Ngày 14-5, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử 14 bị cáo trong vụ buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh xảy ra tại Công ty VN Pharma, Cục Quản lý dược Bộ Y tế và một số đơn vị liên quan.
Kết thúc phần xét hỏi, HĐXX tuyên bố chuyển sang phần tranh luận. Mở đầu, đại diện VKS trình bày quan điểm luận tội đối với các bị cáo.
Theo đó, đại diện VKS đề nghị tuyên phạt ông Trương Quốc Cường, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế, cựu Cục trưởng Cục Quản lý dược 7-8 năm tù về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Bị cáo Nguyễn Minh Hùng, cựu chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc Công ty VN Pharma bị đề nghị 20 năm tù về tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, cộng với bản án trước đó 17 năm tù, tổng hợp là 30 năm tù.
12 bị cáo còn lại bị đề nghị từ hai đến 20 năm tù, về một trong ba tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh hoặc lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ.
Về trách nhiệm dân sự, đại diện VKS đề nghị HĐXX buộc các bị cáo tại Công ty VN Pharma liên đới bồi thường số tiền hơn 31 tỉ đồng thu lời bất chính. Trong đó, ghi nhận việc ông Trương Quốc Cường tự nguyện nộp hơn 1 tỉ đồng, Nguyễn Minh Hùng nộp 5 tỉ đồng để bảo đảm thi hành án.
Ông Trương Quốc Cường, cựu thứ trưởng Bộ Y tế, bị đề nghị 7-8 năm tù. Ảnh: UYÊN TRANG |
Vì lợi nhuận mà bất chấp đạo đức, pháp luật
Năm 2007, Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam, sinh sống và có quốc tịch tại Canada) về Việt Nam. Khang gặp đại diện Công ty cổ phần Dược phẩm Trung ương II và Công ty TNHH Dược phẩm Vimedimex, giới thiệu mình là người của Công ty Heatlh 2000 Canada Chi nhánh Việt Nam.
Khang đặt vấn đề muốn nhờ hai công ty này đứng tên đăng ký, nộp hồ sơ đề nghị Cục Quản lý dược - Bộ Y tế cấp phép lưu hành cho bảy loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada: Extrafovir, Kaderox-250, Kafotax-1000, MGP Axinex-1000, MGP Mosinase-625, H2K Levofloxacin và H2K Ciprofloxacin.
Mặc dù hồ sơ mà Khang cung cấp gồm hàng loạt giấy tờ giả nhưng dưới sự “tiếp tay” của nhiều bị cáo tại Cục Quản lý dược, cả bảy loại thuốc nêu trên đều được cấp phép một cách ngoạn mục. Có được giấy phép, Khang nhờ cháu mình là Võ Mạnh Cường (cựu giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải Quốc tế H&C) làm đại diện để phát triển thị trường.
Tiếp đó, hai người thỏa thuận, ký hợp đồng bán 6/7 thuốc nhãn mác Heatlh 2000 Canada với tổng số lượng hơn 2,4 triệu hộp thuốc, trị giá hơn 148 tỉ đồng cho năm doanh nghiệp kinh doanh dược phẩm tại Việt Nam, thông qua 51 hợp đồng ngoại thương.
Trong đó, Khang trực tiếp thỏa thuận bán 6/7 loại thuốc với hơn 1,5 triệu hộp, thông qua 36 hợp đồng, tổng giá trị gần 95 tỉ đồng. Cường trực tiếp thỏa thuận bán 4/7 thuốc, với hơn 830.000 hộp cho Công ty VN Pharma, thông qua 15 hợp đồng, tổng giá trị hơn 54 tỉ đồng.
Đến nay, Khang đã bỏ trốn, thời hạn điều tra đã hết, cơ quan công an ra quyết định đình chỉ vụ án đối với bị can, khi nào bắt được sẽ xử lý sau.
Do vậy, trong phạm vi vụ án lần này, cơ quan tố tụng chỉ xem xét trách nhiệm các bị cáo phạm tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh đối với số lượng hơn 830.000 hộp thuốc với tổng giá trị hơn 54 tỉ đồng.
