Ngày 13-3, Bảo tàng tỉnh Phú Yên có báo cáo việc xác minh thông tin về hiện vật tại nhà ông Lê Văn Bay (ngụ thị trấn Phú Thứ, huyện Tây Hòa, Phú Yên) mà dư luận cho là cổ vật có giá trị rất cao.
Hiện vật đang lưu giữ tại nhà ông Lê Văn Bay. Ảnh: Tr.T
Theo Bảo tàng Phú Yên, hiện vật mà ông Lê Văn Bay đang lưu giữ gồm một vật hình hồ lô, hai vật hình cóc.
Hiện vật hình hồ lô có chất liệu đồng, cao 30 cm, đường kính nơi rộng nhất 15 cm, trên thân hồ lô có đúc nổi hình bát tiên (tám vị tiên theo điển tích Trung Quốc), dưới đế có bốn chữ Hán là Tuyên Đức niên chế.
Hai hiện vật hình cóc có đặc điểm giống nhau là chất liệu đồng, cao 7 cm, dài 19 cm, miệng cóc ngậm đồng tiền, dưới đế có bốn chữ Hán là Đại Minh Tuyên Đức.
Ông Nguyễn Hữu An, Giám đốc Bảo tàng Phú Yên, cho hay qua xem xét, thu thập thông tin, căn cứ vào đặc điểm hiện vật, Bảo tàng Phú Yên nhận định số hiện vật trên do ông Lê Văn Bay đang lưu giữ không phải là cổ vật mà là hiện vật giả cổ. Số hiện vật này không có giá trị lớn như người dân đồn đoán.
Bảo tàng Phú Yên thông tin thêm: loại hình đồ vật nói trên được sản xuất với số lượng nhiều, bày bán tại các điểm bán hàng lưu niệm, đồ mỹ nghệ. Gần đây còn được giới thiệu trên các trang mạng xã hội.
Các trang mạng này rao bán hiện vật hình hồ lô với giá 1-3 triệu đồng tùy theo kích thước; hiện vật hình cóc có giá bán 300.000- 500.000 đồng.
Có trường hợp người bán cố ý dùng nhiều cách để làm biến đổi màu sắc, độ oxy hóa bề mặt hiện vật, làm cho hiện vật giống như cổ vật để lừa bán với giá bán cao hơn giá trị thật.
Theo ông Nguyễn Hữu An, đây không phải lần đầu xuất hiện loại hình hiện vật này trên địa bàn tỉnh Phú Yên.
Năm 2016, một người tự giới thiệu ở huyện Sông Hinh đem đến Bảo tàng Phú Yên giới thiệu bán một bộ hiện vật có đặc điểm tương đồng với số hiện vật mà ông Lê Văn Bay đang lưu giữ. Tuy nhiên, Bảo tàng Phú Yên không mua số hiện vật đó vì nhận thấy đây không phải là cổ vật.
Đo đạc, xác minh hiện vật bị đồn đoán là cổ vật. Ảnh: Tr.T
Bảo tàng Phú Yên đã kiến nghị Sở VH-TT&DL tỉnh Phú Yên có văn bản đề nghị UBND huyện Tây Hòa chỉ đạo các cơ quan liên quan tổ chức tuyên truyền, bác bỏ dư luận không đúng về giá trị số hiện vật ông Lê Văn Bay đang lưu giữ.
Trước đó, như PLO đã phản ánh, thời gian qua, một số nơi ở Phú Yên xuất hiện thông tin một người dân ở thị trấn Phú Thứ phát hiện, sở hữu một số cổ vật có niên đại hơn 20.000 năm, có giá trị lên đến 1,5 tỉ USD, tương đương hơn 34.000 tỉ đồng. Tin đồn còn cho rằng nhiều người sưu tầm đồ cổ ở các nơi đến hỏi mua với số tiền rất lớn nhưng người sở hữu đồ vật không bán.
Làm việc với cơ quan công an, ông Lê Văn Bay trình bày: cách đây 13 năm, trong một lần đi làm gỗ ở khu vực giáp ranh giữa Tây Nguyên và Campuchia, ông nhặt được một số đồ vật bằng kim loại, gồm một vật có hình dáng giống bình hồ lô và hai vật hình dáng giống con cóc ngậm đồng tiền. Ông Bay mang các đồ vật này về nhà trưng bày và coi đó là vật quý.
Ngày 9-2, có hai người đi ô tô mang kiểm soát có mã vùng 35 đến nhà ông Bay hỏi xem các món đồ vật trên rồi về, không đề cập đến số tiền mua hay giá trị cũng như niên đại của các đồ vật trên.
Ông Bay nói rằng gia đình ông tự nhận định niên đại của số đồ vật trên khoảng 2.000 năm chứ chưa có cơ quan nào thẩm định về niên đại, giá trị thật sự của các đồ vật. Gia đình ông không biết ai đã tung tin số đồ vật trên có niên đại 20.000 năm, có giá trị kinh tế rất lớn.
Ông Bay mong muốn các cơ quan chức năng cùng chính quyền địa phương xác định giá trị thật của những đồ vật trên.
Ông Bay cũng đề nghị tiến hành các thủ tục theo quy định nếu xác định đây là cổ vật có giá trị cao thì để gia đình ông sớm ổn định cuộc sống.