Vụ ông Đinh La Thăng: Không có vùng cấm với bất kỳ ai

14 giờ 30 ngày 11-1, đại diện VKS đã luận tội và đề nghị mức án dành cho các bị cáo trong vụ án xảy ra tại PVN và PVC.

Đề nghị mức án cao nhất là tù chung thân

Theo đó, nguyên chủ tịch HĐTV PVN Đinh La Thăng bị đề nghị mức án 14-15 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Cùng tội này, nguyên tổng giám đốc (TGĐ) PVN Phùng Đình Thực bị đề nghị 12-13 năm tù.

Nguyên chủ tịch HĐQT PVC Trịnh Xuân Thanh bị đề nghị 13-14 năm tù về tội cố ý làm trái…, tù chung thân về tội tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt là tù chung thân. Người thứ hai trong vụ án bị truy tố về cả hai tội là nguyên TGĐ PVC Vũ Đức Thuận bị đề nghị 8-9 năm tù về tội cố ý làm trái…, 18-19 năm tù về tội tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt là 26-28 năm tù.

Ngoài ra, 10 bị cáo khác bị đại diện VKS đề nghị phạt 17-18 tháng tù đến 10-11 năm tù về tội cố ý làm trái…, tám bị cáo còn lại bị đề nghị phạt 30-36 tháng tù treo đến 18-19 năm tù về tội tham ô tài sản.

“Ông Thăng phạm tội cố ý làm trái…”

Theo đại diện VKS, dù biết rõ PVC đang gặp khó khăn rất lớn về tài chính và chưa có năng lực, kinh nghiệm thi công những dự án nhiệt điện lớn nhưng ông Đinh La Thăng, với vai trò chủ tịch HĐTV PVN, vẫn giao cho PVC thực hiện gói thầu EPC dự án Nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) Thái Bình 2 theo hình thức chỉ định thầu.

Ông Đinh La Thăng tại phiên tòa. Ảnh: Đ.MINH

Thực chất của việc ký kết các hợp đồng EPC 33 và hợp đồng chuyển đổi chủ thể số 4194 nhằm mục đích lấy tiền của PVN để chuyển cho PVC đang chìm đắm trong nợ nần. Chỉ trong vòng chưa đầy 10 ngày (từ ngày 23 đến 31-5-2011), thông qua việc chi tạm ứng, PVC đã rút của PVN 1.000 tỉ đồng trên tổng số hơn 1.300 tỉ đồng và 6,6 triệu USD tạm ứng trái quy định. Sau đó PVC sử dụng không đúng mục đích hơn 1.115 tỉ đồng, gây thiệt hại cho PVN hơn 119 tỉ đồng. Việc chỉ định nhà thầu thiếu năng lực kinh nghiệm, tài chính là PVC đã để lại hệ lụy rất lớn.

Theo đại diện VKS, ông Thăng không thừa nhận trách nhiệm như cáo buộc, cho rằng trong quá trình triển khai dự án NMNĐ Thái Bình 2, để xảy ra các sai phạm trong việc ký kết hợp đồng và tạm ứng cho PVC là trách nhiệm của các đơn vị, cá nhân trực tiếp thực hiện. Ông Thăng chỉ nhận trách nhiệm là người đứng đầu, do sức ép về tiến độ nên nôn nóng, chưa chỉ đạo kiểm tra, giám sát chặt chẽ, thường xuyên.

Đại diện VKS cho rằng ông Thăng phạm tội thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, gây tổn hại rất lớn về mặt kinh tế cũng như xã hội. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo cũng chỉ nhận trách nhiệm của người đứng đầu mà chưa nghiêm túc nhận ra hành vi trái pháp luật của mình. Do vậy, cần có hình phạt nghiêm khắc dành cho bị cáo. Tuy nhiên, bản thân bị cáo chưa có tiền án, tiền sự; ít nhiều đã nhận một phần trách nhiệm với tư cách là người đứng đầu nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.

