Ngày 14-4, TAND TP.HCM đã sửa án sơ thẩm và tuyên miễn trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc cho các bị cáo Hồ Hoàng Dũ, Nguyễn Thị Mai, Lê Thành Sương, Đoàn Quốc Thuận và Đoàn Thanh Tuấn.
Trước đó, vào tháng 12-2015, TAND huyện Củ Chi đã tuyên phạt các bị cáo này mức án từ ba đến 10 tháng tù. Sau đó các bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Theo hồ sơ, trưa 7-6-2015, Đội CSĐT tội phạm về TTXH, Công an huyện Củ Chi bắt quả tang năm bị cáo trên và một số người khác đang đánh bạc ăn tiền (bằng hình thức lắc tài xỉu) tại xã Phước Hiệp. Công an thu giữ trên chiếu bạc hơn 2 triệu đồng.
Quá trình điều tra thể hiện sáng cùng ngày, Dũ mang theo 1,5 triệu đồng đến địa điểm trên để đánh bạc. Mỗi ván đặt cược 10.000-50.000 đồng. Sau đó Dũ và Mai hùn 500.000 đồng để làm cái. Các bị cáo còn lại mỗi người mang theo 80.000-500.000 đồng để đánh bạc.
Tại phiên xử phúc thẩm, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội như nội dung án sơ thẩm đã nêu đồng thời xin được hưởng án treo. Còn VKS thì đề nghị HĐXX sửa án sơ thẩm, miễn trách nhiệm hình sự cho các bị cáo...
HĐXX phúc thẩm nhận định theo quy định BLHS 2015 (có hiệu lực từ 1-7-2016) thì tội đánh bạc có thay đổi về nội dung. Cụ thể khoản 1 (khung cơ bản) Điều 321 BLHS mới này quy định đánh bạc thua bằng tiền hoặc hiện vật có giá trị 5-50 triệu đồng hoặc dưới 5 triệu đồng đã bị xử phạt hành chính... thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm. Như vậy, theo BLHS 2015, hành vi của các bị cáo không phạm tội đánh bạc. Quy định này cho thấy do chuyển biến tình hình mà hành vi của các bị cáo không còn nguy hiểm cho xã hội nên BLHS 2015 không quy định là tội phạm.
Riêng đối với bị cáo Dũ, nếu đối chiếu với BLHS mới thì hành vi đã cấu thành tội vì đã từng bị xử phạt hành chính về hành vi đánh bạc 1,5 triệu đồng (ngày 20-5-2015). Tuy nhiên, việc quy định yếu tố đã bị xử phạt hành chính làm căn cứ xác định việc phạm tội đánh bạc là quy định mới trong BLHS 2015. Quy định này không có lợi cho bị cáo này bởi Điều 248 BLHS 1999 không quy định yếu tố bị xử lý hành chính là yếu tố để định tội đối với người có hành vi đánh bạc ăn thua bằng tiền có giá trị dưới mức tối thiểu.
Khoản 2 Điều 7 BLHS 2015 quy định về hiệu lực của bộ luật này như sau: Điều luật quy định một tội phạm mới, một hình phạt nặng hơn, một tình tiết tăng nặng mới hoặc hạn chế phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và quy định khác không có lợi cho người phạm tội thì không được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.
Do vậy, không thể viện dẫn lý do Dũ đã từng bị xử phạt hành chính để làm căn cứ kết tội. Hơn nữa, theo khoản 3 Điều 7 này thì Dũ vẫn được hưởng các quy định có lợi, quy định có tính chất loại trừ trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, khoản 3 quy định: Điều luật xóa bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng, quy định một hình phạt nhẹ hơn, một tình tiết giảm nhẹ mới hoặc mở rộng phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, tha tù trước thời hạn có điều kiện, xóa án tích và quy định khác có lợi cho người phạm tội thì được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành”.
Từ những lập luận nói trên, tòa đã tuyên miễn trách nhiệm hình sự cho các bị cáo.
