Hôm 1-8, trong một bài đăng trên Twitter, Tổng thống Trump nói Trung Quốc đã không thực hiện đúng lời hứa mua hàng nông sản Mỹ với số lượng lớn và do đóM ỹ sẽ áp một mức thuế mới bắt đầu từ ngày 1-9.
Động thái này khiến chỉ số chứng khoán Dow giảm hơn 280 điểm và lãi suất của kho bạc cũng giảm mạnh.
Ông Trump nói chuyện với phóng viên. Ảnh: Bloomberg
Vào tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã có mặt tại Thượng Hải nhằm bắt đầu lại các cuộc đàm phán thương mại đã bị đình trệ. Ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đồng ý thỏa thuận tạm ngừng cuộc chiến thương mại bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20 hồi tháng 6 tại Nhật Bản.
Để chuẩn bị cho cuộc vận động cử tri lớn tại bang Ohio, ông Trump muốn đảm bảo với giới nông dân, những người đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc chiến thương mại, rằng Trung Quốc đang tăng cường mua hàng nông sản Mỹ. Tuy nhiên, các ông Lighthizer và Mnuchin đã báo với tổng thống rằng các cuộc đàm phán ở Thượng Hải không có kết quả như ông mong muốn.
Trên thực tế, các cuộc đàm phán thương mại tại Thượng Hải hồi tuần trước diễn ra rất nhanh và không hiệu quả. Cả Robert Lighthizer và Steven Mnuchin chỉ ở Trung Quốc trong hơn 24 giờ và hành trình của họ bao gồm một bữa tối và một cuộc họp kéo dài khoảng 3 giờ.
Cả hai phía đều không có đội ngũ nhân viên đủ lớn và cần thiết cho các cuộc thảo luận liên quan đến chi tiết, như trong các vòng đàm phán trước.
Với suy đoán là người Trung Quốc đang chờ đàm phán với một tổng thống Dân chủ ở nhiệm kỳ sắp tới, ông Trump nói rằng một nền kinh tế mạnh mẽ sẽ giúp Washington chiếm thế thượng phong nếu tranh chấp kéo dài. Nhưng các cố vấn của ông cho rằng một mức thuế quan mới có thể gây tổn hại cho nền kinh tế Mỹ và làm căng thẳng thêm quan hệ với Trung Quốc.
Trong cuộc họp ở Phòng Bầu dục, khi tổng thống ra lệnh áp thuế mới lên hàng Trung Quốc, hầu như tất cả mọi người có mặt - bao gồm Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton, Cố vấn kinh tế Larry Kudlow và quyền Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney - đều quyết liệt phản đối quyết định của ông. Người duy nhất không phản đối là ông Peter Navarro, một nhân vật diều hâu đối với Trung Quốc.
Cuộc tranh luận kéo dài gần 2 giờ. Tổng thống nói ông đã hết kiên nhẫn và kiên trì với quyết định của mình. Cuối cùng các cố vấn đã nhượng bộ và giúp ông phác thảo bài đăng trên Twitter về mức thuế mới, WSJ cho biết.
Ngoài ra, các cố vấn cũng kêu gọi Tổng thống Trump tập trung vào các hiệp định thương mại khác, bao gồm những thỏa thuận với Canada và Mexico, vốn vẫn cần sự chấp thuận của quốc hội, cũng như các cuộc đàm phán với Nhật Bản, trong những tuần gần đây đã đạt được một số bước tiến.
Các sản phẩm tiêu dùng của Trung Quốc sẽ bị áp thuế trong lần tới bao gồm điện thoại thông minh, quần áo, đồ chơi và trò chơi điện tử.
Hội đồng doanh nghiệp Mỹ - Trung Quốc, đại diện cho các công ty kinh doanh tại Trung Quốc, bày tỏ lo ngại về tác động tiêu cực đối với các thành viên. Đó là việc tăng cường giám sát quy định, trì hoãn giấy phép và phê duyệt, cũng như sự phân biệt đối xử với các công ty của Mỹ trong hoạt động đấu thầu mua sắm của chính phủ.
Đồng thời, việc chính quyền Trump quyết định tiến hành bán vũ khí cho Đài Loan cũng khiến những nhà lãnh đạo Trung Quốc mất lòng tin đối với tổng thống Mỹ.