Đại diện VKS đánh giá các bị cáo tại Công ty VN Pharma vì ham muốn lợi nhuận mà bất chấp đạo đức, pháp luật, sức khỏe người dân. Hành vi này ảnh hưởng đến uy tín của ngành y tế, phạm tội nhiều lần… nên cần có hình phạt nghiêm khắc.
Riêng các bị cáo Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường, Nguyễn Trí Nhật… đều đã có tiền án có hiệu lực pháp luật nên cần tổng hợp thành bản án chung để thi hành.
Đại diện VKS thực hành quyền công tố tại tòa. Ảnh: UYÊN TRANG |
Các bị cáo ở Bộ Y tế “gây hậu quả nghiêm trọng”
Như đã đề cập, các bị cáo tại VN Pharma và Công ty H&C dùng nhiều thủ đoạn để tuồn thuốc giả vào Việt Nam với số lượng cực lớn. Để những thủ đoạn này trót lọt, không thể không nói tới sự “dọn đường” từ một số cá nhân tại Cục Quản lý dược – Bộ Y tế.
Về cá nhân, ông Trương Quốc Cường, với tư cách cục trưởng Cục Quản lý Dược, phó chủ tịch thường trực Hội đồng xét duyệt thuốc, đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao; thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc.
Bị cáo Cường đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam với trị giá hơn 148 tỉ đồng.
Đặc biệt, trước khi vụ án bị khởi tố, nhiều cơ quan bao gồm cả phía Việt Nam và Canada đã có cảnh báo về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc, xuất xứ, vậy nhưng ông Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy các loại thuốc này.
Quá trình xét xử, đại diện VKS nhận định ông Trương Quốc Cường mới chỉ thừa nhận trách nhiệm người đứng đầu mà chưa thành khẩn thừa nhận sai phạm cụ thể như cáo trạng truy tố.
Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Thị Thu Thủy (cựu phó trưởng Phòng quản lý giá thuốc) đã không chấp hành quy định pháp luật, tự ý thẩm định lại hồ sơ hai loại thuốc giả rồi tẩy xóa và thay đổi kết quả đánh giá từ “không cấp số đăng ký” thành cho “bổ sung hồ sơ”. Bị cáo vì động cơ cá nhân mà thực hiện trái công vụ, tạo điều kiện cho thuốc giả được cấp số đăng ký. Quá trình xét xử, bị cáo khai báo quanh co.
Đánh giá chung, đại diện VKS nhận định hành vi phạm tội của các bị cáo là cựu lãnh đạo, cán bộ thuộc Bộ Y tế gây hậu quả nghiêm trọng, cụ thể là giúp 6/7 loại thuốc giả mang nhãn mác Health 2000 Canada được nhập khẩu vào Việt Nam, bán tới tay người bệnh.
Mức án VKS đề nghị với 14 bị cáo
Nhóm tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh:
Nguyễn Minh Hùng: 20 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó 17 năm tù là 30 năm tù
Võ Mạnh Cường: 20 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó 20 năm tù là 30 năm tù.
Nguyễn Trí Nhật: 15-16 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó 12 năm tù là 27-28 năm tù.
Ngô Anh Quốc: 14-15 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó 16 năm tù là 30 năm tù.
Phan Cẩm Loan: 11-12 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó bảy năm tù là 18-19 năm tù.
Lê Vũ Phương: 10-11 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó năm năm tù là 15-16 năm tù.
Phạm Quỳnh Trang: 9-10 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó bốn năm tù là 13-14 năm tù.
Phạm Anh Kiệt: 11-12 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó ba năm tù là 14-15 năm tù.
Nguyễn Thị Quyết: 8-9 năm tù.
Nhóm tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ:
Phạm Hồng Châu: 7-8 năm tù.
Nguyễn Thị Thu Thủy: 4-5 năm tù.
Nhóm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng:
Trương Quốc Cường: 7-8 năm tù
Nguyễn Việt Hùng: 3-4 năm tù
Lê Đình Thanh: 2-3 năm tù