Khoảng hơn tháng qua, nhiều người dân ở huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu bàn luận về "hệ số K bằng 38" mà huyện này vừa triển khai thực hiện bồi thường cho dân khi thu hồi đất để làm giao thông. Hệ số này rất có lợi cho người dân bị thu hồi đất nhưng cũng có người gửi đơn tố giác, cho rằng hệ số K bằng 38 là có lợi ích sân sau, làm thiệt hại cho ngân sách.
Hệ số K bằng 38,53
Tháng 10-2023, UBND huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu ban hành Quyết định phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất để bồi thường khi thực hiện dự án xây dựng tuyến đường từ cầu Tư Cồ đến chùa Linh Ứng, xã Điền Hải (khoảng 5km).
Theo đó, hệ số K tại Quyết định này chia làm nhiều mức. Cụ thể, có 2/40 vị trí đất được áp dụng hệ số K bằng 38,53; Có 5/40 vị trí có hệ số K bằng 12,467; có 2/40 vị trí có K bằng 7,365; số còn lại có K từ 2 đến hơn 5,4. Chỉ 2/40 vị trí có K nhỏ hơn 2.
Đối chiếu với hệ số K do tỉnh ban hành thì hệ số K của huyện ban hành cao hơn rất lớn.
Tại Quyết định số 15/2022/QĐ-UBND, ngày 5-7-2022 của UBND tỉnh Bạc Liêu về phê duyệt hệ số (K) điều chỉnh giá đất tại huyện Đông Hải thể hiện phần lớn vị trí có K là 1.1, một số ít vị trí có K gần 2.0, cá biệt có một vị trí có K cao nhất là 3.0.
Theo quy định của Luật đất đai 2013 và Nghị định 44/2014/NĐ-CP, mức giá đền bù giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất được tính bằng công thức: Giá đất trong bảng giá đất cấp tỉnh ban hành nhân với (x) hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K).
Giá đất được UBND cấp tỉnh ban hành 5 năm 1 lần.
Hệ số K áp dụng trong bồi thường về đất do UBND cấp tỉnh quyết định, trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá thị trường và thông tin về giá đất trên cơ sở dữ liệu đất đai. Hệ số này không được công bố trước và áp dụng theo từng năm như đối với trường hợp hệ số K trong thu tiền sử dụng đất. Nó được xác định theo từng dự án cụ thể, thông qua nhiều khâu từ tư vấn - Hội đồng thẩm định giá xem xét - UBND tỉnh phê duyệt.
Từ hệ số K cao như vậy, nhiều người bị ảnh hưởng bởi dự án đường Tư Cồ - chùa Linh Ứng đã được nhận số tiền bồi thường. Ông D có 1.314 m2 đất được bồi thường hơn 3,7 tỷ đồng; ông T có 2.820 m2 đất được bồi thường về đất hơn 4,6 tỷ đồng; ông Phạm Văn T có 236,2 m2 đất được bồi thường hơn 1,6 tỷ đồng; Ông Lâm Văn N có 183 m2 đất được bồi thường về đất hơn 1,6 tỷ đồng... ngược lại, với hệ số K dưới 2, một số hộ dân được bồi thường dưới 70 triệu đồng cho 1.000 m2.
Anh Cường, một người dân ở chợ Kinh Tư, xã Điền Hải, nơi đầu đường cầu Tư Cồ - Chùa Linh Ứng nói: "Theo tôi biết, hệ số K bằng 38 chỉ có ở TP.HCM. Nhưng đó là hệ số K để lập phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư chứ không phải hệ số K để tính giá bồi thường thực tế cho dân. Nên hệ số K bằng 38 của Đông Hải là rất hi hữu. Hệ số này có lợi cho dân, nên người dân bị giải toả rất mừng".
Lùm xùm nên chuyển cơ quan điều tra
Thông tin hệ số K bằng 38 lan truyền nhanh trong người dân ở địa phương và giữa tháng 4-2024, một người ở địa phương đã gửi đơn tố giác đến cơ quan chức năng về hệ số này.
Ngày 23-4-2024, phóng viên PLO đã đến huyện Đông Hải tìm hiểu và qua điện thoại, ông Trần Tuấn Kiệt, Chủ tịch UBND huyện Đông Hải cho biết đã chuyển toàn bộ hồ sơ đến Cơ quan điều tra Công an tỉnh Bạc Liêu để làm rõ việc bồi thường đất dự án đường Cầu Tư Cồ - Chùa Linh Ứng.
"Có đơn tố giác chúng tôi có tiêu cực trong vụ việc này. Từ đó tôi đã chuyển hồ sơ cho công an làm rõ. Khi nào có kết quả từ công an thì sẽ cung cấp đầy đủ chính thức cho nhà báo" - ông Kiệt nói với phóng viên PLO qua điện thoại.
Phóng viên yêu cầu thêm với ông Kiệt về việc chỉ xin nắm thông tin bước đầu về cơ sở xây dựng hệ số K để tuyên truyền cho người dân hiểu rõ, hiểu đúng nhưng ông Kiệt vẫn cho rằng nên chờ kết quả điều tra của công an.
Theo hồ sơ, Quyết định phê duyệt hệ số K cao bất thường trong dự án làm đường nói trên do UBND huyện Đông Hải ban hành, trên cơ sở được UBND tỉnh Bạc Liêu uỷ quyền và tờ trình của Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường huyện này.
Mức bồi thường bình quân 737 triệu đồng/1000 m2
Theo hồ sơ bồi thường đất làm đường từ Cầu Tư Cồ đến Chùa Linh Ứng, đã có 40 hộ dân được bồi thường về đất số tiền hơn 28,7 tỷ đồng. Tổng diện tích bồi thường là 38.902 m2. Tính bình quân, mỗi công đất (1.000 m2), huyện Đông Hải bồi thường cho dân 737 triệu đồng.
Theo khảo sát của phóng viên, phần lớn diện tích đất thu hồi là nuôi trồng thuỷ sản và làm muối. Theo người dân địa phương, hai loại đất này có giá giao dịch thực tế tại địa phương là từ 120 triệu đến 200 triệu đồng/1.000 m2.