Căng thẳng trong quan hệ giữa Nga với Anh và phương Tây quanh vụ cha con cựu điệp viên người Nga Sergei Skripal bị đầu độc tại Anh mấy ngày nay lại nổi lên nghiêm trọng. Diễn biến mới nhất, ngày 6-9, Anh và Nga đã tranh luận dữ dội tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) khi Anh đưa thông tin cập nhật điều tra về vụ việc ra cuộc họp.
Anh-Nga tranh cãi dữ dội tại LHQ
Tại cuộc họp, Đại sứ Anh tại LHQ Karen Pierce trình bày kết quả điều tra vụ việc của các nhà điều tra Anh. Bà Pierce nhấn mạnh hai nghi can thực hiện vụ đầu độc mà Anh vừa chính thức truy tố hai ngày trước đó là đặc vụ của Cơ quan Tình báo quân đội Nga (GRU). Thủ tướng Anh Theresa May ngày trước đó khẳng định hai nghi can Alexander Petrov và Ruslan Boshirov ra tay đầu độc theo chỉ đạo của một quan chức cấp cao trong chính phủ Nga. Ông Skripal vốn là nhân viên của GRU trước bị buộc tội làm gián điệp cho Anh và được trao sang Anh theo chương trình trao đổi với các điệp viên Nga bị bắt tại Mỹ.
Theo điều tra của Anh, chất độc Novichok được chứa trong một chai nước hoa tuồn từ Nga vào Anh qua một chuyến bay của hãng Aeroflot (Nga). Chuyến bay hạ cánh xuống sân bay Gatwick ở thủ đô London (Anh), đi qua các trạm tàu lửa và một khách sạn giá rẻ ở London, sau đó đến thị trấn Salisbury - nơi xảy ra vụ đầu độc hai cha con ông Skripal.
Theo cảnh sát Anh, hai nghi can người Nga đến Salisbury ngày 3-3, sau đó quay về London rồi quay lại ngày 4-3. Hai nghi can đến Salisbury bằng tàu hỏa lúc 11 giờ 48 ngày 4-3 và rời đi trước 14 giờ. Hình ảnh an ninh cho thấy hai nghi can này có xuất hiện gần nhà ông Skripal. Cha con ông Skripal được phát hiện nằm ngất trên một băng ghế gần một trung tâm mua sắm lúc 17 giờ.
Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya (trái, hàng đầu) và Đại sứ Anh tại LHQ Karen Pierce (phải, hàng đầu) trong cuộc họp ngày 6-9. Ảnh: AP
Phản pháo lại, Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya chỉ trích các cáo buộc phía Anh là “một hỗn hợp những lời nói dối”, vô căn cứ, Nga không liên quan nào trong vụ đầu độc. Theo ông Nebenzya, chính phía Anh nói hai nghi can khả năng lớn đã dùng bí danh khi vào Anh, điều này đặt ra câu hỏi tại sao Anh chắc đó là các công dân Nga mà còn lại là đặc vụ của GRU đồng thời từ chối cung cấp thông tin về các nghi can như dấu vân tay - cái mà những người này phải cung cấp khi xin visa vào Anh. Từ điều này có thể thấy phía Anh không thật sự hứng thú với việc tìm ra chân tướng các nghi can.
Theo ông Nebenzya, các cáo buộc của Anh không giải thích được tại sao Nga muốn giết ông Skripal hay chọn một hình thức ám sát lạ lùng thế. Ông Nebenzya cho rằng các cáo buộc này nhằm tạo làn sóng chống lại Nga, rằng Anh cố tình đưa ra cáo buộc này đúng vào thời điểm chuẩn bị tạo cớ đánh Syria.
Anh nhờ Interpol bắt hai nghi can Nga
Các nước Pháp, Đức, Canada và Mỹ ngày 6-9 ra tuyên bố chung nói hoàn toàn tin tưởng vào đánh giá của Anh, rằng nghi phạm đầu độc là hai đặc vụ người Nga làm việc cho GRU, ra tay theo chỉ đạo của chính phủ Nga. Các nước thống nhất sẽ cùng hành động ngăn chặn “các hành động thù địch của các mạng lưới tình báo nước ngoài”, đề nghị Nga công khai chương trình Novichok của mình.
Anh ngày 6-9 đã yêu cầu tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) ra lệnh bắt hai nghi can người Nga. Tuy nhiên, NBC News (Mỹ) dẫn nhận định chuyên gia rằng khả năng rất lớn là Anh sẽ không thể bắt được hai nghi can.
Các nhà điều tra Anh nói họ có khả năng khớp các thông tin lại với nhau để xác định di chuyển của hai nghi can. Cảnh sát nói đã xác định được sân bay, các trạm tàu lửa, khách sạn hai nghi can sử dụng trước khi đầu độc cha con ông Skripal. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, cơ hội bắt được hai nghi can này hầu như bằng không. Các công tố Anh đã nói sẽ không đề nghị Nga dẫn độ vì hiến pháp Nga không cho phép dẫn độ công dân sang nước khác chịu tội.
Thay vào đó, Anh sẽ tìm kiếm lệnh bắt trên toàn châu Âu, nghĩa là hai nghi can này nếu bước vào lãnh thổ Liên minh châu Âu sẽ bị bắt. Tuy nhiên, khả năng này thấp vì hai nghi can chắc chắn sẽ không tự chui đầu vào rọ.
Cha con ông Skripal đang ở đâu? Hai cha con cựu điệp viên Skripal bị đầu độc ngày 4-3 ở thị trấn Salisbury. Chất đầu độc được phía Anh xác định là chất độc hóa học Novichok - được các nhà khoa học Nga phát triển từ thời Liên bang Xô viết (thập niên 1970-1980). Hai người may mắn sống sót sau nhiều tuần được cứu chữa ở bệnh viện. Hiện cả hai đang ở nơi bí mật. Express (Anh) dẫn ý kiến nhiều chuyên gia rằng khả năng lớn hai cha con ông Skripal đã được đưa sang một nước khác cách Anh “hàng ngàn cây số”, có thể là Mỹ, Canada, Úc hoặc New Zealand. Theo các chuyên gia, sau vụ đầu độc này, có khả năng Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) sẽ đề nghị cho hai cha con ông Skripal ở Mỹ với danh tính mới nhằm ngăn nguy cơ bị ám sát lần nữa. |