vũ khí hạt nhân nhưng không khai báo kể từ thập niên 70 và thường xuyên dính dáng tới những vụ sát hại và ám sát các quan chức chính phủ và tổ chức độc lập mà nước này xem là chống đối lợi ích của Israel. Trong thời gian từ năm 2010 đến 2012, ít nhất bốn nhà khoa học Iran đã bị sát hại tại Tehran.
Hồi tháng 7, một nhà máy lắp ráp máy ly tâm ở Natanz – địa điểm hạt nhân chính của Iran phát nổ trong một cuộc tấn công được cho là do Israel tiến hành.
Ông Ronen Bergman, tác giả cuốn sách về các vụ ám sát của Iran có tên Rise and Kill First, ước tính Mossad và các cơ quan khác đã sát hại ít nhất 2.700 người trên khắp thế giới. Tuy nhiên, chính phủ Israel đã phủ nhận.