Tai sao “vua” Pele, hay huyền thoại Di Stephano hoặc quái kiệt Maradona… cũng để lại những dấu ấn rất đậm nhưng chỉ có mỗi Johan Cruyff mới được gọi là “thánh”?
Di sản mang tên Johan Cruyff
Ngày nay khi xem Barcelona thi đấu với lối chơi như trình diễn, giới bóng đá vẫn thấy hình ảnh của Johan Cruyff trong đó. Và những ai theo dõi bóng đá thế giới đã phải thốt lên rằng chất nghệ sĩ của một cầu thủ tài hoa như Johan Cruyff đã làm thay đổi bóng đá thế giới. Nói đúng hơn là Johan Cruyff đã phá bỏ những gì gọi là logic trong bóng đá.
Với Johan Cruyff, từ khi ông làm cầu thủ đến lúc dẫn dắt các đội bóng lớn, khái niệm vị trí trên sân gần như không tồn tại. Ông làm thay đổi mọi triết lý về vị trí qua khái niệm cả đội bóng di chuyển không ngừng để hoán đổi cho nhau. Nếu những năm 1960-1970 các hậu vệ rất ít khi lên tham gia tấn công và ghi bàn thì thời Johan Cruyff, các hậu vệ có thể là những người ghi bàn và ngược lại vai trò phòng ngự có lúc thuộc về tiền đạo.
Johan Cruyff đã khai sinh khả năng kiểm soát không gian, đội hình dâng cao để chiếm lĩnh ngay phần sân đối thủ.
Tư tưởng cách tân bóng đá của Johan Cruyff gắn chặt với những điều được gọi là “phi logic” trong thời điểm bóng đá thời bấy giờ và ông cũng “nhồi sọ” vào mô hình đào tạo trẻ ở Barcelona với Học viện La Masia danh tiếng, nơi đã rèn những tài năng như Pep Guardiola, Xavi, Carles Puyol, Iniesta và thiên tài Lionel Messi…
Nhưng cơ bản là Johan Cruyff đã làm đổi đời Barcelona và di sản đấy còn duy trì và tiếp nối lẫn hiện đại hóa hơn đến ngày nay…
Nếu Pele chỉ gắn đến những chức vô địch thế giới của Brazil, Maradona làm sôi động sân cỏ với kỹ thuật cá nhân của một quái kiệt thì Johan Cruyff là người làm thay đổi lịch sử và thay đổi quan niệm về bóng đá. Ông là một nhà cách tân đại tài và góp phần làm ảnh hưởng đến chiến thuật trong bóng đá thế giới.
Và người ta gọi đấy là di sản bóng đá mà Johan Cruyff đã mang lại.
Johan Cruyff từ một nghệ sĩ trên sân cỏ đến nhà cách tân chiến thuật từ hàng ghế HLV và để lại cho bóng đá thế giới một di sản về chiến thuật. Ảnh: GETTY IMAGES
Johan Cruyff khi làm HLV và Pep Guardiola lúc thi đấu cho Barcelona. Ảnh: GETTY IMAGES
Ngôi sao Đông Nam Á nói về sự bình dị của “thánh” Johan
Fandi Ahmad, ngôi sao bóng đá Singapore là người duy nhất có may mắn từng được chơi bóng cùng huyền thoại Johan Cruyff, kể lại: “Năm 1980, khi tuyển trạch viên Japp Reinders của Ajax dẫn tôi đến CLB này và gặp một người. Ngay cái bắt tay hỏi thăm tôi đã thấy được sự thân thiện và bình dị của cầu thủ đàn anh. Ngạc nhiên hơn là thấy trên ngực áo của ông ấy có chữ Johan Cruyff. Tôi sốc thực sự vì thần tượng của mình lại quá gần gũi và hình ảnh ấy cứ theo tôi mãi trong suốt thời gian ăn, tập ở Ajax…”.
Khi Fandi Ahmad sang Ajax chơi bóng thì Johan Cruyff sắp treo giày nhưng cầu thủ của Singapore cũng có sáu tuần ăn, tập cùng Johan Cruyff trong màu áo Ajax trước khi huyền thoại người Hà Lan treo giày.
Fandi Ahmad xúc động kể lại: “Johan Cruyff là một người anh, người thầy rất tâm lý. Những tháng ngày cuối trong đời cầu thủ Johan Cruyff vừa đá, vừa dạy thế hệ đàn em. Ông không lên gân, không hề có khoảng cách mà luôn nhỏ nhẹ như rót mật vào tai những cầu thủ trẻ tuổi đôi mươi như tôi hồi đấy đầy bỡ ngỡ, nhất là mình đến từ Đông Nam Á nơi có nền bóng đá kém phát triển nhất. Ấn tượng nhất của tôi là trong một trận đấu, Ajax được hưởng phạt đền. Lúc này Johan Cruyff mang chiếc băng đội trưởng. Ông tìm đến tôi trên sân rồi nói: “Fandi, cậu hãy cầm bóng đặt vào chấm 11 m và tự tin thực hiện”. Tôi rất ngạc nhiên và làm theo lời dặn. Đấy cũng là bàn thắng đầu tiên tôi ghi cho Ajax. Từ đó sự hưng phấn và tự tin nơi một cầu thủ Đông Nam Á trong tôi tăng lên đáng kể. Đó là kỷ niệm đáng nhớ trong đời cầu thủ của tôi…”.
Ngẫm nghĩ thật lâu về các trải nghiệm của mình, Fandi Ahmad nói tiếp: “Johan Cruyff luôn gieo vào các cầu thủ trẻ sự tự tin và cảm thấy ra sân không còn nặng nề. Ông dặn dò muốn làm cầu thủ lớn thì điều cần thực hiện trước tiên là sự tự tin và đơn giản hóa khi chơi bóng… Bây giờ thì tôi hiểu chữ “thánh” mà người ta phong tặng cho Johan Cruyff. Một “thánh” Johan thật bình dị và gắn kết giữa mọi con người với nhau như cái cách ông duy trì và tiếp tục xây dựng thứ bóng đá tổng lực ở Barcelona vậy...”.
| • Sau khi giã từ nghiệp cầu thủ, Johan Cruyff mang triết lý bóng đá tổng lực của bậc thầy Rinus Michels lên ghế HLV và xây dựng cả một triều đại mới ở Barcelona. • Johan Cruyff là người tạo ra nền tảng cho lối chơi tiki-taka mà đội tuyển Tây Ban Nha thừa hưởng để thống trị thế giới với chiếc cúp vô địch châu Âu và vô địch thế giới.
• Từ vai trò của người cách tân chiến thuật, Johan Cruyff đã tạo ra những thế hệ cầu thủ của Barcelona. Quan trọng hơn là ông có những học trò kế thừa tinh hoa về chiến thuật của ông và đi “truyền đạo” mà điển hình là Pep Guardiola duy trì lối chơi đấy ở Barcelona rồi gieo sang Bayern Munich rồi sắp tới là Man. City… NG.HUY |
