Trang web Chính phủ đưa tin chiều 15-2 (giờ địa phương), bên lề hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ tại Sunnylands (bang California, Mỹ), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hội kiến Tổng thống Barack Obama.
Việt Nam quan ngại tình hình biển Đông
Trong cuộc hội kiến kéo dài gần 40 phút, hai nhà lãnh đạo đã trao đổi nhiều vấn đề cùng quan tâm. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết Việt Nam rất quan ngại trước tình hình biển Đông ngày càng diễn biến phức tạp, đe dọa thực sự hòa bình, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không do hành động đơn phương bồi đắp quy mô lớn các đảo chiếm đóng trái phép và xây dựng trên quy mô lớn các đảo nhân tạo, làm thay đổi nguyên trạng, kể cả tăng cường quân sự hóa dưới các hình thức khác nhau. Thủ tướng đề nghị Hoa Kỳ có tiếng nói mạnh mẽ và hành động thiết thực hơn, hiệu quả hơn để yêu cầu chấm dứt mọi hoạt động làm thay đổi nguyên trạng ở biển Đông, đặc biệt là việc xây dựng các đảo nhân tạo với quy mô lớn, chấm dứt ngay việc quân sự hóa ở biển Đông; tôn trọng và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), sớm thỏa thuận thực chất Bộ Quy tắc về ứng xử của các bên ở biển Đông (COC). Tổng thống Obama khẳng định Hoa Kỳ lo ngại về tình hình biển Đông và ủng hộ mạnh mẽ những nỗ lực ngoại giao và tiến trình pháp lý nhằm giải quyết vấn đề tranh chấp chủ quyền ở biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 và DOC.
Tổng thống Obama đón Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Ảnh: AP
Đề nghị dỡ bỏ hẳn lệnh cấm bán vũ khí
Về quan hệ song phương, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được ký chính thức, do vậy các bên cần khẩn trương phê chuẩn hiệp định.
Thủ tướng đề nghị Hoa Kỳ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường; đề nghị Hoa Kỳ kéo dài thời gian từ 18 tháng lên 3-4 năm để Việt Nam chuyển đổi các biện pháp quản lý theo Luật Nông trại 2014 của Hoa Kỳ, hỗ trợ kỹ thuật về quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cá tra, cá ba sa của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Thủ tướng đề nghị Tổng thống Obama tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ hơn, thiết thực hơn nhằm khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam; đề nghị Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương, coi đây là biện pháp quan trọng để củng cố lòng tin chính trị giữa hai nước.
Thủ tướng cũng đề nghị Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam tăng cường năng lực thực thi pháp luật trên biển và hỗ trợ kỹ thuật cho cảnh sát biển Việt Nam. Tổng thống Obama nhất trí với các đề nghị của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và khẳng định sẽ chỉ đạo các cơ quan chức năng liên quan của Hoa Kỳ phối hợp với Việt Nam đề xuất các giải pháp xử lý phù hợp.
Phát biểu khai mạc của ông Obama
Chiều 15-2 (giờ địa phương), hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ đã chính thức khai mạc. Tham dự sự kiện có các nhà lãnh đạo 10 nước ASEAN. Phía chủ nhà, ngoài Tổng thống Obama còn có Ngoại trưởng John Kerry và một số quan chức liên quan.
Reuters đưa tin trong bài phát biểu chào mừng, Tổng thống Obama đánh giá thế kỷ 21 là giai đoạn chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của châu Á. Ông nói Hoa Kỳ với tư cách là một quốc gia Thái Bình Dương “sẽ tái cân bằng chính sách ngoại giao và đóng vai trò lớn hơn, lâu dài hơn ở châu Á-Thái Bình Dương”.
Ông nhắc đến thành tựu đạt được trong nhiều năm qua giữa Mỹ-ASEAN và khẳng định ASEAN là “tổ chức đóng vai trò trung tâm trong hòa bình và thịnh vượng của khu vực”.
Người đứng đầu Nhà Trắng kêu gọi: “Tại hội nghị này, chúng ta có thể thúc đẩy tầm nhìn chung về một trật tự khu vực nơi mà luật pháp và thông lệ quốc tế, bao gồm tự do hàng hải, được tôn trọng và nơi mà các cuộc tranh chấp được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế”.
Bài phát biểu kết thúc bằng cam kết về cơ hội tăng trưởng kinh tế, giải quyết tranh chấp hòa bình, bảo đảm an ninh chung và phát triển bền vững cho các quốc gia.
20 giờ cùng ngày, Tổng thống Obama đã có buổi ăn tối thân mật với các nhà lãnh đạo ASEAN. Hội nghị sẽ tiếp tục ngày 16-2 về các vấn đề an ninh khu vực.
Trong ngày, Nhà Trắng ra thông báo khẳng định hội nghị được tổ chức dựa trên mối quan hệ hợp tác sâu sắc giữa Hoa Kỳ-ASEAN kể từ năm 2009 đến nay và sẽ tiếp tục được duy trì trong thời gian tới.
• Theo TTXVN, tại cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Tổng thống Obama thông báo sẽ thăm chính thức Việt Nam vào tháng 5-2016. Ông cho biết mong muốn tìm hiểu về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam, đồng thời trao đổi về các biện pháp hợp tác cụ thể với Việt Nam. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ vui mừng chuyến thăm sẽ góp phần mở ra giai đoạn hợp tác mới vì hòa bình và phát triển trong quan hệ đối tác, hợp tác toàn diện giữa hai nước. • Trong khuôn khổ hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc tiếp xúc song phương với Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha. Thủ tướng đánh giá cao việc Thái Lan triển khai đăng ký, cấp phép cho lao động Việt Nam và đề nghị Thái Lan phối hợp giải quyết vấn đề ngư dân, tàu thuyền theo tinh thần nhân đạo, hữu nghị và quan hệ đối tác chiến lược. Thủ tướng Thái Lan nhất trí đẩy mạnh hợp tác về kinh tế, thương mại, đầu tư và tập trung giải quyết các vấn đề quan trọng như hợp tác lao động, nghề cá, nông nghiệp. Trước đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc tiếp xúc song phương với Tổng thống Indonesia Joko Widodo. • Hãng tin AP đưa tin trong bài phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng thống Obama đã giải thích lý do vì sao không tổ chức hội nghị ở thủ đô Washington. Ông kể trong các chuyến công du đến Đông Nam Á, ông luôn được đón tiếp nồng hậu và chu đáo. Do đó trong khi tiết trời tại thủ đô vẫn còn rất lạnh, ông hy vọng có thể đáp lại thái độ nồng nhiệt của ASEAN tại Sunnylands ấm áp và tươi đẹp. _________________________________ Tôi tự hào là tổng thống Mỹ đầu tiên hội kiến với tất cả nhà lãnh đạo của 10 quốc gia ASEAN. Sự kiện lần này là lời cam kết của cá nhân tôi, của toàn nước Mỹ về mối quan hệ đối tác mạnh mẽ và bền vững với 10 nước ASEAN với tư cách là một cộng đồng chung. Tổng thống OBAMA phát biểu khai mạc hội nghị |