Về ông Trịnh Xuân Thanh, đại diện VKS cho rằng quá trình thực hiện dự án NMNĐ Thái Bình 2 đã chỉ đạo nguyên TGĐ PVC Vũ Đức Thuận ký hợp đồng số 33 không đúng quy định, sử dụng tiền tạm ứng không đúng mục đích. Cạnh đó, để có tiền chi tiêu cá nhân, ông Thanh cùng ông Thuận đề ra chủ trương và giao cho phó TGĐ PVC Nguyễn Anh Minh chỉ đạo thuộc cấp lập khống hồ sơ thiết kế, dự toán thi công, nghiệm thu, thanh quyết toán bốn hạng mục phụ trợ dự án NMNĐ Vũng Áng 1 và dự án Nhà máy Quảng Trạch 1, rút hơn 13 tỉ đồng. Bị cáo không thành khẩn, quanh co, chối tội. Bị cáo có tình tiết giảm nhẹ là đã khắc phục hậu quả nhưng cần phải trừng trị nghiêm khắc mới bảo đảm tính răn đe và phòng ngừa chung.

Nguyên TGĐ PVN Phùng Đình Thực dù biết PVC không đủ năng lực nhưng cùng ông Đinh La Thăng và nguyên phó TGĐ PVN Nguyễn Quốc Khánh ký hợp đồng số 33 không đúng quy định. Tại phiên tòa bị cáo khai báo không thành khẩn, đổ lỗi cho cấp dưới, cần có hình phạt nghiêm khắc. Tuy nhiên, bị cáo phạm tội lần đầu, quá trình công tác có nhiều thành tích nên cần xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt...

Tương tự, ông Khánh (bị đề nghị phạt 10-11 năm tù về tội cố ý làm trái…) cũng cho rằng chỉ sau này mới biết hợp đồng số 33 trái quy định và không chỉ đạo việc chi tạm ứng trái nguyên tắc. Tuy nhiên, căn cứ vào tài liệu thu thập được, lời khai của nhân chứng, người liên quan, kết luận giám định cùng các tài liệu, chứng cứ khác có đủ cơ sở khẳng định hành vi phạm tội của bị cáo.

Các bị cáo còn lại hầu hết đều khai nhận hành vi phạm tội. Theo đại diện VKS, có đủ cơ sở khẳng định việc VKSND Tối cao truy tố các bị cáo về tội cố ý làm trái… và tội tham ô tài sản là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

“Ông Thăng chỉ thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”

Ngay sau phần luận tội của đại diện VKS, luật sư (LS) Phan Trung Hoài đã trình bày bài bào chữa cho ông Đinh La Thăng.

LS Hoài cho rằng quá trình điều tra và tại phiên tòa ông Thăng đã nghiêm túc nhận trách nhiệm, kể cả trách nhiệm về những sai phạm của những cán bộ dưới quyền. LS đề nghị HĐXX, VKS xem xét bản chất, nguyên nhân, bối cảnh vụ án, hành vi khách quan, nhận thức chủ quan, những vấn đề cần làm rõ thêm để xác định khoản thiệt hại. Cùng với sự thành tâm nhận trách nhiệm của người đứng đầu để xem xét lại tội danh cố ý làm trái… đối với ông Thăng. “Ông có dấu hiệu của hành vi khác, trách nhiệm khác. Trách nhiệm của ông là đã thiếu kiểm tra, giám sát nhưng chúng tôi xin phép không xác định tội danh” - LS nói.

Cạnh đó, LS Hoài đề nghị HĐXX có xem xét hướng xử lý phù hợp để bảo đảm tránh gây bất lợi thêm cho ông Thăng. Trong vụ án này, ông Thăng bị đại diện VKS đề nghị mức án 14-15 năm tù. Trong vụ án liên quan đến hành vi góp vốn 800 tỉ đồng của PVN vào OceanBank, ông cũng bị đưa ra xét xử về tội cố ý làm trái, khi tổng hợp hình phạt của hai bản án thì mức án có thể sẽ lên tới gần 30 năm tù.

“Không thể nói ông Đinh La Thăng không có sai phạm. Ông Thăng và HĐTV PVN phải có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết của HĐTV. Chiếu theo các quy định của pháp luật thì có dấu hiệu của tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” - LS Nguyễn Huy Thiệp nói rõ hơn khi bào chữa cho ông Thăng.

LS Thiệp yêu cầu đại diện VKS chứng minh có sự chỉ đạo của ông Thăng đối với việc chỉ định thầu, ký hợp đồng số 33, tạm ứng cho PVC trái quy định để PVC chi sai mục đích. Cạnh đó, LS yêu cầu đại diện VKS chứng minh căn cứ để xác định khoản lãi được coi là hậu quả của vụ án...