Nghiên cứu mới này được công bố trên Diabetes Care vào ngày 28 tháng 8 do Trung tâm nghiên cứu lão hóa Karolinska Institutet ở Thụy Điển. Họ phát hiện ra rằng những người mắc tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2 có nhiều khả năng có tuổi não cao hơn tuổi theo niên đại của họ.
Quá trình não lão hóa diễn ra nhanh hơn có liên quan đến nguy cơ mắc các rối loạn thoái hóa thần kinh như chứng mất trí và tử vong cao hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng phát hiện việc lựa chọn lối sống lành mạnh, chẳng hạn như không hút thuốc, có thể làm giảm mối liên hệ này.
Sau đây là mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường và sức khỏe não bộ, cũng như những điều bạn có thể làm để não bộ luôn khỏe mạnh khi lão hóa.
Sử dụng trí tuệ nhân tạo để ước tính tuổi não
Đối với nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã xem xét các bản chụp cộng hưởng từ não (MRI) của hơn 31.000 người tham gia UK Biobank. Những người tham gia này ở độ tuổi từ 40 đến 70 và không mắc chứng mất trí.
Tất cả những người tham gia đều được chụp não MRI tới hai lần trong suốt 11 năm theo dõi. Sau đó, các nhà nghiên cứu sử dụng mô hình máy học để giúp họ ước tính tuổi não của mỗi người liên quan đến tuổi theo niên đại của họ. Học máy là một nhánh của trí tuệ nhân tạo sử dụng thuật toán để trích xuất các mẫu từ tập dữ liệu.
Sau đó, các nhà nghiên cứu xem xét tiền sử bệnh án và việc sử dụng thuốc của người tham gia để xác định xem họ có mắc tiền tiểu đường hay tiểu đường loại 2 hay không.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng tiền tiểu đường và tiểu đường có liên quan đến não bộ già hơn 0,5 và 2,3 tuổi so với tuổi thực của một người. Về cơ bản, những người mắc các tình trạng này có bộ não lão hóa nhanh hơn so với độ tuổi của họ.
Sức khỏe não bộ và bệnh tiểu đường có liên quan như thế nào?
Một nghiên cứu năm 2021 phát hiện ra rằng việc được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường loại 2 khi còn trẻ có liên quan đến nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn.
Một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng một người mắc bệnh tiểu đường loại 2 càng lâu thì khả năng gặp phải những thay đổi về cấu trúc não càng cao.
Đặc biệt, người bị tiền tiểu đường và tiểu đường có tác động trực tiếp đến quá trình não lão hóa và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.
Theo các nhà nghiên cứu giải thích rằng tình trạng tăng đường huyết có thể thúc đẩy stress oxy hóa, viêm toàn thân, tích tụ các hợp chất có khả năng gây hại và các vấn đề về mạch máu có thể dẫn đến bệnh tim mạch.
Những chất này có thể phá vỡ hàng rào máu não, khiến não tiếp xúc với các chất có khả năng gây độc. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến teo não, các vấn đề về truyền tín hiệu trong não và nhiều vấn đề khác.
Ngoài ra, các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng tình trạng kháng insulin có thể làm giảm lượng glucose cung cấp cho não, gián tiếp dẫn đến giảm chất trắng trong não và sản xuất các protein liên quan đến bệnh Alzheimer.
Thay đổi lối sống có thể giúp chống giảm não lão hóa nhanh hơn
Nghiên cứu mới phát hiện ra rằng những người mắc bệnh tiểu đường có "lối sống lành mạnh tối ưu" – không hút thuốc, không uống rượu hoặc uống rượu ở mức nhẹ đến vừa phải và hoạt động thể chất nhiều - có khoảng cách nhỏ hơn giữa tuổi não và tuổi thực của họ.
Ngoài việc duy trì lối sống năng động, tránh hút thuốc và giảm lượng rượu tiêu thụ, còn có những điều khác mà những người mắc tiền tiểu đường hoặc tiểu đường có thể làm để giảm nguy cơ não lão hóa nhanh.
Đơn cử như áp dụng chế độ ăn theo phong cách Địa Trung Hải. Tham gia các nhiệm vụ hoặc kỹ năng mới. Tham dự các sự kiện xã hội và dành thời gian cho bạn bè, gia đình.