Ngày tôi còn là sinh viên y khoa, thầy tôi từng dạy rằng có những người chết đuối khi được mổ xác, phổi của họ hoàn toàn không có một giọt nước. Đó là vì khi một giọt nước (đặc biệt nước biển vị mặn) chạm vào nắp thanh môn, lập tức cơ thể sẽ phản xạ đóng chặt nắp thanh môn đến mức có thể khiến người ấy bị ngạt thở đến chết, giống như bị bóp cổ chứ không phải do hít nước vào phổi.
Cách đây một tháng, tôi nhận một bé viêm phổi hít khá nặng đến từ An Giang. Mẹ bé kể trong uất ức rằng khi bé đang sốt co giật, bác sĩ đang cấp cứu thì bà nội bé kiếm đâu ra lát chanh vắt vào miệng làm bé tím tái ngay lập tức… Điều trị ở An Giang ba ngày, bé thở mệt dần nên các bác sĩ cho chuyển lên tuyến trên. May mắn là tại đây bé đáp ứng với kháng sinh, tình trạng viêm phổi cũng ổn dần.
Không ít người sai lầm vắt chanh vào miệng khi trẻ sốt co giật...
Chanh là một loại trái cây tuyệt vời nhưng vị chua của nó thì không cần phải nói. Tính acid của nước cốt chanh là một yếu tố kích thích phản xạ co thắt thanh môn cực kỳ mạnh. Chính vì vậy khi vắt chanh vào miệng bé, đặc biệt những bé sơ sinh, có thể khiến bé bị tím tái do đóng nắp thanh môn, hít sặc nước cốt chanh vào phổi, gây viêm phổi.
Tôi tin nhiều cha mẹ ngày nay rất tiến bộ và đọc rất nhiều sách nhưng ông bà thì khác. Bản thân tôi không có định kiến chuyện mẹ chồng - nàng dâu nhưng thực sự qua quan sát, tôi thấy nhiều ông bà thích nuôi cháu, thích ra quyền quyết định cho cháu thay cha mẹ chúng. Dù rằng đó là tình yêu thương ruột thịt nhưng có những chuyện không còn phù hợp với thời đại nữa.
Một số tình huống hay gặp với các bé sơ sinh:
1. Nhỏ sữa mẹ vào mắt, tai bé
Sữa mẹ sạch và là nguồn dinh dưỡng vô giá nhưng đó là khi bé uống vào thôi. Nhiều mẹ sau sinh một tuần bồng con đi khám vì mắt đổ ghèn, hỏi kỹ ra không thấy sốt hay vấn đề gì, chỉ vì bà nội lấy sữa mẹ nhỏ vào mắt cháu.
Nhiều bé phải vào bệnh viện điều trị vì bị nhỏ sữa mẹ vào mắt để chữa... đau mắt. Ảnh: Internet
2. Vắt chanh vào miệng để nôn chất dơ ra ngoài
Chất dơ nào? Chất dơ gì? Trong bụng bé mới sinh chỉ có sữa mẹ và dịch tiêu hóa của bé. Xin nói là chẳng có chất dơ nào cả, cứ vắt chanh vào miệng bé để bé hít nước cốt chanh vào phổi và viêm phổi là phải nhập viện.
3. Vắt chanh vào miệng khi co giật
Thực sự là khi co giật, điều cần làm duy nhất đó chính là đảm bảo đường thở của bé bằng cách nới lỏng quần áo, lau chất nôn ói... để bé không bị suy hô hấp. Sau khi bé hết co giật cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất.
4. Hơ lá trầu không đắp lên ngực bé hạ sốt
Phương pháp này từng gây bỏng nặng cho một bé gái tôi từng khám, bé này sau đó phải chuyển đến BV Nhi đồng 1 (TP.HCM).
5. Lấy mật ong rơ lưỡi
Khuyến cáo hiện nay không dùng mật ong cho trẻ <12 tháng tuổi vì nồng độ thẩm thấu mật ong cao nên có thể gây ngộ độc cho trẻ sơ sinh.
Trên mạng nhiều người truyền nhau đắp chanh xắt lát vào chân bé sẽ trị được bệnh ho. Ảnh: Internet
6. Buộc chanh vào chân trị ho
Nhiều bé viêm hô hấp trên uống vitamin C vài ngày hoặc sirô là sẽ tự ổn định, không cần kháng sinh. Nhiều mẹ truyền tai nhau buộc lát chanh vào chân để chữa ho ở họng thì tôi thấy mông lung quá.
Thú thật là tôi rất thích những phương pháp trị bệnh dân gian vì đó là đúc kết hàng ngàn năm từ ông cha ta. Nhưng xin hãy kế thừa nó một cách có chọn lọc.
