Gần đây, Bệnh viện (BV) Da liễu TP.HCM tiếp nhận và điều trị không ít trường hợp mắc bệnh lý da kèm hội chứng rối loạn tâm thần.
Loét mặt do dùng nhíp gắp “con gì đó”
Ông TVM (54 tuổi, Đồng Nai) đến BV Da liễu TP.HCM trong tình trạng gương mặt có nhiều vết loét hình dạng bất thường, rỉ máu.
Người nhà cho biết cách nay khoảng sáu tháng, ông M. luôn nghĩ có “con gì đó” bò trên mặt gây ngứa ngáy nên liên tục dùng nhíp gắp ra. Không ít lần gương mặt ông M. rướm máu do nhíp đâm sâu vào da. “Con gì đó” không thấy đâu, chỉ thấy gương mặt ông M. ngày càng biến dạng do vết loét gây ra. Lo sợ gương mặt ông M. biến dạng, gia đình đưa ông tới BV. Sau khi điều trị da mặt, bác sĩ (BS) khuyên gia đình đưa ông M. tới BV chuyên khoa tâm thần.
Tương tự, BV Da liễu TP.HCM cũng tiếp nhận ông VMH (42 tuổi, Bà Rịa-Vũng Tàu) trong tình trạng toàn thân đầy vết sẹo chưa lành, nhất là hai chân.
Tiếp xúc với BS, ông H. cho biết có “con gì đó” luôn bò trên người gây khó chịu. Theo lời ông H., lúc thì nó quậy quọ trên vai, khi thì bò xuống hai chân. Do vậy, ông phải liên tục dùng nhíp cố gắp nó ra đến nỗi thành sẹo. BS khuyên gia đình đưa ông H. tới BV chuyên khoa tâm thần sau khi điều trị bệnh lý về da.
Cho rằng “con gì đó” bò trên mặt, một bệnh nhân dùng nhíp gắp ra.
Ảnh: BVCC
| Ở những bệnh nhân có rối loạn tâm thần nguyên phát, các phương pháp điều trị ngoài da xem như thất bại, không giải quyết được tình trạng da. Nếu bệnh nhân không hợp tác khám tâm thần, BS da liễu là người kê toa thuốc loạn thần, giúp bệnh nhân ổn định trong vài tuần, sau đó tư vấn một lần nữa rồi chuyển sang tâm thần. |
Rối loạn tâm thần chiếm 30%-40% bệnh lý da đi kèm
BS Nguyễn Trúc Quỳnh, Khoa lâm sàng 1 BV Da liễu TP.HCM, cho biết hai bệnh nhân nói trên rơi vào trường hợp hoang tưởng nhiễm ký sinh trùng. Bệnh nhân khăng khăng cho rằng ký sinh trùng đang bò hoặc đào hang trên da và ẩn náu dưới bề mặt da. Chưa hết, bệnh nhân còn mang theo mẫu vật hoặc hộp diêm và quả quyết ký sinh trùng đang được chứa bên trong.
Theo BS Quỳnh, BV còn gặp trường hợp hội chứng nghiện giật tóc. Đặc trưng của hội chứng này là bệnh nhân tự giật tóc liên tục khiến tóc rụng đáng kể. Lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, chấn thương hoặc bị lạm dụng thời thơ ấu có thể liên quan đến hội chứng nghiện giật tóc. Đây được xem là rối loạn kiểm soát xung động.
“Ngoài ra, BV còn gặp trường hợp rụng tóc từng vùng do ảnh hưởng các yếu tố tâm lý và nguyên nhân chính là do căng thẳng. Bên cạnh đó, trầm cảm chủ yếu, rối loạn lo âu toàn thể, rối loạn nhân cách hoang tưởng, trạng thái ám ảnh cũng là nguyên nhân gây rụng tóc từng vùng” - BS Quỳnh chia sẻ.
Nghiên cứu trên thế giới ghi nhận các rối loạn tâm thần có thể dẫn đến rối loạn da. Các yếu tố rối loạn tâm thần đóng vai trò quan trọng trong căn nguyên và diễn tiến tình trạng da. Bệnh da không do tâm thần gây ra mà có vẻ như khi căng thẳng xuất hiện thì làm trầm trọng thêm các biểu hiện da, chẳng hạn vảy nến, mụn trứng cá, viêm da cơ địa…
“Tỉ lệ mắc bệnh tâm thần ngày càng tăng ở các bệnh nhân khám da liễu. Rối loạn tâm thần chiếm 30%-40% các bệnh đi kèm ở các bệnh nhân da” - BS Quỳnh đúc kết.
| Chưa tìm ra nguyên nhân gây bệnh Cách đây không lâu, một bệnh nhân nữ khăng khăng cho rằng trong bụng có nhiều rắn, rết nên tới các BV đề nghị mổ lấy ra. Do không thể làm được việc này vì biết đây là triệu chứng hoang tưởng của bệnh lý tâm thần nên các BV khuyên bệnh nhân tới BV Tâm thần TP.HCM để điều trị đúng chuyên khoa. Do biết bệnh nhân có triệu chứng hoang tưởng nên BS tránh gây tình trạng kích động. Bên cạnh đó, để bệnh nhân hợp tác điều trị, BS đã nói với bệnh nhân cần cố định các con rắn, rết trước khi mổ lấy ra. Sau đó, BS cho bệnh nhân uống thuốc chống loạn thần để cắt những triệu chứng hoang tưởng và ảo giác. Thời gian sau, bệnh nhân hết các triệu chứng loạn thần và không còn yêu cầu mổ bụng bắt rắn, rết nữa. Tình huống trên được gọi là rối loạn hoang tưởng nhiễm ký sinh trùng, tương tự trường hợp bệnh nhân luôn nghĩ có “con gì đó” đang bò trong người và muốn dùng nhíp gắp ra. Liên quan đến rối loạn khác là nhổ tóc bệnh lý hay hội chứng nghiện giật tóc. Đây được xếp vào loại bệnh lý rối loạn thói quen và xung động. Hoang tưởng nhiễm ký sinh trùng và nhổ tóc bệnh lý (hội chứng nghiện giật tóc) được xếp vào những bệnh lý tâm thần đặc biệt. Đến nay vẫn chưa biết rõ nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý nói trên. Do vậy, chúng được xếp vào bệnh lý tâm thần nội sinh. BS VŨ KIM HOÀN, Phó Trưởng Phòng kế hoạch tổng hợp BV Tâm thần TP.HCM |
